Thứ Bảy, 01/02/2020
Tổng thống Trump mới đây đăng tweet cho biết các chuyên gia hàng đầu của Mỹ đang tiến hành kiểm tra giám sát toàn thời gian đối với virus corona chủng loại mới gây viêm phổi Vũ Hán, xác nhận sự nghiêm trọng của dịch bệnh đã lây lan ra toàn cầu. Trong khi tình hình dịch bệnh tại Trung Quốc đang trong trạng thái mất kiểm soát, chính quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) lại nhiều lần từ chối đội ngũ chuyên gia Mỹ chi viện, còn virus rốt cuộc là có nguồn gốc từ đâu? Chính quyền ĐCSTQ đến nay cũng chưa hề đưa ra kết luận rõ ràng.
Mặc dù phải đối mặt với cuộc luận tội của đảng Dân chủ, nhưng hôm 30/1, Tổng thống Trump vẫn đăng tweet nói: “Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi dịch bệnh đang bùng phát. Chúng tôi có các chuyên gia tốt nhất thế giới, và chúng tôi làm việc suốt 24 giờ không gián đoạn!”
Trong một nghiên cứu mới nhất, ông Lương Trác Vĩ, Giám đốc Học viện Y – Đại học Hồng Kông chỉ ra, virus corona mới gây viêm phổi Vũ Hán đang gia tăng với tốc độ tăng gấp bội sau mỗi 6 ngày. Nếu theo con số dự tính 40.000 người lây nhiễm vào ngày 25/1, vậy thì đến cuối tháng 4 và đầu tháng 5, tổng số người lây nhiễm có thể lên đến 1,57 tỷ lượt người!
Đến nay vẫn còn rất nhiều nghi ngờ về nguồn gốc của virus, cựu Quản lý cấp cao các dự án của Hội Chữ Thập đỏ Trung Quốc Nhậm Thụy Hồng (Ren Ruihong) cho rằng: “Virus corona mới rất phù hợp với đặc trưng của vũ khí sinh hóa. Tôi cảm thấy phòng thực nghiệm đối với loại virus như thế này, vì sao địa điểm họ lựa chọn lại là Vũ Hán, nơi có dân cư đông đúc và giao thông phát triển? Cũng không có nơi nào dễ dàng lan truyền dịch bệnh giống như nơi này nữa, bạn không cảm thấy điều này có gì đó khó hiểu không? Hiện giờ tôi không nghĩ được rõ ràng. Việc này đành xem xem có nhiều thông tin hơn được đưa ra hay không.”
Ông Eric Feigl-Ding, nhà Dịch tễ học thuộc Đại học Harvard mới đây cũng chia sẻ thông tin trên Twitter chỉ ra, ĐCSTQ từ lâu đã nghiên cứu về virus corona chủng loại mới. Ngoài ra, ông cũng đặt nghi vấn từ góc độ học thuật, việc lan truyền virus này cũng rất bất thường:
1. Chợ hải sản Hoa Nam tại Vũ Hán không phải là nơi bắt nguồn của virus;
2. Virus lần này biến đổi vô cùng nhanh;
3. Đoạn giữa của trình tự gen của virus lần này là loại chưa từng gặp trên các chủng virus corona;
4. Đoạn giữa của bộ gen chưa từng gặp này là yếu tố chính có thể xâm chiếm các protein tế bào chủ.
Tờ nhật báo tài chính kinh tế “Tin tức Kinh tế mỗi ngày” tại Trung Quốc Đại Lục trích dẫn thông tin mới nhất từ đội ngũ nghiên cứu của bà Thạch Chính Lệ thuộc Trung tâm Nghiên cứu virus Vũ Hán trực thuộc Viện Khoa học Công nghệ Trung Quốc cho biết, loại virus corona mới nhất tại Vũ Hán lần này – nCoV2019 có trình tự gen giống với một loại virus có trên dơi đến 96%.
