April 15, 2022
Nhóm phóng viên nhật báo Người Việt (thực hiện)
LTS: Trong ngày bầu cử sơ bộ 7 Tháng Sáu tới đây, vùng Little Saigon, nơi có cộng đồng người Việt lớn nhất hải ngoại, có 11 người gốc Việt ứng cử 11 chức vụ từ liên bang đến tiểu bang đến quận hạt. Ban Biên Tập nhật báo giới thiệu các ứng cử viên theo thứ tự từ cao đến thấp, số nhỏ đến số lớn, và theo thứ tự ABC… dựa theo tên họ, nếu trong cùng một chức vụ.
Tiến Sĩ Phạm Kim Long, ứng cử dân biểu Hạ Viện Mỹ, Địa Hạt 45, California
Tiến Sĩ Phạm Kim Long từng ứng cử chức vụ dân biểu tiểu bang Địa Hạt 68 năm 2010 và Địa Hạt 72 hồi năm 2012.
Ngoài ra, ông từng ứng cử chức thượng nghị sĩ tiểu bang, Địa Hạt 34, và từng nhiều lần ứng cử dân biểu liên bang.
Năm 2008, ông đắc cử chức ủy viên Hội Ðồng Giáo Dục Orange County với nhiệm kỳ bốn năm.
Trước đây, ông là kỹ sư nguyên tử của công ty điện lực Southern California Edison. Trước đó nữa, ông Long làm việc cho Bechtel và Rockwell International.
Trang Facebook của ông cho biết ông từng làm việc tại Vietnam Library Network và từng học tại đại học Cal State Fullerton.
Năm 1996, Tiến Sĩ Long được Thống Đốc Pete Wilson của California bổ nhiệm vào Ủy Ban Cải Tổ Quy Định, kết quả là có 3,900 quy định lỗi thời được điều chỉnh và thay thế.
Năm 1995, ông cùng với Luật Sư Trần Thái Văn thành lập “Vietnamese American Voters Coalition,” một tổ chức nhắm vào việc khuyến khích người Mỹ gốc Việt tham gia chính trường Hoa Kỳ.
Ông cũng từng sáng lập tổ chức “Vietnamese Affinity Group” tại công ty Southern California Edison, giúp gây quỹ được $50,000 để mua 900 xe lăn mới cho người khuyết tật.
Ông Long và vợ, bà Mary Phạm, có bốn người con, trong đó có một con trai gia nhập Không Quân Mỹ năm 2006 một con gái gia nhập Hải Quân năm 2011, một con trai là kỹ sư hàng không kiêm trợ giảng tại đại học Cal Poly Pomona và con gái út là kỹ sư hóa chất tại Los Angeles.
Hiện nay, ông cư ngụ tại thành phố Newport Beach và Fountain Valley, California.
Địa Hạt 45 bao gồm một phần hoặc toàn bộ các thành phố Placentia, Fullerton, Buena Park, La Palma, Cypress, Garden Grove, Westminster, và Fountain Valley, trong đó có Little Saigon.
Kỹ Sư Mike Nguyễn, ứng cử dân biểu Hạ Viện Mỹ, Địa Hạt 46, California
Kỹ Sư Mike Nguyễn có tên Việt Nam là Nguyễn Văn Mỹ, sinh tại Quảng Nam, Việt Nam, được đào tạo trong một nền giáo dục dựa theo tinh thần dân tộc, nhân bản, và khai phóng.
Sau khi tốt nghiệp trung học, ông gia nhập Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa.
Ông di cư qua Mỹ, đến Texas vào những ngày đầu Tháng Năm, 1975, và được người Mỹ bảo trợ nên dễ dàng hội nhập.
Một năm sau, ông Mike sang California và ghi danh học đại học Cal State Long Beach, ngành kỹ sư điện, và tốt nghiệp ưu hạng.
Sau đó, ông làm cho hãng Hughes Aircraft và tiếp tục học ngoài giờ làm việc theo chương trình cao học điện tại đại học Cal State Fullerton.
