Trong khi đang diễn ra cuộc điều tra về chuyện có hay không những âm mưu toan tính giữa Nga với ông Trump cùng các cộng sự viên để giúp ông trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ thì ngày thứ bảy 8 tháng 7/2017 báo New York Times loan một tin hấp dẫn. Là Donald Trump Jr. con trưởng tổng thống Trump, đã gặp một nữ luật sư Nga, thân cận với điện Kremlin, để lấy những tin tức tai hại cho Hillary Clinton. Tin này do Rob Goldstone, một ông bầu Ăng Lê của Emin Agalarov ca sĩ nổi tiếng Nga. Bố của Agalarov là người hợp tác với Trump để đem cuộc thi hoa hậu hoàn vũ đến Nga năm 2013. Do đó Donald Trump Jr đã quen Goldstone.
Theo bài báo New York Times thì nữ luật sư Nga là Natalia Viselnitskaya, làm việc với những nhân vật thân cận Putin. Natalia cho Goldstone biết rằng bà ta có những tài liệu về liên hệ giữa Hillary Clinton với Nga có thể khai thác được. Goldstone đã cho Trump Jr. biết tin này và móc nối cho hai ngườigặp nhau. Trong cuộc gặp còn có Jared Kushner con rể Trump và Paul Manafort, giám đốc chương trình tranh cử của Trump lúc đó. Với tin này thì không ai mà không nghĩ rằng thế là cuộc điều tra nhóm Trump và Nga toa rập với nhau có thể chấm dứt, vì chứng cớ rành rành, tuy rằng Trump Jr nói rằng không có trao đổi gì về Hillary. Mà Viselnitskaya chỉ đề cập đến việc bỏ luật Magnitsky chấm dứt việc nhận con nuôi từ Nga, là phản ứngcủa Mỹ trong vụ luật sư đối kháng Magnitsky bị chết trong tù ở Nga vì đã nêu lên vấn đề tham nhũng mấy trăm triệu đô la trong chính phủ.
Thượng nghị sĩ Dân chủ Mark Warner trong Ủy ban tình báo thượng viện đang điều tra vụ Nga xen vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ tuyên bố “Thế là trắng đen rõ ràng. Các nhân vật cấp cao nhất của Trump biết là Nga làm việc để giúp Trump và hoan nghênh chuyện can thiệp này”. Nhiều dân cử đòi Trumps Jr ra điều trần trước quốc hội. Thủ lãnh khối thiểu số thương viện, thượng nghị sĩ Charles Schumer đòi Trump Jr phải trình bầy công khai và có tuyên thệ. Ngày thứ hai 10 tháng 7, Trump Jr viết trên twitter rằng “sẳn sàng làm việc với Ủy ban để trình bày những gì tôi biết”. Nhưng xem ra chẳng mấy ai tin, mà chỉ cho rằng Trump Jr nói cứng để phản ứng chống đỡ. Ngày thứ ba, bất ngờ Trump Jr công bố những điện thư emals liên lạc giữa Rob Goldstone với ông ta trong vụ này. Tổng thống Trump đã nhanh chóng khen con trai mình là trong sáng và là người phẩm chất cao.
Vụ này đã khiến truyền thông giòng chính mà tổng thống Trump gọi là truyền thông tin giả tha hồ mà loan đi các nhận định đủ loại, dựa trên những lời tuyên bố hay những chữ dùng của các giới chức Bạch cung, cũng như những phát biểucủa các nhà chính trị , các chuyên gia luật pháp. Người ta đã đặt câu hỏi Donald Jr có phạm pháp không khi gặp Viselnitskaya bới ý định lấy các tin tức có hại cho Hillary Clinton để khai thác, dù rằng là Viselnitskaya đã không có các tin tức đó, theo như nội dung các emails trao đổi giữa Goldstone và Donald Jr. bất thần được công bố. Thượng nghị sĩ Cộng hòa Lindsay Graham, người cùng với John McCain là chống Trump dứt khoát, đã giã lả nói “ Những emails này thật là gây xáo động. Tôi biết Donald Jr là tay mới trong chính trị. Tôi biết Jared Kushner là tay mới trong chính trị. Nhưng mà chuyện này sẽ đặt ra một lô các câu hỏi phải trả lời”.
Xáo trộn như thế nào và tại sao xáo trộn? Bởi vì sẽ tiếp tục có biện luận và tranh cãi chủ quan, mâu thuẫn nhau, tràn lan trong quần chúng rất khó- nếu không muốn nói là không thể thay đổi, tùy theo cảm tính bênh hay chống Trump.
Cảm tính này rất mạnh, rất cao, kể từ khi Trump đắc cử, bởi vì phe thua không chấp nhận kết quả, như thường lệ chính trị Hoa kỳ từ trước cho tới nay. Mà đã tiếp tục khuấy động quần chúng chống đối phe thắng, theo khẩu hiệu 4 chữ mà bà Hillary Clinton đã đưa ra là Resist, Insist, Persist và Enlist. Tức là “Kháng cự, Nhấn mạnh, Kiên trì và gia nhập”. Truyền thông giòng chính trong khung cảnh này đã hành xử như một đảng chính trị đối lập, theo như nhận định của Stephen Bannon, cố vấn chính trị của tổng thống Trump.
New York Times, tờ báo hàng đầu của truyền thông giòng chính chống Trump, khi loan tin Donald Jr. gặp nữ luật sư Nga Viselnitskaya, đã ghi rõ tên người tiết lộ tin là Goldstone trong bài viết, chắc hẳn vì nghĩ rằng kỳ này là hai cha con ông Trump hết cục cựa. Bởi vì đã không dùng xảo thuật gọi là bảo vệ nguồn tin và tư do phát biểu, sử dụng từ trước đến nay với lối nói “xuất xứ nguồn tin là từ một nhân vật trong cuộc”, để mà bị phe ông Trump gọi là tin giả. Những emails Donald Jr tiết lộ sau đó phần nào đã xóa cái ấn tượng có toa rập thông mưu giữa Nga với nhóm Trump mà New York Times muốn tạo cho người đọc. Nhưng những emails này ít nhất là cũng cho người ta thấy cái ý của Donald Jr tính dùng mọi cách để hạ Hillary, tương tự như tuyên bố của ông bố là ứng cử viên Trump kêu gọi Nga tung ra công khai hết đi những mưu mánh bẩn để loại các đối thủ của phe Hillary trong nội bộ đảng Dân chủ. Và trò tấn công cá nhân cũng như bôi bẩn đối thủ đủ mặt đã là chiến thuật được dùng trong suốt cuộc tranh cử cho tới nay.
Người ta cũng biết rằng trò này đã trở thành luật chơi được sử dụng ngày càng nhiều trong chính trị Mỹ vài thập niên vừa qua, do áp dụng nguyên tắc truyền-thông-giải-trí để lôi kéo quần chúng của truyền thông Mỹ. Cái xáo trộn mà thượng nghị sĩ Graham nói có lẽ là như thế.
Một thiệt hại râu ria nhỏ cho những nhà bình luận và chính trị VN hải ngoại là không còn có thể lấy tinh thần thượng võ cao cả của chính giới Mỹ để đem ra ca tụng làm gương hay phê bình chỉ trích người Việt tồi tệ một cách ào ạt nữa không.
Bác sĩ Trần Xuân Ninh