Tuy nhiên, cho đến nay, cơ quan kiểm soát dịch bệnh Trung Quốc không hề tiến hành điều tra về nguồn gốc loại virus corona chủng loại mới này, mà còn phá hủy hầu như toàn bộ hiện trường chợ hải sản Hoa Nam và manh mối để điều tra về dịch bệnh.
Bộ trưởng Y tế Mỹ tiết lộ thông tin quan trọng
Tại cuộc họp báo hôm 28/1, Bộ Trưởng Y tế công cộng liên bang Mỹ Alex Azar tiết lộ, ĐCSTQ 3 lần từ chối đề xuất viện trợ của Mỹ.
“Từ ngày 6/1, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh quốc gia Mỹ (CDC) đã đề xuất với chính quyền Trung Quốc cử một nhóm chuyên gia để giúp đỡ khu vực dịch bệnh. Vào thứ Hai tuần này (ngày 27/1), tôi và Bộ trưởng Y tế Trung Quốc đã nói chuyện qua điện thoại và tiếp tục đề xuất, hôm nay lại tiếp tục đề xuất với Tổ chức Y tế Thế giới.”
Ông Alex Azar cho biết: “Loại virus [gây viêm phổi Vũ Hán] này phát tán rất nhanh, và tình hình vẫn đang thay đổi.”
Ông còn thúc giục chính quyền Trung Quốc nâng cao độ minh bạch thông tin đối với dịch bệnh do virus corona chủng loại mới gây ra:“Chúng tôi thúc giục Trung Quốc, cần hợp tác tốt hơn nữa và minh bạch thông tin hơn nữa, đây là một bước quan trọng mà các bạn có thể làm để đạt được hiệu quả kiểm soát dịch bệnh tốt hơn. Bước tiếp theo, chúng tôi cho rằng căn cứ vào bằng chứng thực tế, cần đưa ra tất cả các phương án ứng phó bệnh lây truyền, bao gồm cả hạn chế du lịch (qua lại giữa Trung Quốc và Mỹ).”
Phòng nghiên cứu virus P4 cấp quốc gia có thể là nguồn rò rỉ virus
Cho dù dịch bệnh do virus corona gây ra ngày càng trở nên nghiêm trọng, nhưng nguồn lây lan đến nay vẫn còn nhiều bí ẩn. Trước đó, chợ hải sản Hoa Nam tại Vũ Hán được cho là nơi xuất phát dịch bệnh, nhưng gần đây lại xuất hiện một luận chứng khác, cho rằng Trung tâm nghiên cứu virus thuộc Viện Khoa học Công nghệ Trung Quốc tại Vũ Hán tiềm ẩn nguy cơ an toàn cũng là nguồn lây lan virus. Tạp chí y học nổi tiếng Lancet đã xuất bản một bài luận văn cho biết, chợ hải sản Hoa Nam ở Vũ Hán có thể không phải là nơi bắt nguồn của virus corona chủng loại mới, hơn nữa suy đoán thời gian xuất hiện virus có thể và khoảng tháng 11 năm ngoái (2019).
>> Ca nhiễm virus corona đầu tiên không liên quan đến chợ hải sản Vũ Hán
Chuyên gia cho rằng, trước khi khu chợ này bùng phát dịch bệnh quy mô lớn, đã có người không tiếp xúc với chợ này bị lây nhiễm, nguồn gốc được cho là Trung tâm nghiên cứu virus thuộc Viện Khoa học Công nghệ Trung Quốc tại Vũ Hán nơi chuyên nghiên cứu và bảo quản virus nguy hiểm nhất.
Nghiên cứu của Lancet phát hiện: Trường hợp nhiễm viêm phổi đầu tiên ở Vũ Hán hoàn toàn không liên quan đến chợ đầu mối hải sản Hoa Nam Vũ Hán. Người lây nhiễm đầu tiên được phát hiện vào ngày 1/12/2019, trường hợp lây nhiễm thứ 41 được công bố vào ngày 1/1/2020, trong thời gian này không có bất cứ liên hệ lây truyền nào, cũng tức là họ bị lây nhiễm virus từ các con đường khác nhau, do đó virus không chỉ có một nguồn và không cách nào định vị được.