Trong hơn 24 năm trong ngành kỹ sư, ngoài Hughes Aircraft, ông từng làm việc tại các hãng Raytheon và Conexant Systems trong các chương trình mật về “Electronic Warfare” cho Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ và cả cho tư nhân.
Ông thuộc những người tiên phong trong ngành điện “semiconductor,” đóng góp cho sự phát triển của máy điện toán.
Sau khi tốt nghiệp cao học ngành điện, ông lấy thêm ba bằng trong lãnh vực địa ốc, và làm việc từ năm 1985.
Từ năm 2003, ông chuyển qua lãnh vực tài chính và phát triển địa ốc cho đến nay. Ông cho biết từng giúp hàng ngàn thân chủ trong ngành tái tài trợ địa ốc và xây dựng nhiều căn nhà ở mức độ rộng lớn về kỹ thuật và mỹ thuật.
Trong cuộc sống đời thường, ông tích cực tham gia vào các sinh hoạt từ thiện, giúp gây quỹ đến cả tiền triệu cho các hội đoàn tại Orange County.
Ông trở thành công dân Mỹ năm 1982 và tin rằng ông có nhiệm vụ phải bảo vệ nước Mỹ dù phải hy sinh mạng sống.
Ông sống với vợ, bà Nguyễn Vũ Ánh Tuyết, hơn 44 năm, có bốn người con và ba dâu rể, từ kỹ sư, bác sĩ đến các ngành nghề độc lập.
Vợ chồng ông hiện sống tại Santa Ana.
Địa Hạt 46 bao gồm một phần hoặc toàn bộ các thành phố Anaheim, Stanton, và Santa Ana.
Bà Amy Phan West, ứng cử dân biểu Hạ Viện Mỹ, Địa Hạt 46, California
Bà Amy là người gốc Việt, có chồng Mỹ là một thương gia, và có ba đứa con trai.
Trong phần nói về mình trên trang web tranh cử, bà Amy cho biết, gia đình bà trốn khỏi chế độ Cộng Sản Việt Nam bằng thuyền vào năm 1985, được một tàu dầu của Đức vớt, đưa vào Thái Lan, rồi sau đó đến Philippines, trước khi đến Mỹ tị nạn tại Huntington Beach năm 1987.
Sau khi tốt nghiệp trung học, bà học đại học cộng đồng, rồi tốt nghiệp cử nhân tại đại học Cal State Long Beach.
Năm 2009 bà lập gia đình với ông Jeremy West, và hiện có ba con trai.
Bà cho biết thêm, bà là chủ doanh nghiệp nhỏ trong nhiều năm qua, và “hiểu giá trị của làm việc chăm chỉ và làm thế nào để điều hành một doanh nghiệp.”
Bà Amy Phan West từng ứng cử nghị viên Westminster hồi năm 2018 và cũng từng ứng cử dân biểu liên bang hồi năm 2020.
Địa Hạt 47 bao gồm một phần hoặc toàn bộ các thành phố Seal Beach, Huntington Beach, Costa Mesa, Irvine, Newport Beach, và Laguna Beach.
Giám Sát Viên Andrew Đỗ, ứng cử thủ quỹ California
Luật Sư Andrew Đỗ đắc cử chức giám sát viên Địa Hạt 1 trong cuộc bầu cử đặc biệt ngày 27 Tháng Giêng, 2015, thay thế bà Janet Nguyễn, lúc đó vừa đắc cử chức thượng nghị sĩ California.
Địa hạt này bao gồm một phần hoặc toàn bộ các thành phố Huntington Beach, Fountain Valley, Seal Beach, Los Alamitos, La Palma, Cypress, Garden Grove, Westminster, Midway City, và Rossmoor.
Năm 2016, ông tái đắc cử với nhiệm kỳ bốn năm, và năm 2020 ông tái đắc cử lần nữa.
