Hôm qua nhân có mặt anh Hồ Cương Quyết (André Menras), CLB Lê Hiếu Đằng họp mặt cà phê đông vui hơn.
Mỗi lần họp mặt thường chỉ thăm hỏi nhau và ai có chuyện gì hay thì nói cho nhau nghe. Lần này cũng đủ chuyện: Chuyện chiến tranh Trung đông? Liệu có xảy ra chiến tranh thế giới thứ ba không? Chuyện Vành đai con đường? Chuyện tình hình nước Pháp... Cuối cùng quay về Việt Nam: Quan hệ Mỹ - Việt nâng lên Chiến lược toàn diện thì Việt Nam có lợi gì?
Tất cả đều cho rằng, Việt Nam giàu mạnh lên là mừng, là ủng hộ. Ta làm mọi việc cũng nhằm góp phần cho đất nước phát triển văn minh, giàu mạnh. Nhưng cần biết, quan hệ với Mỹ, Kinh tế, quân sự, khoa học công nghệ, giáo dục đại học … có cơ hội phát triển tốt hơn, còn chế độ chính trị thì không thay đổi. Hơn nữa, Đảng CS càng ra sức củng cố chế độ, hoạt động của các tổ chức xã hội dân sự càng khó khăn hơn…
Cũng có người bi quan, nhiều người bình tĩnh, bảo: Ta cứ làm theo Phan Châu Trinh “Khai dân trí, Chấn dân khí, hậu dân sinh”. Ai làm được gì cũng tốt.
Dân trí thấp, dân khí bạc nhược sợ hãi đủ thứ thì người ta có đem dân chủ, nhân quyền đến cho rồi cũng tan tác. Dân sinh thiếu đói, chỉ chạy ăn không xong, thì còn đâu “dân khí”, còn nghĩ gì đến dân chủ, nhân quyền…Cho nên đời sống kinh tế no đủ, dân có điều kiện học hành, tìm hiểu sách báo, mở mang trí óc, nhu cầu về tự do, dân chủ, nhân quyền mới lên cao. Cái gì văn minh, tiến bộ, theo quy luật cần đến rồi sẽ đến. Bao giờ đến, phụ thuộc vào “Dân trí, Dân khí, Dân sinh” đủ chín muồi.
Còn bây giờ ai làm được gì cứ làm theo điều kiện của mình. Không có báo tư nhân, nhưng Việt Nam có hơn 60 triệu người chơi facebook, tức là hơn 60 triệu báo tư nhân đó. Vậy hãy tận dụng facebook để truyền thông những điều tiến bộ, phản biện xã hội một cách trung thực, có trách nhiệm góp phần “khai dân trí, chấn dân khí” đi.
Hiện còn có nhiều trang Web ở trong nước và hải ngoại đăng nhiều bài phản biện, truyền bá nhiều giá trị văn minh, tiến bộ, ta cần ủng hộ và khuyến khích nhiều người đọc để ngày càng “khai dân trí” mạnh hơn.
Nhà xuất bản tư nhân không có, nhưng sách cá nhân xuất bản dưới nhiều hình thức và bán qua mạng ngày càng nhiều. Trong đó rất nhiều sách quý. Hãy khuyến khích nhau mua, đọc, trao đổi, nhất là giới trẻ.
Chưa có phép “Tự do lập hội” nhưng có cấm nhóm họp các CLB đủ loại đâu; mà cấm sao được các nhóm bạn bè cà phê, bia bọt, đàn hát, picnic… với nhau.
Hơn nữa kết bạn, kết nhóm trên không gian mạng thoải mái mà…
Tóm lại, những ai có tấm lòng tha thiết với việc “Khai dân trí, Chấn dân khí, Hậu dân sinh” thì không thiếu gì cơ hội, để góp phần vào tiến bộ xã hội. Đối với chính quyền ta không có đối đầu, không “âm mưu lật đổ, chống phá”, bài viết, việc làm phải chính đáng, đúng sự thật, không kích động bạo lực, không gây chia rẽ, hận thù, kỳ thị, bôi nhọ cá nhân hay nhóm xã hội nào. Nói lên SỰ THẬT đã là sức mạnh.
Ai làm được gì cũng tốt.
26/10/2023
MVT