Fidel Castro, cựuchủ tich nhà nước Cuba đã từ trần ngày 25 tháng 11 năm 2016, hưởng thọ 90 tuổi, sau 47 năm lãnh đạo đất nước theo chế độ toàn trị độc tài Cộng sản. Thời gian này tương đương với 12 nhiệm kỳ của TT của Hoa Kỳ. Dưới sự lãnh đạo sắt máu của Fidel Castro, nước Cuba trước sau vẫn là một nước nghèo đói, và kém phát triển. Dân Cuba đổ xô nhau đào thoát ra khỏi đất nước, bằng tàu, thuyền để tới được tiểu bang Florida của Mỹ tỵ nạn, cách xa 90 dặm. Người Việt thuyền nhân hiểu được cái khổ nạn bị xua đuổi và săn bắt này. Fidel Castro làm cách mạng, dành được chính quyền Cuba năm 1959, và cắt dứt ngoại giao với Mỹ từ năm 1961. Tới năm 2014, Tổng Thống Obama mới nối lại bang giao với Cuba, và tháng 3 năm 2016, TT Obama lần đầu tiên tới thăm ngoại giao Cuba và hội kiến với Fidel Castro, mặc dầu khi đó Raul Castro, là em ruột Fidel Castro đã lên thay thế anh làm lãnh tụ.
Sự qua đời của Fidel Castro được chào đón bằng những phản ứng khác nhau trên thế giới. Dân tỵ nạn CS Cuba tại Florida đổ xô ra đường phố reo hò mừng rỡ, mở champagne ăn mừng, và hy vọng sẽ có thay đổi chính trị tại Cuba. Nhưng theo một Thượng nghị sĩ gốc Cuba, tại Florida, thì sự qua đời của Fidel Castro sẽ không ảnh hưởng nhiều tới đường lối và chính trị tại Cuba, vì Fidel Castro đã rút vào bóng tối từ nhiều năm nay, để ngưòi em là Raul Castro thay thế.
Tổng Thống tân cử tại Hoa Kỳ, ông Donald Trump viết trên Twitter:
“Hôm nay, thế giới đánh dấu sự ra đi của một nhà độc tài tàn bạo, kẻ đã áp bức người dân của mình trong gần sáu thập kỷ qua. Di sản Fidel Castro để lại, là những đội xử bắn, trộm cắp, đau khổ không thể tưởng tượng, nghèo đói cùng sự áp bức các quyền cơ bản của con người....
Trong khi Cuba vẫn còn là một hòn đảo độc tài toàn trị, niềm hy vọng của tôi rằng hôm nay đánh dấu một bước rời khỏi những kinh hoàng mà người dân nơi đây đã phải chịu đựng quá lâu, và hướng tới một tương lai trong đó người dân Cuba cuối cùng sẽ sống trong tự do phú cường xứng đáng.”
Ông Donald Trump đe dọa sẽ đảo ngược chính sách của Hoa Kỳ đối với Cuba của TT Obama, một khi ông lên nhậm chức. Phát ngôn viên của ông Trump phát biểu: “Nếu Cuba muốn giữ quan hệ ngoại giao với Hoa Kỳ, chính quyền Cuba cần phải thay đổi đường lối về kinh tế, và phải tôn trọng nhân quyền.”
Tổng Thống Barrack Obama chỉ vắn tắt chia buồn:
“Xin gửi lời chia buồn tới gia đình của Castro, tái khẳng định rằng nhân dân Cuba có một "người bạn và đối tác" tại nước Mỹ.
Lịch sử sẽ ghi lại và đánh giá những tác động to lớn trên người này và thế giới xung quanh ông ta.”
Tổng Thống Obama và phó tổng thống Biden không qua dự đám tang Fidel Castro. Chỉ có Đại sứ Mỹ tại Cuba và phó giám đốc hội đồng an ninh quốc gia đại diện cho nước Mỹ.
Ngược lại, Thủ Tướng Canada là ông Justine Trudeau lại có những lời phát biểu rất nồng ấm về Fidel Castro. Ông xưng tụng Fidel Castro là “một nhà lãnh đạo nổi trội”. Lời phát biểu này, đã gây bất bình cho chính giới Canada, và Hoa Kỳ. Nhiều người đã phê bình: “Thực là đáng xấu hổ”. Có lẽ vì vậy, ông Trudeau sẽ không đi Cuba để tham dự đám tang nhà độc tài Fidel Castro, chỉ gửi đại diện.