Trước đó, ông đắc cử nghị viên Garden Grove lần đầu năm 2008, nhưng từ chức một năm trước khi mãn nhiệm. Trước đó nữa, ông là phó biện lý Orange County và sau này làm chánh văn phòng cho bà Janet Nguyễn khi bà là giám sát viên Orange County, Địa Hạt 1.
Ông Andrew Ðỗ tốt nghiệp cử nhân đại học UC Davis và bằng luật tại đại học UC Hastings College of the Law. Ông cũng từng là giáo sư thỉnh giảng tại đại học Cal State Fullerton.
Ông Andrew Đỗ là phu quân của Luật Sư Cheri Phạm, chánh án Tòa Thượng Thẩm California ở Orange County. Hai ông bà có hai người con gái.
Dân Biểu Janet Nguyễn, ứng cử thượng nghị sĩ California, Địa Hạt 36
Sau khi có kết quả vẽ lại địa hạt cho mùa bầu cử 2022, Dân Biểu Janet Nguyễn nhanh chóng tuyên bố ứng cử thượng nghị sĩ tiểu bang đại diện địa hạt mới, Địa Hạt 36.
Địa hạt này bao gồm các cộng đồng nằm sát bờ biển, từ ranh giới Orange County và Los Angeles County chạy xuống tận ranh giới San Diego County, và đặc biệt, bao gồm toàn bộ vùng Little Saigon, nơi có cộng đồng người Việt lớn nhất hải ngoại.
Dân Biểu Janet Nguyễn thắng chức dân biểu California năm 2020, với nhiệm kỳ hai năm, đại diện Địa Hạt 72, bao gồm một phần hoặc toàn bộ các thành phố Fountain Valley, Garden Grove, Huntington Beach, Los Alamitos, Santa Ana, Seal Beach, và Westminster.
Trước đó, năm 2014, bà đắc cử chức thượng nghị sĩ California, đại diện Địa Hạt 34, và trở thành phụ nữ đầu tiên đại diện địa hạt này, là người Việt Nam đầu tiên trong lịch sử được bầu vào Thượng Viện tiểu bang, và là dân cử gốc Việt cao cấp nhất tại California lúc đó.
Năm 2018, bà tái tranh cử chức thượng nghị sĩ California, nhưng không thành công.
Trước năm 2014, bà cũng là người Việt Nam và là người gốc Châu Á đầu tiên được bầu vào Hội Đồng Giám Sát Orange County, đại diện Địa Hạt 1.
Trước đó nữa, bà được bầu vào Hội Đồng Thành Phố Garden Grove, trở thành phụ nữ gốc Việt đầu tiên giữ chức vụ này.
Dân Biểu Janet Nguyễn là một thuyền nhân Việt Nam, đến Mỹ năm 1981. Sau khi tốt nghiệp trung học Garden Grove, bà tốt nghiệp cử nhân khoa học chính trị tại đại học UC Irvine, và từng là nghiên cứu sinh học bổng Aspen Institute Rodel Fellowship Program.
Bà cũng từng là phó chủ tịch Phòng Thương Mại Long Beach.
Tháng Mười Hai, 2021, nhật báo The Orange County Register, tờ báo địa phương lớn nhất Orange County, chọn bà là một trong 125 người có ảnh hưởng nhất quận hạt.
Dân Biểu Janet Nguyễn có chồng, ông Tom Bonikowski, và hai con trai.
Địa Hạt 36 bao gồm các cộng đồng nằm sát bờ biển, từ ranh giới Orange County và Los Angeles County chạy xuống tận ranh giới San Diego County, và đặc biệt, bao gồm toàn bộ vùng Little Saigon, nơi có cộng đồng người Việt lớn nhất hải ngoại.
Nghị Viên Ted Bùi, ứng cử dân biểu California, Địa Hạt 70
Ông Ted Bùi là một doanh nhân trong hơn 20 năm, đắc cử nghị viên Fountain Valley năm 2020 với nhiệm kỳ bốn năm.
