Thời sự nước Mỹ cuối năm 2018 tổng kết vẫn chỉ là cuộc chiến giằng co giữa truyền thông tin giả và tổng thống Donald Trump người tự xưng là “bậc thầy điều đình trả giá” (master dealer). Nói cho đúng thì vì ở vị trí cầm đầu hành pháp, có vô số quyền lợi để ban phát cho nên ông Trump đã chiếm ưu thế. Vì chính ông cũng có một giàn nhân sự “tin khác”, để mà làm công việc phản luận và che chắn cho ngài tổng tư lệnh, giảm độ chấn thương vì khiến cho người nghe đứng ngoài chán ngấy đầy tai không để ý nữa, với những lời qua tiếng lại “sư nói sư phải vãi nói vãi hay” - anh nói ả nói, mà người Mỹ vì không muốn đụng chạm tôn giáo chỉ dùng 4 chữ “she says he says”. Trong khi những thành phần nòng cốt nhà Trump thì cứ nghe “bậc thầy” lên tiếng là hò reo phấn khích hoan hô sự sáng suốt, và tính quả quyết của Thầy. Cho nên trong buổi gặp gỡ với hai lãnh tụ đảng Dân chủ ở quốc hội Charles Schumer và Nancy Pelosi có truyền hình trực tiếp bàn về vấn đề xây tường ngăn biên giới Mexico-Hoa kỳ, ông Trump đã khẳng định trước cả nước Mỹ rằng nếu phía Dân chủ không nhượng bộ để thông qua ngân sách trước ngày 21 tháng 12 với đủ số tiền 5 tỉ đô la xây tường thì ông sẽ “hãnh diện lấy quyết định đóng cửa một phần chính phủ vì lý do an ninh biên giới”. Ông nói “Tôi sẽ là người đóng cửa. Tôi sẽ không đổ tội cho quý vị”.
Tuyên bố tháu cáy già néo của nhà lái trâu đã không có tác dụng, vì thực tế sức lực của đảng Cộng hoà không còn bao nả, sau cái mà ông Trump gọi là thắng lợi của kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ tháng 11 vừa qua. Vì thế, ba ngày trước khi hết ngân sách và chính quyền phải đóng cửa, phát ngôn viên Bạch cung Sarah Huckabee Sanders đã phải lên đài truyền hình Fox thân chính, tuyên bố bẻ quẹo rằng tổng thống đã tìm ra cách khác để có 5 tỉ đô la xây tường ngăn biên giới, vì chủ yếu là “chính phủ không muốn đóng cửa chính quyền, chỉ muốn đóng biên giới để ngăn di trú bất hợp pháp”. Thí dụ như xử dụng quỹ dành cho quân đội, mà người ta biết rằng chỉ nói để mà nói.
Màn biểu diễn tự bắn súng vào chân này của người thích chơi nổi trước bàn dân thiên hạ có thể kể là màn chấm dứt ngoạn mục một năm vất vả mà mặc dù ở địa vị có quyền có tiền cũng không đã làm được nhiều việc. Thí dụ như không thể nào kiếm ra một người làm chánh văn phòng Bạch cung thay tướng Kelly sẽ rời chức vụ vào đầu năm mới. Không thể ngăn thống đốc ngân hàng dự trữ trung ương tăng thuế xuất. Không thể chặn lực lương Taliban từ chối đề nghị của Mỹ chấm dứt cuộc chiến kéo dài 17 năm ở Afghanistan vào tháng tư 2019. Không thể chặn sự xuống dốc của thị trường chứng khoán. Lại cũng không thể bịt miệng Michael Cohen, người luật sư nhiều năm chuyên lo giải quyết mọi vấn đề khuất tất khúc mắc cho Trump và công ty khai trước toà rằng Trump có ra lệnh cho ông ta sử dụng tiền bất hợp pháp để tranh cử tổng thống.
Tưởng cũng nên biết rằng Cohen là người đã từng tuyên bố sẵn sàng “lãnh đạn” thay cho Trump trước những tấn công quyết liệt của những kẻ chống đối. Thêm nữa ngày 18 tháng 12/2018 bộ trưởng tư pháp tiểu ban New York, bà Barbara Underwood cho hay là quỹ Donald J Trump foundation sẽ bị giải thể vì văn phòng của bà đã tìm ra “chi tiết về bản chất của sự phi pháp đáng kinh ngạc có liên quan đến Quỹ này, kể cả việc họ phối hợp hoàn toàn với chiến dịch vận động tranh cử của TT Trump, tự ý thực hiện các hợp đồng phục vụ quyền lợi kinh doanh và chính trị của TT Trump mà thôi”. Văn phòng bà Underwood sẽ tiếp tục điều tra về nhiều hành vi của Quỹ này, kể cả chuyện liệu Quỹ Trump Foundation có vi phạm pháp luật hay không khi điều phối hoạt động của mình với chiến dịch vận động tranh cử của TT Trump và liệu nó có thật sự hoạt động như một hội từ thiện hay không. Cuộc điều tra đã bắt đầu khi có một loạt bài của báo Washington Post tố cáo các việc làm khuất tất của Trump Foundation, vì ít làm việc từ thiện mà chỉ chăm chú giúp TT Trump hoàn thành các tham vọng tài chính và chính trị của mình mà thôi.
Những người yêu Trump sẽ tự nhủ rằng thôi thì còn vài tuần nữa là hết năm Tuất, năm tuổi của ngài tổng thống dám nói dám làm. Năm con heo tới sẽ mang lại cho con Chó thịt xương ê hề tha hồ mà hưởng. Người không tin tướng số thì sẽ tỉnh như ruồi mà nhún vai nói cuộc chính trị chẳng mấy khi xuông sẻ. Ông Trump chẳng phải là nhà lãnh đạo độc nhất gặp khó gặp khổ trong năm Tuất. Như bên nước Ăng Lê, bà thủ tướng Theresa May đang ngất ngư vì kế hoạch Brexit đem Anh quốc ra khỏi khối Liên Âu không được tán thành cả bởi Liên Âu lẫn bởi chính khách nội bộ cũng như quần chúng, dù rằng bà chỉ làm công việc thi hành đa số ý dân Ăng Lê trong cuộc trưng cầu dân ý. Đã có những đòi hỏi bỏ kết quả trưng cầu dân ý cũ đi, làm một cuộc trưng cầu dần ý mới. Có vẻ như bà May chưa biết phải làm gì, nếu cứ xét theo bộ mặt không mấy tươi vui của bà bây giờ so với mấy tháng trước, ngay cả khi bị ông Trump chê bai sát ván. Bên Pháp, tổng thống Macron cũng bị lao đao mấy tuần lễ vì những cuộc biểu tình phản đối bởi những người mặc áo vàng ở Paris và nhiều thành phố khác đòi ông từ chức vì không thực hiện lời hứa tranh cử làm cách mạng kinh tế, cải thiện đời sống dân nghèo. Ngược lại ông đã trở thành ngang ngược và là tổng thống của người giàu. Mọi sự tạm yên vì ông Macron đã nhanh chóng thay đổi.
Trở lại với ông Trump và nước Mỹ, kết luận ngắn gọn có thể đơn giản chỉ là ông Trump sẽ không có khó khăn gì phải giải quyết trong năm tới con heo, nếu ông không gây ra chuyện, và chuyển sang giao khoán mọi sự cho những người sẵn sàng làm việc thay ông như ngoại trưởng Pompeo, và cố vấn an ninh quốc gia John Bolton của cơ chế siêu quyền lực.
Lâm Phong (ngày 21 tháng 12/2018)