Tờ Daily Mail tại Anh Quốc trích dẫn cảnh báo của chuyên gia cho rằng, virus gây viêm phổi Vũ Hán có khả năng bắt nguồn từ một phòng thí nghiệm virus nguy hiểm như SARS và Ebola, dù sao trong quá khứ Trung Quốc từng có hồ sơ xấu về việc rò rỉ virus SARS từ phòng thí nghiệm ra ngoài.
Theo tìm hiểu, Phòng nghiên cứu an toàn sinh vật quốc gia thuộc Viện nghiên cứu khoa học Trung Quốc tại Vũ Hán chính thức vận hành vào đầu năm 2018 và được gọi tắt là P4, chuyên nghiên cứu nguyên thể virus nguy hiểm như SARS và Ebola, hơn nữa, phòng thí nghiệm này chỉ cách chợ hải sản Hoa Nam khoảng 32 km.
Nature từng công bố một nghiên cứu liên quan, từ năm 2018, một dự án hợp tác nghiên cứu do nhóm của bà Thạch Chính Lệ thuộc Phòng nghiên cứu an toàn sinh học cấp 4 (P4 Vũ Hán) và Viện Khoa học quân sự Trung Quốc, đã phát hiện virus chủng loại mới có nguồn gốc từ loài dơi, và chủng virus này đã khiến cho hàng chục nghìn con lợn tử vong.
Daily Mail công bố bài viết này lần đầu tiên vào hôm 23/1, trong bản cập nhật hôm 25/1 chi có chỉ ra, Tim Trevan, nhà cố vấn an toàn sinh học ở bang Maryland (Mỹ) nói với Tạp chí Nature hồi năm 2017 rằng ông lo ngại rằng việc thiếu tự do ngôn luận và thông tin không được công khai sẽ dẫn đến sự an toàn của phòng thí nghiệm P4 Vũ Hán trong khi phòng thí nghiệm này đang lưu giữ những loại virus như SARS.
Nhà nghiên cứu Võ Quế Trân thuộc Trung tâm nghiên cứu virus, trực thuộc Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát dịch bệnh Trung Quốc có bài viết bằng tiếng Anh trên Tạp chí An toàn Sinh học và Sức khỏe rằng, virus SARS từng lọt ra ngoài từ phòng thí nghiệm vào năm 2004, buộc cơ quan y tế Trung Quốc phải quyết định tạo phòng thí nghiệm có thể bảo tồn nguyên thể virus như SARS, virus corona, virus cúm ở mức độ cao.
Lancet dẫn lời của bà Lý Nguyên, nguyên quản lý cấp cao các dự án của Hội chữ Thập đỏ Trung Quốc cho biết, ngay từ khi Trung tâm Nghiên cứu Virus thuộc Viện Khoa học Công nghệ Trung Quốc tại Vũ Hán được xây dựng đã thiếu sự minh bạch nghiêm trọng. Ví dụ, nội dung mới xây dựng xong nhưng không cho đối tác Pháp biết, cho đến việc trung tâm này do công ty có liên hệ mật thiết với phía quân đội xây dựng.
Báo The Hill: “Thảm họa Chernobyl” Trung Quốc
Hôm 28/1, tờ The Hill đăng bài viết nhận định, dịch bệnh chết người do virus corona loại mới bùng phát gần đây ở Trung Quốc bắt đầu xuất hiện vào đầu nửa đầu tháng 12/2019, và nhanh chóng lây lan ra toàn Trung Quốc cũng như nhiều nơi trên thế giới, điều này cho thấy chính quyền độc tài ĐCSTQ có thể làm thảm họa tự nhiên hoặc thảm họa do con người gây ra thêm nghiêm trọng hơn, ví dụ như dịch bệnh than ở Sverdlovskaya (Liên Xô) năm 1979.
