Tóm tắt vấn đề như trên có thể gây ra ngộ nhận rằng khó khăn của vấn đề chăm sóc sức khỏe  chỉ là năm ở tài phiệt và những nhà cung cấp dịch vụ y tế, đượcgọi là tập hợp kỹ nghệ y dượcmedical pharmaceutical complex. Thật sự, nó còn nắm ở chính những hủ hóa, những lạm dụng của hệ thống thư lại, của những bệnh nhân, những nhà chính trị, khai thác các khẩu hiệu vì lợi ích cho dân cho nước để lấy lợi cá nhân, phe phái.