Ông cũng là chủ tịch Fountain Valley Rotary Club, từng hỗ trợ, giúp đỡ nhiều học sinh khó khăn, và là chủ tịch Hội Đồng Quản Trị của tổ chức Fountain Valley Schools Foundation.
Ông từng định cư ở Pháp, sau đó du học ở Hoa Kỳ một năm rồi về Pháp lại. Đến năm 1985, ông trở lại Mỹ để đi học, rồi định cư ở Fountain Valley cho đến nay.
Ông tốt nghiệp trung học Westminster High School, rồi vào các đại học của địa phương như Golden West và Cypress.
Sau đó, ông tốt nghiệp đại học Arizona University và đại học luật tại American Heritage University.
Ông có vợ là Luật Sư Rose Bùi và bốn người con.
Địa Hạt 70 bao gồm một phần hoặc toàn bộ các thành phố Fountain Valley, Garden Grove, Los Alamitos, Santa Ana, Stanton, và Westminster. Đặc biệt, địa hạt này cũng bao gồm vùng Little Saigon.
Nghị Viên Kimberly Hồ, ứng cử dân biểu California, Địa Hạt 70
Bà Kimberly đắc cử nghị viên Westminster lần đầu năm 2016, và là phụ nữ gốc Việt đầu tiên trong lịch sử Hội Đồng Thành Phố giữ chức vụ này, với nhiệm kỳ bốn năm.
Năm 2020, bà tái đắc cử thêm một nhiệm kỳ.
Bà cũng từng được các đồng viện bầu làm phó thị trưởng thành phố.
Ngoài công việc nghị viên, bà Kimberly Hồ còn là tổng giám đốc công ty mỹ phẩm Apogee.
Về tiểu sử, bà cho biết qua Mỹ cùng gia đình năm 1975 khi mới 11 tuổi.
Bà tốt nghiệp cử nhân môn Hóa Sinh đại học UCLA và cao học quản trị kinh doanh đại học UCI năm 2007, được học bổng theo học tiến sĩ dược khoa tại đại học University of the Pacific, và tốt nghiệp tiến sĩ dược khoa đại học USC.
Bà từng làm cố vấn cho The Beall Center for Innovation and Entrepreneurship của đại học UCI và từng là giáo sư thỉnh giảng tại đại học USC.
Trước khi đắc cử nghị viên, bà là ủy viên quy hoạch, ủy viên giao thông, và phục vụ trong Ban Đặc Nhiệm Tài Chánh Westminster.
Ngoài ra, hồi Tháng Mười Hai, 2021, nhật báo The Orange County Register chọn bà là một trong 125 người có ảnh hưởng nhất Orange County.
Nữ nghị viên cùng gia đình cư ngụ tại thành phố Westminster.
Địa Hạt 70 bao gồm một phần hoặc toàn bộ các thành phố Fountain Valley, Garden Grove, Los Alamitos, Santa Ana, Stanton, và Westminster. Đặc biệt, địa hạt này cũng bao gồm vùng Little Saigon.
Phó Thị Trưởng Diedre Thu-Hà Nguyễn, ứng cử dân biểu California, Địa Hạt 70
Phó Thị Trưởng Diedre Thu-Hà Nguyễn là một khoa học gia nghiên cứu về bệnh ung thư và là một doanh nhân, sinh sống tại Garden Grove 23 năm qua.
Bà cũng là một thuyền nhân Việt Nam.
Về học vấn, bà cho biết, bà theo học trường trung học và đại học công lập tại California. Sau khi tốt nghiệp cử nhân khoa học đại học UCI năm 1998, bà theo đuổi ngành khảo cứu về bệnh ung thư tại Orange County.
Năm 2016, bà Diedre Thu-Hà Nguyễn ứng cử lần đầu tiên, và đắc cử chức nghị viên Garden Grove đại diện Địa Hạt 3 với nhiệm kỳ hai năm (do thành phố bắt đầu bầu theo địa hạt). Sau đó, bà tái đắc cử với nhiệm kỳ bốn năm.