Năm 1986, mới đầu, Liên Xô nói dối về vụ tai nạn hạt nhân Chernobyl, sau đó mới có chứng cứ vật lý buộc họ phải tiết lộ sự thật. ĐCSTQ làm theo kịch bản này của Liên Xô: Ngày 8/12/2019, bác sĩ xác nhận bệnh nhân đầu tiên lây nhiễm virus corona, nhưng đến ngày 30/12/2019, quan chức mới phát đi cảnh báo tới công chúng, họ bỏ lỡ thời gian 3 tuần đầu quý báu để kiểm soát dịch bệnh lây lan.
Đồng thời, chính quyền còn bắt giữ và xử phạt 8 người vì đăng cảnh báo về nguy hiểm của virus tới công chúng trên mạng xã hội.
Hiện nay, dịch bệnh đã lây sang nhiều người Trung Quốc. Người ta đang cố gắng vận chuyển vật dụng y tế đến Vũ hán, nhưng cảnh sát thường ngăn chặn họ. Một người dùng Twitter chia sẻ câu chuyện, nói anh và bạn mình đã gom tiền mua hơn 4.407 thùng khẩu trang và kính bảo vệ mắt, nhưng chính sách lại đe dọa rằng nếu anh không dừng hoạt động này thì sẽ phải ngồi tù.
Mới đầu ĐCSTQ có thể không tiết lộ về tình nghiêm trọng của dịch bệnh, bởi vì họ lo lắng bi kịch này có thể sẽ dẫn đến hoạt động kháng nghị quy mô lớn, làm lay động đến an toàn của chính quyền. ĐCSTQ trước sau vẫn cố gắng bày vẽ ra sự phồn vinh, không khí hài hòa, xã hội ổn định, thậm chí vì thế mà hy sinh cả sức khỏe của người dân.
Giữa tháng 12/2019, sau khi dịch bệnh bùng phát, trong vài tuần ĐCSTQ kiểm soát nghiêm ngặt thông tin, nhưng sau khi chịu áp lực, đến gần đây mới chia sẻ trình tự gen của virus.
Hiện tại nguy cơ bùng phát đại dịch vẫn chưa thể loại bỏ.
Dự báo đáng sợ của chuyên gia hàng đầu
Ba tháng trước khi dịch bệnh bùng phát, tháng 10/2019, nhà khoa học nổi tiếng của Đại học Johns Hopkins đã từng mô phỏng sự kiện bùng phát virus corona trên máy tính. Mô phỏng này dự đoán, trong thời gian 18 tháng ngắn ngủi, các nơi trên thế giới sẽ có 65 triệu người chết. Sau đó 6 tháng, hầu như mỗi quốc gia trên thế giới đều sẽ lây nhiễm virus corona.
Hôm 24/1, Tiến sĩ Eric Toner – Nhà nghiên cứu cấp cao của Trung tâm An toàn sức khỏe của trường đại học này nói với tờ Business Insider rằng, khi thông tin về Vũ Hán bùng phát virus corona vào cuối tháng 12 được lan truyền, ông không cảm thấy kinh ngạc.
“Từ rất lâu tôi vẫn cho rằng, loại virus rất có thể gây ra đại dịch chính là virus corona.”
Mô phỏng của Tiến sĩ Toner đã hình dung ra một loại virus hư cấu có tên CAPS, loại virus này trong tình huống giả thiết là bắt nguồn từ trang trại nuôi lợn ở Brazil. Trong mô phỏng của ông, loại virus này có thể kháng lại bất cứ loại vắc-xin hiện đại nào.
Dịch bệnh được mô phỏng trên máy tính của ông ban đầu rất nhỏ, nông dân ngã xuống do các triệu chứng sốt hoặc viêm phổi. Sau đó, nó lan rộng đến các cộng đồng đông đúc và nghèo khó ở Nam Mỹ. Sáu tháng sau, virus lây lan trên toàn cầu, và một năm sau, nó đã giết chết 65 triệu người.
Trí Đạt