Ngày 8 tháng 7/2022 nguyên thủ tướng Nhật Shinzo Abe 67 tuổi, bị ám sát khi đang đọc diễn văn ở thị trấn Nara, trong khuôn khổ cuộc tranh cử cho đảng Tự do Dân chủ, đảng chính trị lớn nhất từ sau thế chiến thứ hai của Nhật. Ông Abe là người làm thủ tướng lâu năm nhất nước Nhật, từ 2012 đến 2020. Thủ phạm là một thanh niên 41 tuổi thất nghiệp, tên là Yamagani đã bị bắt. Cảnh sát cho biết anh này không hài lòng với ông Abe, và có ý định giết ông, nhưng động cơ đặc biệt thúc đẩy thì không rõ. Tang vật là một khẩu súng ngắn tự chế. Tức là hung khí không phải trong hoàn cảnh kiếm chỗ nào cũng có như ở nước Mỹ, là nơi mọi người đều có quyền tự do sở hữu súng. Nói khác đi là có sự quyết tâm sửa soạn.
Theo báo New York Post thì Yamagani đã bình tĩnh khi trả lời cảnh sát. Hung thủ khai y ta giết ông Abe vì tin rằng ông này ở trong một tổ chức mà anh ta thù hận. Cảnh sát không tiết lộ tên tổ chức này, và cũng không cho biết rằng tổ chức này có hiện hữu hay không. Tóm lại tại lúc này, lý do chính xác của vụ giết ông Abe chưa rõ.
Dĩ nhiên không thể tin vào New York Post là một tờ báo lá cải để tìm hiểu lý do cái chết của ông Abe, mà cần phải nhìn vào lập trường của ông để suy xét. Ông Shinzo Abe là một người lập trường bảo thủ. Ông chủ trương bỏ điều 9 hiến pháp do Mỹ viết ra khi Nhật thua trận phải đầu hàng tháng 8 năm 1945. Là không được có quân đội mà chỉ có lực lượng cảnh sát. Điều này dễ hiểu vì Mỹ sợ tinh thần võ sĩ đạo và trung thành triệt để với thiên hoàng của dân Nhật, cho rằng đó là những yếu tố đã tạo nên chế độ quân phiệt Nhật, với những quân nhân chiến đấu đến chết trong Thế chiến hai. Ông không dấu quan điểm dân tộc bảo thủ của ông khi là thủ tướng đầu tiên hai lần, vào năm 2013 và 2020, đi thăm đền Thần đạo Yasukuni Shrine thờ 2.5 triệu anh hùng liệt sĩ Nhật, lập từ thời Minh Trị thiên hoàng. Nghĩa là gồm cả những người đã chết trong cuộc thế chiến thứ hai Nhật đã phải đầu hàng Mỹ. Phe thắng gồm các nước đồng minh Anh Mỹ Pháp Trung hoa và Cao Ly coi những người này là tội phạm chiến tranh. Chính sách kinh tế của ông, tiếng Mỹ gọi là Abenomics, chủ trương cải tổ cơ chế kinh doanh, mở rộng cho phụ nữ và di dân đi vào thị trường để giải quyết tình trạng lạo động lão hóa của Nhật. Thêm vào đó là đẩy mạnh khả năng kinh tế Nhật trở lại vị trí đỉnh cao 1980’s, sau hai thập niên suy thoái.
Nhìn vắn tắt chủ trương của ông Shinzo Abe như vậy không thể không nói rằng ông là người có tinh thần quốc gia vững mạnh, đáng nể phục. Tuy nhiên chẳng phải ai cũng nghĩ về ông một cách tích cực như vậy. Như cơ quan truyền thông NPR nặng tính thiên tả Mỹ Do Thái đã bằng một câu tweet mô tả ông là “nhân vật cực kỳ bảo thủ chia rẽ” (divisive arch-conservative”). Nhưng câu tweet này phải lấy đi sau khi có những phản ứng mạnh mẽ trên mạng xã hội.
Nguyên văn câu này là “Nguyên thủ tướng Nhật Shinzo Abe, một tay siêu bảo thủ kỳ cựu chia rẽ và là một nhân vật mạnh nhất và ảnh hưởng nhất nước ông ta, đã bị bắn chết trong khi đọc diễn văn vận động tranh cử ngày thứ sáu ở miền tây nước Nhật…” (“Former Japanese prime minister Shinzo Abe, a divisive arch-conservative and one of his nation’s most powerful and influential figures, has died after being shot during a campaign speech Friday in western Japan). Ngôn từ trong câu này là lấy ra từ hãng tin Associated Press trụ sở ở New York. Và tưởng cũng nên biết rằng hãng Associated Press đã lấy lời Mark Twain để quảng cáo cho mình năm 1906 như sau: "There are only two forces that can carry light to all the corners of the globe – only two – the sun in the heavens and the Associated Press down here." And then he added, "I may seem to be flattering the sun." (Tạm dịch là “Chỉ có hai nguồn có thể đưa ánh sáng tới mọi ngóc ngách trên toàn cầu – chỉ có hai mà thôi – là mặt trời ở thiên đàng và Associated Press ở dưới đất này”. Và ông ta còn thêm rằng “Có thể rằng tôi hơi nịnh mặt trời”). Lan man nữa thì sẽ ra ngoài đề kiểu một kẻ ngộ chữ. Cho nên xin trở lại cái chết đáng tiếc của nguyên thủ tướng Nhật Shinzo Abe:
Có người cho rằng Yamagani là một kẻ xuẩn động chỉ biết nghe không biết nghĩ, trong cái thời đại tin tức đủ loại lan tràn. Nhưng cũng không dễ dàng loại bỏ sự dính líu của những thế lực ma quỷ phát triển bằng sự khai thác các bấp bênh xã hội. chính trị toàn cầu.
Bác sĩ Trần Xuân Ninh
Ngày 9 tháng 7/2022