Tôn Kàn biên khảo.
Có 4 đức tính được gắn liền với đức Phật, đó là: uy quyền (power), vị tha (compassion), minh triết (wisdom) và cứu độ (tara).
Mỗi đức tính được tượng trưng bởi một vị Bồ Tát . Đó là Kim Cương Bồ Tát ( uy quyền) , Quan Âm Bồ Tát ( vị tha ) , Văn Thù Bồ Tát ( minh triết) và Cứu độ Bồ Tát (Tara).
Kim Cương Bồ Tát tên chữ Phạn là Vajrapani. Ngài tượng trưng cho Uy Quyền của đức Phật.
Nhiệm vụ của Ngài là bảo vệ đức Phật và Phật pháp.Người ta cho rằng hình tượng Ngài bắt nguồn từ Hercules ( Hercule, Heracles) một anh hùng thần thoại gốc Hy Lạp. Sở dĩ có danh hiệu Vajrapani /Kim Cương Bồ Tát là vì trong tay Ngài cầm Vajra hay Kim Cương chử là một vũ khí linh thiêng trong thần thoại Ấn độ.
Qua tới Việt Nam thì hình dạng của Ngài biến đổi như ta thấy trong những hình tượng dưới đây:
Dần dà tại Việt Nam có tới 8 vị Hộ Pháp , mỗi vị có danh hiệu riêng , vị nào cũng mặc giáp trụ, tay cầm khí giới, bầy gần bàn thờ mỗi bên 4 vị . Đây là Bát bộ Kim Cương.
Bát bộ Kim Cương chùa Tây Phương Hà Nội.
Có 3 vị mặt trắng mặt mũi hiền hòa và 5 vị mặt đỏ mặt mày dữ tợn để hợp với tinh thần Khuyến thiện và Trừng ác.
Kim Cương Bồ Tát được tôn thờ là giáo chủ của Thiếu Lâm tự và võ phái Thiếu Lâm. Theo kinh điển , Ngài hiện lên xua đuổi tên Ambattha vì tên này xấc láo với đức Phật. Ngài đã xử tử Maheswara một ông vua độc ác vốn là hiện thân của Thần Shiva.
Tại Nhật Bổn , một số chùa nổi tiếng với nhũng tượng Hộ Pháp khổng lồ là những tác phẩm độc đáo của điêu khắc gia Unkei và Kaikei.
Người Nhật gọi Hộ Pháp là Nio. Thân hình lực lưỡng to lớn phản ảnh hình dạng Hercules.
Quan Âm Bồ Tát tên chữ Phạn là Avalokitesvara. Ngài tượng trưng cho lòng Vị tha Từ bi của đức Phật.
Tượng Quan Âm cổ nhất thế giới là tượng kiếm được ở Gandhara Bắc Ấn .
Tượng đúc bằng đồng đen từ thế kỷ thứ 3 theo dạng Nam giới có râu. Mãi tới thế kỷ thứ 11 mới thấy xuất hiện tượng Quan Âm dạng Nữ giới.
Tại Việt Nam có 2 pho tượng Quan Âm nổi tiếng thế giới là những kiệt tác trong nghệ thuật điêu khắc. Đó là:
Quan Âm tọa sơn chùa Hương Tích
Quan Âm Thị Kính chùa Keo.
Văn Thù Bồ Tát tên chữ Phạn là Manjusri (Manjughosa). Ngài tượng trưng cho minh triết (wisdom) hay trí tuệ của đức Phật.
Văn Thù dịch nghĩa là Diệu Đức , Diệu Cát Tường hay Diệu Âm. Tay Ngài cầm kiếm và kinh Bát-nhã -ba- la -mật –đa , Ngài thường cưỡi con sư tử. Đây là biểu tượng trí tuệ phá đêm tối của Vô Minh.
Cùng với Phổ Hiền Bồ Tát cưỡi voi trắng (Samantabhadra), Ngài là đồ đệ thân tín của đức Phật. Thích Ca Tam tôn gồm có Phật Thích Ca đửng giữa , Ngài đứng bên trái , Phổ Hiền đứng bên phải.
Cứu độ Bồ Tát hay Độ mẫu tên chữ Phạn là Tara hay Jetsun Dalma.. Ngài tượng trưng cho bản năng cứu độ của đức Phật.
Đây là một nữ Phật có tài năng bỉến hóa hiện ra tới 21 dạng khác mầu.
Chúng ta vừa đi một vòng khảo sát Phật tính.
Các tín đồ Phật giáo cầu xin các vị Bồ Tát tượng trưng Phật tính giúp cho nhân loại tu thân tích đức để đạt được những đức tính hướng dẫn người ta đến chánh qủa.
Nam Mô A di đà Phật
Tôn Kàn kính bút
Đầu năm 2015 - January 9, 2015