Ông Putin, TT Nga cũng sẽ không đi La Havana dự đám tang, chỉ gửi đại diện.
Chính phủ VC đã ra thông báo, ngày 4 tháng 12 sẽ là ngày quốc tang để tưởng niệm Fidel Castro. Toàn quốc sẽ treo cờ rũ, và mọi tiệc liên hoan đều tạm hoãn lại. Sự kiện này, làm dư luận Việt nam bất bình và châm biếm.
Nguyễn Minh Triết, chủ tịch nhà nước VC vào mấy năm trước đây đã tuyên bố một câu mang đầy tính cách…tâm thần: “Cuba và VN thay phiên nhau canh giữ cho hòa bình thế giới. Cuba ngủ, thì VN thức. VN ngủ, thì Cuba thức.” Chẳng ai hiểu được câu này muốn nói gì? Hòa bình thế giới, chứ đâu phải… bệnh cấp cứu, mà phải canh chừng suốt ngày đêm ? Có lẽ, hồi đó Fidel Castro không nghe được câu này, nếu ông ta nghe được, thì ông sẽ đề nghị bỏ người bạn đồng minh cùng chí hướng Cộng Sản này vào …..viện tâm thần, để khỏi phải thức đêm, canh giữ cho hòa bình thế giới. Ý là Triết muốn đem cái chế độ VC đứng ké vào cái hào quang của chế độ Castro, còn sót lại dưới nhãn hiệu CS.
Thái độ đối với cái chết của Fidel Castro trải ra suốt hai thái cực: những nạn nhân của ông ta, những người mất gia đình sự sản, tha phương cầu thực thì hả hê sung sướng (như người Cuba lưu vong ở Florida và trên khắp nước Mỹ). Những người dân nghèo Cuba tàn mạt mà đời sống được cải thiện ít nhiều nhờ Castro thì buồn rầu thương tiếc (như nhìn thấy trong đám tang kéo dài 4 ngày của Castro). Những nhà chính trị nhỏ tuổi như Trudeau thì tuyên bố tầm phào vì chỉ biết qua sách vở báo chí, con người Castro lãnh đạo một nước nhỏ không có sức lấy lại căn cứ thủy quân lục chiến Guantanamo, nhưng có khả năng duy trì chế độ gần nửa thế kỷ trước sự lấn lướt không lơi và thoát chết trên 600 âm mưu ám toán của đại cường Mỹ. Không nhắc đến những lời phát biểu thông lệ của những nhà chính trị khác trước các đám tang nguyên thủ, có nói cũng như không.
Bỏ ra ngoài cảm tính, từ góc nhìn của một người bàng quan thì Castro là người thế nào? Ông ta là con tư sinh của một chủ đồn điền mía giầu có với cô người làm. Đến 15 tuổi mới được chính thức công nhận. Được đi học trường tư khá giả của các cha giòng tên (Jesuit). Là một sinh viên thích hoạt động chính trị xã hội, và lấy vợ cũng là con nhà giầu. Đã tính đi vào nghiệp chính trị qua bầu cử, nhưng không thành, dưới chế độ độc tài theo Mỹ Batista. Sau đó tham dự nổi loạn, bị bắt, bị tù, rồi được thả trong một đợt khoan hồng. Trốn ra ngoại quốc, sang Mexico, và một số nước Trung Mỹ. Cuối tháng 11/1956 từ Mexico, Castro cùng em trai là Raul Castro, và hai đồng chí cật ruột là Che Guevara với Camilo Cienfuegos dẫn đầu một toán khởi loạn tổng số 82 người, lén lút lên chiếc thuyền Granma dài 18 mét, do một người Mễ mua giúp, về nước chống Batista. Sau 10 ngày hải trình vất vả thiếu lương thực, lủng thuyền, máy trục trặc, đặt chân lên Cuba. Cả nhóm bị giết chết, trừ có 4 người cầm đầu, lẩn lút trong rặng núi Sierra Maestra tiếp tụcxây dựng đấu tranh du kích. Đến 1959 thì thành công, lật đổ Batista, Fidel Castro lên nắm quyền cai trị Cuba. Nhìn thành tích như thế, người ta thấy Castro rõ ràng là thuộc thành phần mà Lenin gọi là trí thức giác ngộ cách mạng, say mê chủ nghĩa Cộng sản cho tới hết đời. Vì thế Castro đã xuất lực giúp đỡ các nước Á Phi để bành trướng chủ nghĩa, trong đó có VC, dù rằng Cuba cộng sản là một nước CS nghèo đói. Một điểm đặc biệt khác là Castro đã chống chủ nghĩa sùng bái cá nhân. Vì thế, khi còn cầm quyền đã không có tên đường hay tượng Fidel Castro ở công viên hay quảng trường nào ở Cuba. Ngược lại thì tên Che Guevara và Camilo Cienfuegos đã hy sinh thì được đề cao rộng rãi. Tin mới cho biết rằng quốc hội Cuba sẽ ra luật cấm dựng tượng hay dùng tên Fidel Castro để kỷ niệm, theo như ước nguyện của người chết.
