Tổng thống Trump và các đồng minh của ông xem phiên họp chung của Quốc hội vào tuần tới là ván bài cuối cùng để họ lật ngược kết quả bầu cử, cho dù phần lớn những hành động đó chỉ là các biểu diễn chính trị nhằm phá hoại và trì hoãn chiến thắng không thể tránh khỏi của Biden, vì đảng Dân chủ giữ nhiều ghế hơn trong Hạ viện và vì một số đảng viên Cộng hòa ở Thượng viện đã công nhận chiến thắng của Biden và không ủng hộ nỗ lực thách thức này.
Nhóm thách thức mới gồm mười một Thượng nghị sĩ của đảng Cộng hòa. Là:
Ted Cruz (Texas), Ron Johnson (Wisconsin), James Lankford (Oklahoma), Steve Daines (Montana), John Kennedy (Louisiana), Marsha Blackburn (Tennessee,) Mike Braun (Indiana,) Cynthia Lummis (Wyoming), Roger Marshall (Kansas.), Bill Hagerty (Tennessee) và Tommy Tuberville (Alabama).
Vào ngày thứ Bảy 2 tháng 1/2021 nhóm Thượng nghị sĩ trên ra thông báo rằng vào ngày thứ Tư 6 tháng 1/2021, khi Quốc hội triệu tập một phiên họp chung để kiểm phiếu Cử tri đoàn và chính thức xác nhận kết quả thắng cử của cựu phó tổng thống Joe Biden, họ sẽ bỏ phiếu chống lại việc chấp nhận kết quả bầu cử.
Họ viết trong tuyên bố chung “Quốc hội nên chỉ định ngay một Ủy ban bầu cử, với đầy đủ quyền điều tra và tìm hiểu thực tế, để tiến hành kiểm toán khẩn cấp trong 10 ngày về kết quả bầu cử ở các tiểu bang tranh chấp." “Sau khi việc kiểm tra hoàn thành, các tiểu bang riêng lẻ sẽ đánh giá kết quả của Ủy ban và có thể triệu tập một phiên lập pháp đặc biệt để chứng nhận sự thay đổi trong phiếu bầu của họ, nếu cần.”
Qua thông cáo này các thượng nghị sĩ nói họ không cố gắng đảo ngược kết quả bầu cử, mà là đưa ra tiếng nói của những người không tin rằng cuộc bầu cử đã được tiến hành một cách công bằng, mặc dù trước đó các cuộc điều tra cũng như các tòa án đã không tìm thấy có bất kỳ bằng chứng gian lận nào tại các tiểu bang mà tổng thống Trump cho rằng chiến thắng của ông đã bị đánh cắp bởi đảng Dân Chủ.
Sau thông báo vào hôm thứ Bảy này, một số Thượng Nghị sĩ Cộng Hòa đã lên tiếng.
“Bây giờ chúng tôi ở vào thế phải làm, chúng tôi sẽ để chỗ cho những phản đối, mọi người sẽ có chỗ tại tòa, chúng tôi sẽ nghe hết mọi người rồi chúng tôi sẽ bỏ phiếu”, nhưng "cuối cùng, tôi không nghĩ rằng sẽ có gì thay đổi”. Thượng nghị sĩ lãnh đạo số hai của đảng Cộng Hòa, John Thune (R-South Dakota,) phát biểu.
Thượng nghị sĩ Patrick J. Toomey (R- Pennsylvania), người sẽ không tái tranh cử khi hết nhiệm kỳ vào năm 2022, cũng đưa ra lời chỉ trích gay gắt về kế hoạch của Cruz: “Tôi có ý định mạnh mẽ bảo vệ hình thức chính phủ của chúng ta bằng cách chống lại nỗ lực tước quyền của hàng triệu cử tri ở tiểu bang của tôi và những tiểu bang khác.”
Thượng nghị sĩ Ben Sasse (R-Nebraska), người cáo buộc các nhà lập pháp đi theo Trump là nhằm mục đích có được sự ủng hộ từ những người ủng hộ Trump, nhận định, "Người lớn không chĩa một khẩu súng đã nạp đạn vào trái tim của một chính quyền hợp pháp.
Thượng nghị sĩ Mitt Romney (R-Utah) thì cho rằng việc phản đối trong phiên họp chung ngày thứ Tư 6 tháng 1 sắp đến sẽ tạo sự "tiếp tục lan truyền tin đồn sai lệch rằng bằng cách nào đó cuộc bầu cử đã bị đánh cắp."
