Đầu tuần tháng 11 này, tòa liên bang tại Washington DC đã tiếp tục xử những người gốc Việt tham gia vụ bạo loạn vào tòa Quốc Hội.
Trước khi đi vào từng trường hợp, có thể nhắc lại bốn tội danh hình sự mà phần lớn những người tham gia bạo loạn đã bị truy tố theo sau:
1. Xâm nhập và ở lại trái phép trong toà nhà và khuôn viên cấm - Khoản 18 U.S.C. § 1752(a)(1), án tù đến một năm tù giam hay 10 năm tù nếu có vũ khí hoặc gây thương tích cho người khác và phạt tiền.
2. Hành vi gây mất trật tự và quấy rối trong toà nhà và khuôn viên cấm - 18 U.S.C. § 1752(a)(2), án tù đến một năm và phạt tiền.
3. Hành vi gây mất trật tự bên trong Điện Quốc Hội và trong khuôn viên Quốc Hội - 40 U.S.C. § 5104(e)(2)(D), án tù đến sáu tháng tù và phạt tiền.
4. Diễu hành, biểu tình hoặc cản trở nghị sự bên trong Điện Quốc Hội - 40 U.S.C. § 5104(e)(2)(G), án tù đến sáu tháng tù và phạt tiền.
Antony Võ (Case # 1:21-cr-00509), một bị cáo gốc Việt trong vụ án này là người đã cương quyết không nhận tội cho đến tận ngày xét xử và liên tục nộp hồ sơ khiếu nại trong suốt thời gian xét xử. Bị cáo này đã bị bồi thẩm đoàn 12 người đồng thuận là phạm tội với tất cả bốn tội danh vào ngày 22/9/2023. Antony đối diện bản án có thể đến 3 năm tù và sẽ bị Thẩm phán Tanya S. Chutkan tuyên án vào ngày 18/12/2023 tới đây.
Với Lê Ngọc Mai Nhi tại Illinois (Case # 1:23-cr-00317), bị cáo này không nhận tội 4 tội danh bị truy tố trong lần hầu tòa vào ngày 4/10/2023 và được sắp lịch hầu tòa vào ngày 8/11/2023 cũng với Thẩm phán Tanya S. Chutkan. Tuy nhiên vào ngày 20/10/2023, bị cáo này đã đồng ý nhận tội, hai tội danh 3 và 4 bên trên theo đề nghị thoả thuận nhận tội từ phía công tố nhằm tránh bị đưa ra xét xử và có thể bị cả bốn tội danh như Antony Võ. Lê Ngọc Mai Nhi sẽ bị tuyên án vào ngày 26/2/2024.
Phía công tố đề nghị đến 6 tháng tù giam và $5,000 tiền phạt cùng 5 năm quản thúc cho mỗi tội danh, tức Lê Ngọc Mai Nhi có thể bị đến một năm tù giam. Tuy nhiên bản án cuối cùng còn phụ thuộc vào thẩm phán của vụ án. Nữ thẩm phán Tanya S. Chutkan là người cũng đang xét xử vụ án Donald Trump vốn là quan tòa rất nghiêm trong các vụ án 6/1, đã phạt phần lớn các bị cáo mức án tù bằng hay nặng hơn mức án do phía công tố đề nghị cho đến nay.
Cũng trong tuần này, một ngày trước đó là ngày 7/11/2023, cả hai bị cáo gốc Việt khác là Long Duong (aka Jimmy Hoang Duong) tại Massachusetts (Case # 1:23-cr-00219) và Julia Miller (aka Hong Ngo) tại Massachusetts (Case # 23-mj-00127) cũng đã nhận tội theo thỏa thuận với phía công tố trước thẩm phán Dabney L. Friedrich. Cả hai đã đồng ý nhận tội danh số 1 và sẽ đối diện bản án đến một năm tù và 100 ngàn đô la tiền phạt. Long Duong và Julia Miller sẽ bị tuyên án vào ngày 26/2/2024.
Một bị cáo gốc Việt khác là Fi Duong tại Washington DC (Case # 1:21-cr-00541) đã nhận tội hồi tháng 4 năm nay và sẽ bị Thẩm phán Paul L. Friedman tuyên án vào ngày 5/12/2023. Fi Duong bị truy tố với tội danh nặng hơn các bị cáo bên trên, là có hành vi cản trở, gây trở ngại cho nhân viên công lực trong cuộc quấy rối dân sự theo điều khoản hình sự 18 U.S.C. § 231(a)(3), người vi phạm có thể đối diện án tù đến 5 năm và phạt tiền đến 250,000 đô la. Tuy nhiên dựa vào hồ sơ tội phạm và thoả thuận nhận tội, phía công tố ước tính mức án có thể đến 6 tháng tù và $2,000-$20,000 tiền phạt. Tuy nhiên như đã nói ở trên, bản án cuối cùng phụ thuộc vào thẩm phán của vụ án.
Tưởng cũng nên nhắc lại, cựu cảnh sát viên tại Texas là Tâm Phạm (Case # 1:21-cr-00109) là người gốc Việt đầu tiên bị kết án 45 ngày tù trong vụ bạo loạn 6 tháng 1.
Đến Mỹ năm 1991, Tâm Phạm là một cảnh sát có 18 năm thâm niên tại Sở Cảnh Sát Houston, Texas. Ông bị mất việc, mất cả các quyền lợi hưu trí sau hành động phạm pháp của mình, trong khi chỉ cần phục vụ thêm hai năm là đã đủ điều kiện nhận quyền lợi hưu trí trọn đời.
Trong ngày bị tuyên án, Tâm Phạm đã gạt nước mắt trước toà, nhận mình đã "dại dột" và nói rằng, "Tôi đã đánh mất danh dự và sự nghiệp của mình, mang lại sự xấu hổ cho gia đình, nhất là các con tôi. Nước Mỹ đã cho tôi rất nhiều cơ hội. Tôi rất xin lỗi vì những việc tôi đã làm".
Các bị cáo còn lại sẽ nói gì trước tòa?
Nhã Duy