Tin tức về linh mục Trần Công Nghị, người sáng lập trang mạng VietCatholic News đã về nước Chúa được đăng tải áp đảo trên trang mạng này, cũng như trên một số báo chí Việt Ngữ trong đôi ngày qua. Nó cũng là đề tài được cộng đồng mạng chú ý và bàn luận trước sự ra đi của ông khi nhắc về hoạt động cùng đường hướng của cơ quan truyền thông do ông sáng lập.
Sinh năm 1945, LM Trần Công Nghị từng du học tại Rome và được thụ phong linh mục năm 1971. Năm 1977, ông lại sang Rome để tiếp tục việc học và lấy bằng tiến sĩ Thần Học. Lần lượt đảm nhận các công việc giám đốc mục vụ các tổ chức tôn giáo hay phục vụ tại các giáo phận, tròn 50 năm qua ông là một con chiên tận hiến của Chúa, đặc biệt trong lãnh vực truyền thông với VietCatholic News.
Theo giới thiệu trên trang mạng này thì tổ chức này được thành lập từ năm 1996, "là một phương tiện truyền thông của Giáo Hội tại Việt Nam, chúng tôi phổ biến tin tức Công Giáo, các bài bình luận và tài nguyên tinh thần bằng tiếng Việt và tiếng Anh". VietCatholic là một cơ quan truyền thông khá mạnh, thu hút đông đúc độc giả công giáo trong và ngoài nước. Trang youtube của tổ chức này có đến 318 ngàn người ghi tên theo dõi. Trong danh sách ban giám đốc, đứng đầu là LM Trần Công Nghị còn có hai linh mục phó giám đốc từ Úc Châu và một kỹ sư.
Điều đáng chú ý và dễ nhận biết trong bài vở hay các clip youtube đăng tải là xu hướng cực hữu của VietCatholic. Đặc biệt trong vài năm qua, các tin tức ủng hộ cựu tổng thống Donald Trump và chỉ trích các phong trào xã hội như Black Lives Matter cùng các lãnh đạo đảng Dân Chủ như tổng thống Joe Biden, Phó TT Kamala Harris hay Chủ Tịch Hạ Viện Nancy Pelosi qua các vấn đề liên quan đến phá thai, đồng tính... thường xuyên xuất hiện.
Trước cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ là những tin tức có tựa như "...nữ tướng phò phá thai Kamala Harris", "... phải tỉnh táo với Joe Biden và Kamala Harris", "Những hậu quả đè nặng lên giáo hội tại Hoa Kỳ là gì nếu Joe Biden và Kamala Harris thắng cử?" hay "Quá đáng: Pelosi mạt sát người công giáo...". Hoặc trong bài viết có những kết luận trích dẫn từ ai đó rằng "Không người công giáo nào có thể hỗ trợ các tổ chức BLM" (Người công giáo có nên ủng hộ phong trào Black Lives Matter hay không?). Đưa tin về Donald Trump thì những bản tin đại loại như "Diễn từ xuất sắc bênh vực tổng thống Trump...", "Tin vui mồng Ba Tết: Phản ứng của TT Trump khi được tuyên bố trắng án" hay "Romney: TT Trump sẽ giành được đề cử tổng thống 2024...".
Những bản tin liên quan đến thời cuộc như vậy được chọn lọc, lái độc giả theo hướng phân cực rõ ràng, nếu không nói là nhiều bản tin đã bẻ cong những sự kiện đã được các hãng thông tấn quốc tế đăng tải. Ví dụ trong khi tờ Vatican News từ Rome chính thức đăng tải cuộc điện đàm của đức giáo hoàng Francis và TT Joe Biden (Telephone conversation between Pope Francis and Joe Biden) hay AP đưa tin "Đức Giáo chúc mừng Joe Biden về (kết quả) bầu cử" (Vatican calling: Pope congratulates Joe Biden on election) thì VietCatholic chạy bản tin "Tin Đức Giáo Hoàng gọi điện chúc mừng ông Joe Biden là tin giả" (!?). Đã có không ít những bản tin tương tự và trái ngược như vậy so với những gì người dân thế giới đã biết, nếu kể thêm ra. Cách đưa tin như vậy đã đi quá xa, ra ngoài các chuẩn mực tôn giáo lẫn truyền thông.
Người công giáo Việt Nam ắt đã hân hoan có được một cơ quan truyền thông lan truyền tin tức của giáo hội hoàn vũ và Việt Nam, cổ vũ cho những đức tin công bằng, bác ái theo lời Chúa. Nhưng ắt không ít người cũng đã đặt câu hỏi rằng, VietCatholic thật ra có chính thức trực thuộc hay đại diện tổ chức công giáo Hoa Kỳ hay Việt Nam nào không để đưa ra các quan điểm chính trị đầy dẫn dắt và cực đoan như vậy? Liệu VietCatholic có từng đăng các bản tin về cuộc bầu cử 2020 mà theo thăm dò hậu bầu cử (exit poll) của tổ chức Edison Research thì đã có 52% cử tri công giáo Hoa Kỳ đã bỏ phiếu cho TT Joe Biden so với 47% cho Donald Trump hay 50% và 49% theo thăm dò của AP VoteCast? Hay tin về Chủ Tịch Hội Đồng Giám Mục Hoa Kỳ Jose H. Gomez đã sớm chúc mừng tổng thống đắc cử vào ngày 7 tháng 11 năm 2020 (*), khác hẳn các bản tin kiểu "hậu quả đè nặng" khi TT Biden đắc cử mà VietCatholic đã từng đưa tin hay bình luận.
VietCatholic là một cơ quan truyền thông mang danh nghĩa tôn giáo hay một tổ chức phi lợi nhuận hay một hãng tin chính trị? Là gì thì những xu hướng chính trị cực đoan xem ra không thích hợp nếu đây là một tổ chức tôn giáo. Tất cả những điều này không chỉ liên quan đến tôn chỉ của một tổ chức tôn giáo mà liên đới đến các vấn đề tài chính, thuế vụ một khi đi ra ngoài mục đích hoạt động.
Linh Mục Trần Công Nghị đã có công tạo dựng VietCatholic thành một cơ quan truyền thông hùng mạnh, liệu nó sẽ như thế nào sau sự ra đi của ông? Liệu VietCatholic News sẽ giúp cho người công giáo Việt Nam đến gần hơn với lẽ công bằng, bác ái của Chúa hay sẽ đẩy họ xa hơn với những bản tin giả mạo hay tín điều cứng nhắc? Đó là điều VietCatholic sẽ cần nhắm đến.
Nhã Duy
(*) Tuyên cáo của Chủ tịch Hội đồng giám mục Hoa Kỳ
https://www.usccb.org/.../president-us-bishops-conference...