Có ý kiến cho rằng, việc ăn trộm, ăn cướp nên để pháp luật xử lý, người dân không nên tự ý quay clip, đăng hình ảnh lên mạng xã hội, như vậy là làm nhục người khác, là vi phạm nhân quyền, qua việc ba công an ở Hà Nội bắn chết dê của người dân mới xảy ra hôm qua. Người viết xin có chút nhìn nhận như sau.
Ăn cắp, ăn trộm, ăn cướp đối với đối tượng thực hiện hành vi, cho dù những người đó là ai trong xã hội điều sẽ bị lên án, vì chúng ta phải giáo dục một xã hội không ăn trộm, ăn cướp, làm vậy là không có đạo đức. Đó là cách ứng xử chung.
Bây giờ chúng ta xét trường hợp cụ thể, khi người ta đi ăn trộm, ăn cướp, mình có thể xem xét nguyên nhân vì sao người ta làm vậy? Nếu vì cuộc sống túng quẫn, người đó chưa bao giờ biết ăn trộm của ai, nhưng vì nhất thời khó khăn quá, vì gia đình nên làm liều, và hậu quả không lớn, chỉ vài con gà, một mớ rau, một bao gạo... và nếu tôi là người bị mất, tôi sẵn sàng tha cho họ, thậm chí tặng cho họ thêm một ít những gì tôi có để họ có thể chống đỡ được sự khó khăn đó thời gian ngắn, dù người đó làm nghề gì tôi cũng không phân biệt. Đó là xem xét về mặt tình nghĩa giữa người và người.
Ba người công an, đi xe ô tô, có súng, bắn chết dê người dân. Tôi nhìn lại hành vi, tôi chỉ thấy một sự xấc xược trong hành vi này. Họ không nghèo khổ đến mức túng quẫn, họ thản nhiên bắn chết dê và thảy dê lên xe, cứ như là tài sản của cha ông họ, thích thì lấy. Hai con dê có giá vài chục triệu, đối với người nông dân, là cả tài sản của họ. Những viên đạn để bắn chết dê, cũng là từ tiền thuế của người dân. Một hành vi xấc xược như vậy, ai chấp nhận được?
Rõ ràng nãy giờ, tôi không cần đề cập đến chức vụ của họ là công an, vì những bạn khác đã phân tích về việc này nhiều rồi, cơ bản là công an họ phải bảo vệ tài sản người dân, điều tra trộm cướp,...làm vậy thì đương nhiên họ sẽ bị phê phán hơn là người dân thường. Có chức vụ, mà đó là nghề nghiệp, thì phải có trách nhiệm với nghề nghiệp của mình, nói xa hơn là đạo đức nghề nghiệp. Còn công an trong chế độ này, đa phần chỉ làm người dân sợ hãi, không làm tròn trách nhiệm bảo vệ dân, còn đi nghe theo chỉ đạo bắt bớ, đàn áp dân, họ cầm những cây súng, dùng những viên đạn từ nguồn tiền mà người dân đóng thuế bắn vào nhân dân, bây giờ lại đi ăn cướp tài sản dân, dù chỉ là vài chục triệu, nhưng cái cách ăn cướp ngang tàng như của tao thì tao lấy dù tao không túng thiếu, thì ai chấp nhận???
Nhân quyền được đặt ra để bảo vệ con người trước áp bức, bất công. Cho nên, phàm là con người bị bất công thì người dân phải đòi hỏi nhân quyền, đương nhiên đối tượng nào cũng phải được có nhân quyền cho dù họ làm chức vụ nào, ngành nghề nào. Quan trọng là những đối tượng đó, vụ việc đó có oan ức, có bất công cho họ không? Nhân quyền cũng chỉ là "khế ước xã hội" của con người với con người, chúng ta lập ra thì chúng ta phải hiểu thế nào là nhân quyền, áp dụng trong từng thời đại, từng quốc gia như thế nào, chứ không phải là lý thuyết cứ cứng nhắc trong định nghĩa và áp dụng.
Huỳnh Thị Tố Nga
June 28, 2023