Năm 2020, bà ứng cử chức dân biểu tiểu bang California, Địa Hạt 72, nhưng không thành công.
Hôm 14 Tháng Mười Hai, 2021, bà được các đồng viện trong Hội Đồng Thành Phố Garden Grove bầu làm phó thị trưởng.
Vợ chồng bà và ba con trai cư ngụ tại Garden Grove.
Địa Hạt 70 bao gồm một phần hoặc toàn bộ các thành phố Fountain Valley, Garden Grove, Los Alamitos, Santa Ana, Stanton, và Westminster. Đặc biệt, địa hạt này cũng bao gồm vùng Little Saigon.
Thị Trưởng Trí Tạ, ứng cử dân biểu California, Địa Hạt 70
Ông Trí Tạ đắc cử nghị viên Westminster năm 2006 và tái đắc cử chức vụ này năm 2010.
Năm 2012, ông ứng cử chức thị trưởng và đắc cử, sau đó, ông tái đắc cử thị trưởng năm 2014 và năm 2016.
Nhiệm kỳ nghị viên là bốn năm, trong khi nhiệm kỳ thị trưởng là hai năm.
Tuy nhiên, năm 2018, Westminster đổi luật, tăng nhiệm kỳ của thị trưởng lên bốn năm.
Cũng trong năm này, ông Trí tái đắc cử thị trưởng với nhiệm kỳ bốn năm.
Ngoài ra, năm 2018, Thị Trưởng Trí Tạ được bổ nhiệm làm ủy viên Đặc Khu Thủy Cục Orange County (OCWD), Địa Hạt 4, bao gồm một phần hoặc toàn bộ các thành phố Los Alamitos, Seal Beach, Buena Park, Cypress, Garden Grove, Huntington Beach, Stanton, và Westminster, hoàn tất hai năm còn lại của nhiệm kỳ dở dang của một ủy viên.
Năm 2020, ông tranh cử chức vụ này và đắc cử với nhiệm kỳ bốn năm.
Trước đó, ông từng là chủ tịch Cộng Ðồng Việt Nam Nam California, từng hoạt động trong Tổng Hội Sinh Viên Việt Nam Miền Nam California (THSV), và từng viết báo.
Ông Trí Tạ sinh ra tại Sài Gòn, đến Mỹ năm 1992.
Ông tốt nghiệp cử nhân ngành chính trị học đại học Cal State Los Angeles năm 1997 và hoàn thành một số lớp theo yêu cầu của chương trình cao học quan hệ quốc tế.
Ông Trí có vợ là Dược Sĩ Đoàn Quế Anh và hai con gái.
Địa Hạt 70 bao gồm một phần hoặc toàn bộ các thành phố Fountain Valley, Garden Grove, Los Alamitos, Santa Ana, Stanton, và Westminster. Đặc biệt, địa hạt này cũng bao gồm vùng Little Saigon.
Chánh Lục Sự Hugh Nguyễn, ứng cử chánh lục sự Orange County
Ông Hugh Nguyễn sinh ra tại Việt Nam, con của một binh sĩ Mỹ, đến Hoa Kỳ lúc 7 tuổi, sau khi cuộc chiến Việt Nam kết thúc.
Sau khi tốt nghiệp trung học, ông vào học ở Santa Ana College, và hoàn tất chương trình quản trị của Orange County tại đại học Chapman University.
Năm 2009, ông ứng cử chức chánh lục sự, nhưng không thành công, mặc dù ông giữ chức phó và phụ tá cho chức vụ này trong hơn 10 năm.
Ngày 2 Tháng Tư, 2013, ông được Hội Đồng Giám Sát Orange County bổ nhiệm làm chánh lục sự cho hết năm 2014, trong số 900 người nộp đơn xin làm, khi chức vụ này bị trống.
Như vậy, ông là người gốc Việt đầu tiên giữ chức vụ này tại Orange County.
