11 tháng 9 2020
Một số luật sư tham gia bào chữa trong các vụ án chính trị, hoặc những vụ án khác được coi là nhạy cảm ở Việt Nam cho hay họ dường như đang bị 'theo dõi'.
Sự việc mới đây nhất xảy ra với một số luật sư bào chữa cho các bị cáo vụ Đồng Tâm.
Chiều 10/9, ngay sau phiên tòa, luật sư Ngô Anh Tuấn xác nhận với BBC News Tiếng Việt rằng ông cùng hai luật sư khác bị các đối tượng lạ mặt đeo bám trên đường về.
"Sự việc này bắt nguồn từ việc lực lượng cảnh sát canh giữ phiên tòa đã đòi lại USB mà tòa phát cho tôi trước phiên xử.
"Sau đó họ ngăn cản không cho tôi copy tài liệu từ máy của tòa sang máy của tôi. Khi tôi phản đối, một số luật sư khác cũng lên tiếng, sau đó trên đường về thì thấy một số người bám theo," ông Tuấn nói.
Bị 'đeo bám'
Luật sư Đặng Đình Mạnh, người cùng luật sư Tuấn và luật sư Nguyễn Văn Miếng phát hiện vụ 'đeo bám', kể lại với BBC News Tiếng Việt:
"Khi thấy các luật sư chúng tôi cùng lên tiếng phản đối, họ (lực lượng cảnh sát bảo vệ tòa) cứ cố gắng đẩy bọn tôi ra. Sau cùng họ thấy bọn tôi kiên quyết đòi lại USB, thì có một cậu trong nhóm đó khóa tay tôi và xô tôi xuống cầu thang. Khi tôi ngoái lại thì thấy luật sư Ngô Anh Tuấn và Nguyễn Văn Miếng cũng bị như vậy luôn.
Sau đó chúng tôi đi bộ đi về thì thấy có bốn cậu mặc thường chạy hai xe gắn máy đi theo, lúc đó chúng tôi vừa đi vừa ngờ vì không biết là có chắc hay không. Lúc đó luật sư Ngô Anh Tuấn vừa chạy xe vừa dừng lại để kiểm tra xe có bị đeo bám không thì thấy mỗi lần dừng xe lại, tấp vô lề thì mấy cậu đó lại tấp xe vô lề để đợi, mình chạy thì họ lại chạy. Tới nơi anh em đang ngồi uống nước thì họ đi lố lên một chút rồi dừng lại chờ, đi lởn vởn loanh quanh một lúc.
Chụp lại video,
Bây giờ chúng tôi đang tập trung lại ở khách sạn nơi ở của luật sư Nguyễn Văn Miếng, chứ chưa dám về nhà. Nhỡ họ có gì manh động thì chúng tôi cũng không đối phó được. Nên hiện giờ anh em đang ngồi tập trung uống nước với nhau. Bây giờ tạm ổn nhưng sau đó thế nào thì không biết.
Luật sư Mạnh cho biết tâm trạng của nhóm luật sư rất lo lắng, vì sau khi ngồi lại với nhau, các luật sư sẽ phải về nhà riêng, và trên đường thì không biết thế nào.
Bị 'bắt cóc', hành hung, bắn đạn chì
Việc các luật sư bị làm khó, bị đe dọa, thậm chí hành hung, bắt cóc, trên thực tế đã xảy ra nhiều lần trước đây.
Chính luật sư Đặng Đình Mạnh năm 2018 từng bị 'bắt cóc', tống lên một chiếc ô tô sau phiên xử luật sư bất đồng chính kiến Nguyễn Văn Đài.
Theo lời kể của luật sư Mạnh với BBC News Tiếng Việt, khi ông vừa bước ra ngoài tòa, đi bộ dọc lề đường gần tòa án thì một nhóm người mặc thường phục đi xe bốn chỗ chạy kề bên.
"Một người mở cửa rồi lôi tôi vào trong xe. Họ dùng tay kẹp cổ tôi rất chặt khiến tôi bị ép chặt vào băng ghế."
"Lúc đó tôi đang trên đường ra sân bay để về TP Hồ Chí Minh nên có mang theo một va li kéo và một cặp táp."
"Họ mở cả va li và cặp táp thì thấy hồ sơ và laptop của tôi. Họ nói "chúng tôi cầm của anh mấy thứ này, xem xong sẽ trả lại. Nhưng từ đó đến nay tôi chưa hề nhận được những tài sản bị lấy mất. Họ mặc thường phục nên cũng không thể nói họ là ai, có phải là công an cài cắm hay không?"
Lần gặp 'nạn' kế tiếp còn nguy hiểm hơn, cũng trong năm 2018, khi đó luật sư Đặng Đình Mạnh, luật sư Nguyễn Văn Miếng và luật sư Trịnh Vĩnh Phúc vào Biên Hòa để bào chữa cho những người biểu tình phản đối luật đặc khu và an ninh mạng. Họ bị buộc tội gây rối trật tự công cộng.
"Khi chúng tôi vừa ngồi vào xe thì nghe có tiếng nổ, nhìn qua cửa sổ thì thấy có một lỗ thủng và kính rạn dần, lan rộng quanh lỗ thủng đó."
"Sau này tôi có nhờ một số anh em có nghiệp vụ xem xét thì họ nói nhiều khả năng chúng tôi bị bắn bằng đạn chì," luật sư Đặng Đình Mạnh kể lại với BBC News Tiếng Việt.
NGUỒN HÌNH ẢNH, FB LS TRAN VU HAI.
Năm tháng 11/2015, hai luật sư Trần Thu Nam và Lê Văn Luân đã gửi "Đơn yêu cầu khởi tố" đến cơ quan cảnh sát điều tra, Công an Hà Nội, và Viện Kiểm sát nhân dân Hà Nội về vụ họ nói là bị đánh gây thương tích và bị cướp điện thoại.
Vụ hành hung xảy ra sau khi hai luật sư làm việc với gia đình Đỗ Đăng Dư, thiếu niên chết sau khi bị đánh tại một trại giam ở Hà Nội.
Ai bảo vệ các luật sư?
Trường hợp của luật sư Đặng Đình Mạnh trước đây được cho là bị 'sách nhiễu' chỉ được biết đến thông qua mạng xã hội.
Riêng trong vụ việc xảy ra với đây với các luật sư sau phiên tòa Đồng Tâm, bên cạnh thông tin rầm rộ trên mạng xã hội, nhiều báo 'lề trái' trong và ngoài nước nhanh chóng đưa tin.
Nhưng giải pháp nào để bảo vệ các luật sư? Khi được hỏi nếu bị đeo bám, trả thù 'nguội' thì phải làm sao, luật sư Ngô Anh Tuấn nói việc này thì 'đành chịu'.
Còn luật sư Đặng Đình Mạnh thì nói rằng ông nhận được một số lời khuyên là nêu vấn đề này với các tổ chức quốc tế, lãnh sự quán, đại sứ quán ở Việt Nam có quan tâm tới vụ Đồng Tâm, để mọi người biết được tình hình, và 'đối tượng' đe dọa có thể vì thế mà chùn bước.