Ngày thứ bẩy 7 tháng 12, thông tấn xã Bắc Hàn KNCA loan báo “một cuộc thử nghiệm rất quan trọng đã được tiến hành ở Bãi phóng vệ tinh Sohae”. Kết quả thành công có một ý nghĩa rất to lớn và sẽ thay đổi vị trí chiến lược của Bắc Hàn trong tương lai. Người ta đoán rằng có thể là cuộc thử nghiệm máy dùng cho các giàn phóng vệ tinh hay hỏa tiễn liên lục địa. Theo đài CNN tổng thống Trump ngày hôm sau chủ nhật cảnh báo rằng Kim Chính Ân có thể là sẽ “làm hư” mối giao tình đặc biệt giữa hai người. Ông viết trên tweets rằng “Kim chính Ân rất là khôn ngoan và bị mất nhiều hơn, mất tất cả, nếu mà ông ta hành xử một cách thù nghịch”. Và “Ông ta không muốn hủy mối giao tình đặc biệt với tổng thống Mỹ”. Đặc sứ Bắc Hàn tại Liên hiệp quốc ngày thứ bẩy đã tuyên bố rằng chuyện thảo luận giải trừ hạt nhân là dẹp sang bên, bởi vì Mỹ đã dùng chuyện này để “câu giờ” và đạt những lợi ích chính trị nội bộ.
Nhìn vào thực tế, “mối giao tình đặc biệt với Kim Chính Ân” mà ông Trump nói đã bắt đầu từ cuộc gặp gỡ đầu tiên với Kim ở Singapore 12 tháng 6 năm 2018. Sau những nghi thức chào hỏi và chụp hình thông thường kéo dài chừng một giờ đồng hồ, ông Trump đã tuyên bố rằng chỉ nhìn Kim là ông biết Kim là người có thể điều đình được. Tiếp theo là hai bên ký một thỏa thuận nguyên tắc giải trừ võ khí hạt nhân, mà cho tới bây giờ vẫn chưa vào đâu với đâu.
Ngoại trưởng Pompeo sau nhiều vận động tiếp theo bản thông báo chung đã sang Bắc Hàn và được tiếp đãi rình rang nhưng không được gặp Kim và không có được thỏa thuận nào thực tế. Cuộc họp thượng đỉnh Mỹ Bắc Hàn dự tính tại Hà nội trong hai ngày 27 và 28 tháng 2/2019 đã chấm dứt nhanh chóng, không có kết quả. Ông Trump bực tức bỏ đi không dự bữa ăn trưa thịnh soạn Hà nội xếp đặt sẵn.
Tháng 6/2019, Kim và Trump gặp nhau ở khu phi quân sự Bàn Môn Điếm gần một tiếng đồng hồ cũng được cổ võ rộn ràng bởi truyền thông Mỹ. Nhưng những thảo luận giữa các cấp chuyên môn hai bên tiếp theo đã không làm cho Bắc Hàn hài lòng, và cuộc thử nghiệm đã xẩy ra ngày thứ bẩy, như là một quà tặng Giáng sinh cho Washington, theo như cảnh báo của các giới chức Bắc Hàn.
Nghe tin này ông Trump đang ở London dự họp thượng đỉnh Nato đã nói “Kim chính Ân rõ ràng là thích phóng hỏa tiễn, đúng không? Vì thế tôi đã gọi ông ta là “người hỏa tiễn” (rocket man). Đó chỉ là lối nói bặm trợn của Trump nghe qua rồi bỏ. Nhưng câu này đã tạo ra phản ứng trong các giới chức Bắc Hàn, vì nó là một biểu hiện coi thường nhà độc tài Kim chính Ân, và làm nhớ lại những trao đổi hung hăng giữa hai bên lúc ông Trump mới làm tổng thống. Vì thế, Choe Son Hui, đệ nhất phó ngoại trưởng Bắc Hàn phản ứng tuyên bố để mắng lại Trump rằng “Nếu có những ngôn ngữ và phát biểu quậy lại không khí đối đầu cố tình được dùng trong thời khắc quan trọng này, thì đó phải là sự tái phát của chứng lẫn lộn của một tên già lú lẫn”.
Bây giờ thì người ta hiểu rõ là ông Trump đã quảng cáo mạnh mẽ sự thành công trong giao tiếp với Kim Chính Ân, cũng như trong nhiều việc khác ông làm thuộc các lãnh vực khác. Vắn tắt là luôn luôn thổi phồng theo nguyên tắc của một tay bán xe hơi Mỹ để mà điều đình thủ lợi tối đa. Kim Chính Ân dư biết rõ mửng này, cho nên cứ thủng thỉnh đường ai nấy tính. Dĩ nhiên là đàng sau còn có anh lớn Trung quốc với Tập Cận Bình lãnh đạo. Mối quan hệ chặt chẽ TQ Bắc Hàn này chúng ta đã có nhiều dịp nhận định. Cho nên quyết định thực hiện thử nghiệm quan trọng ở Sohae không dấu diếm là có ý nghĩa thay đổi vị trí chiến lược của Bắc Hàn, và thái độ cứng rắn sẵn sàng trở về thời đối đầu ngôn ngữ với Trump, của giới chức Bắc Hàn không phải là không có liên quan tới tình trạng thương chiến mà Trump đã mở ra với TQ.
Bác sĩ Trần Xuân Ninh
Ngày 12 tháng 12 năm 2019