Trong cuộc bầu cử sơ bộ vào Tháng Sáu, 2014, ông được hơn 50% số phiếu, chính thức giữ chức vụ chánh lục sự trong nhiệm kỳ bốn năm.
Năm 2018, ông tái đắc cử với hơn 79% số phiếu.
Ông Hugh Nguyễn bắt đầu làm việc tại Văn Phòng Lục Sự Orange County từ năm 1993, phụ trách các dịch vụ cung cấp chứng chỉ kết hôn, thương mại, đăng ký thị thực, và báo cáo môi trường.
Năm 1998, ông được Chánh Lục Sự Gary Granville bổ nhiệm làm phó lục sự thứ nhất, cho tới năm 2006.
Sau đó, ông chuyển sang làm phụ tá thư ký cho Hội Đồng Giám Sát Orange County, phụ trách quản trị, ngân sách, tổ chức, đặt hàng, và bắt đầu học hỏi nhiều kinh nghiệm tại cơ quan chính quyền cao nhất của quận hạt, cho tới khi được bổ nhiệm làm chánh lục sự.
Trong 29 năm làm việc tại Orange County, ông Hugh Nguyễn có 22 năm làm việc tại Văn Phòng Lục Sự.
Ông Hugh Nguyễn có vợ và hai con, một trai và một gái.
Nghị Viên Kim Bernice Nguyễn, ứng cử giám sát viên Orange County, Địa Hạt 2
Nghị Viên Kim Bernice Nguyễn lần đầu tiên đắc cử vào Hội Đồng Thành Phố Garden Grove năm 2016, với nhiệm kỳ bốn năm, và là nữ nghị viên gốc Hispanic trẻ nhất trong lịch sử thành phố.
Cô cũng là người Mexico gốc Việt đầu tiên đắc cử ở địa phương này.
Bốn năm sau, năm 2020, cô tái đắc cử với 70% số phiếu.
Cũng trong năm 2020, cô ứng cử chức giám sát viên Orange County, Địa Hạt 1, nhưng không thành công.
Nghị Viên Kim Bernice Nguyễn tốt nghiệp trung học Santiago High School. Năm 2013, cô tốt nghiệp cử nhân Khoa Học Chính Trị đại học UC Santa Cruz.
Cô là người đầu tiên trong gia đình tốt nghiệp đại học.
Cô đang làm việc cho Blue Shield of California Promise Health Plan. Trước đó, cô từng thực tập tại văn phòng ông Lou Correa, lúc đó là thượng nghị sĩ California.
Hồi Tháng Mười, 2020, Thống Đốc Gavin Newsom bổ nhiệm cô làm ủy viên Hội Đồng Phim California.
Ngoài ra, Nghị Viên Kim Bernice Nguyễn còn là thành viên Garden Grove Elks Lodge.
Địa Hạt 2 của Orange County là địa hạt mới được vẽ lại, do Hội Đồng Giám Sát Orange County chuẩn thuận với tỉ lệ phiếu 3-2 hôm 23 Tháng Mười Một, 2021, bao gồm thành phố Santa Ana và một phần các thành phố Anaheim, Garden Grove, Orange, và Tustin.
***
Theo luật California hiện hành, trong cuộc bầu cử cấp liên bang và cấp tiểu bang, cho dù kết quả ra sao, ứng cử viên đó thuộc đảng nào, hai người nhiều phiếu nhất sẽ tranh cử vòng nhì vào ngày Thứ Ba, 8 Tháng Mười Một, ai nhiều phiếu hơn người còn lại thì chiến thắng.
Trong khi đó, tại cuộc bầu cử quận hạt, nếu ứng cử viên nào thắng hơn 50% số phiếu, người đó sẽ thắng, không cần phải ứng cử vào Tháng Mười Một nữa. Tuy nhiên, nếu không ai thắng hơn 50% số phiếu, hai người nhiều phiếu nhất, sẽ tranh cử chung cuộc vào Tháng Mười Một. [đ.d.]