Thượng Nghị sĩ Cộng Hòa Lisa Murkowski (R-Alaska) cũng tuyên bố sẽ phản đối mọi nỗ lực thách thức kết quả bầu cử:
"Các tòa án và cơ quan lập pháp tiểu bang đều tôn trọng nghĩa vụ của mình là nghe các cáo buộc pháp lý và đã không tìm thấy gì để lật ngược kết quả. Tôi kêu gọi các đồng nghiệp của tôi từ cả hai đảng công nhận điều này và cùng tôi duy trì niềm tin vào Cử tri đoàn và các cuộc bầu cử của chúng ta." Bà nói.
“Một đặc điểm cơ bản, vững chắc của một nước cộng hòa dân chủ là quyền của người dân được bầu ra các nhà lãnh đạo của mình. Nỗ lực của Thượng nghị sĩ Hawley, Cruz và những người khác nhằm lật ngược kết quả của cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 ở các tiểu bang chiến trường như Pennsylvania, đã trực tiếp hủy hoại quyền này," Thượng nghị sĩ Toomey phát biểu.
Các thành viên đảng Dân chủ ở cả hai viện trong khi đó cũng đang chuẩn bị để bảo vệ kết quả bầu cử trong thời gian tranh luận cho từng tiểu bang. Thượng nghị sĩ Amy Klobuchar (D- Minnesota), người sẽ giúp quản lý quá trình tố tụng với tư cách là đảng viên Dân chủ hàng đầu trong Ủy ban Hành chính và Quy tắc Thượng viện, (the Senate Rules and Administration Committee,) cho biết bà và các nhà lãnh đạo đảng Dân chủ khác đang kêu gọi các nhà lập pháp từ sáu tiểu bang chiến trường chuẩn bị phản bác những kẻ thách thức và giải thích quy trình bầu cử của các tiểu bang của họ.
“Chúng tôi đã sẵn sàng cho mọi trường hợp xảy ra,” bà nói trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Sáu 1 tháng 1/2021. “Điều này không giống như chúng tôi vừa thức dậy vào sáng nay và nói, “Ồ, chuyện này sắp xảy ra!” Chúng tôi đã chuẩn bị cho việc này kể từ Ngày bầu cử.” “Tôi rất hy vọng sự việc sẽ được giải quyết vào ngày 6 tháng 1/2021,” nhưng “nó cũng có thể tiếp diễn trong một thời gian khá dài,” bà nói thêm.
Theo Klobuchar bà chắc chắn khi kết thúc quá trình này, Biden và Phó Tổng thống đắc cử Kamala D. Harris sẽ được xác nhận là những người chiến thắng hợp pháp trong cuộc bầu cử. Bà ca ngợi Lãnh đạo Đa số Thượng viện Mitch McConnell (R- Kentucky) và các đảng viên Cộng hòa khác, chẳng hạn như Thượng nghị sĩ Ben Sasse (R-Nebraska), người đã viết một bài phê bình dài và gay gắt về những nỗ lực chống đối kết quả bầu cử của Trump là phá hoại quá trình dân chủ. “Nền dân chủ của chúng ta sẽ chiếm ưu thế,” Klobuchar nói.
Đề cập đến thông báo của mười một Thượng Nghị sĩ đảng Cộng Hòa, bà nói thêm, “Tôi chỉ nghĩ rằng đây là một tuyên bố buồn, đáng buồn rằng một số đảng viên đang đặt nỗi sợ hãi Donald Trump của riêng họ trước nền dân chủ của chúng ta.”
Tổng thống Trump đã kêu gọi những người ủng hộ ông hãy cùng đến Washington để “biểu dương lực lượng” vào ngày 6 tháng 1/2021, lúc những đồng minh của ông trong Quốc Hội đăng đàn thách thức kết quả bầu cử. Rõ ràng là ông chủ trương dùng áp lực đám đông để đè bẹp nền dân chủ và công lý của đất nước Hiệp Chủng quốc Hoa Kỳ.
Liệu công lý hay kẻ lì lợm chịu đấm ăn xôi sẽ thắng? Câu hỏi này đang thu hút sự quan tâm của nhiều người dân tại Hoa kỳ và trên thế giới.
Tuệ Vân
Ngày 02 tháng 2 năm 2021.