Dù sao thì Fidel Castro cũng là một người nổi danh. Danh tốt hay danh xấu thì là tùy góc nhìn của từng người. Có triệu người hoan nghênh nhiệt liệt và triệu người thù hận căm ghét. Nhưng sự thật tàn nhẫn rút lại chỉ là “nhất phiến công thành vạn cốt khô”.
Hoàng Thế Hiển
Nguyễn Xuân Phúc. Nguồn Internet.
1/TXN. Kính chào quý vị thính giả. Chào NK. Chào TV. Chào ĐT. Những bàn tán trên truyền thông quanh việc chọn người vào nội các của ông Donald Trump có tính cách chê bai hay dè bỉu là ông không hiểu biết và thiếu kinh nghiệm trong chính trường vẫn tiếp tục bởi các thành phần cực tả, nhưng đã giảm đi trong hệ thống giòng chính cầm đầu bởi New York Times. Hay nói cho đúng là truyền thông giòng chính tìm cách lấy lại thái độ được coi là cân bằng khách quan hai chiều để tiếp tục vai trò cầm trịch hướng dẫn dư luận đã bị hư hao vì lập trường chống Donald Trump quyết liệt và ủng hộ mạnh mẽ Hillary Clinton. Theo rõi cuộc tranh cử tổng thống 2016, người ta có cảm tuởng như xem một cuốn phim cao bồi Mỹ mà trong đó có một tay súng ngang tàng từ xa đến quận nhỏ trong tình trạng bị lũng đoạn bởi một hệ thống quyền hành thối nát. Cuộc đấu diễn ra dữ dội và tay súng thắng. Những dàn dựng mới và thoả hiệp đang tiến hành. Có vài điều hay hay có thể bàn thêm một chút hôm nay. Là ông Trump mới tuyên bố sẽ hủy bỏ giao kèo đặt máy bay Air Force 1 để chở tổng thống và gia đình, với hãng Boeing, vì đắt một cách quá đáng, tới 4 tỉ đô la một cái. Ông cũng đã chặn được hãng Carrier chuyển sản xuất ra Mexico, và cảnh báo các hãng… về những kế hoạch tương tự. Tại Nam bán cầu, có tin một nhóm học sinh 17 tuổi lớp 11 bên Úc gọi là The Sydney Grammar Boys dưới sự hướng dẫn của giáo sư Alice Williamson đã tổng hợp được trong phòng thí nghiệm của trường 3.7 gram chất pyrimethamine để làm thuốc Daraprim trị ký sinh trùng, với giá rất rẻ, chỉ có 20 đô la, làm được 10 liều thuốc. Trong khi tại Mỹ thì số lượng thuốc này bán ra với giá trên 100,000 đô la. Nghĩa là 750 đô la một liều. Những tin này cho thấy các mặt khác nhau của thế giới tư bản Âu Mỹ ít ai để ý. Nhưng tìm hiểu thì sẽ thấy có phần hứng thú.
2/NK. Trước hết NK xin kính gửi lời chào tới quý vị thính giả đang theo dõi chương trình BCTS với BS TXN, ĐT, TV và NK ngày hôm nay. Xin kính chào Bs N và thân kính chào các chị ĐT và TV. NK đề nghị hôm nay mình bắt đầu chương trình với vài phút “tiếu lâm” để lên tinh thần trước khi đi vào những đề tài không mấy vui của thế giới.
*Clip Nguyễn Xuân Phúc đọc diễn văn “cờ lờ mờ vờ, cờ lờ mờ”
Cái ông cán bộ cao cấp VC Nguyễn Xuân Phúc này từ khi làm thủ tướng tới nay tính ra mới có vài tháng mà đã qua mặt Nguyễn Tấn Dũng ở chức 10 năm, trong chuyện làm cho dân chúng ôm bụng cười, dù cuộc sống đa số người dân VN chẳng có gì đáng vui. Một là ông đã trong một bài diễn văn hô hào nhân dân VN anh hùng sản xuất hàng “ma-de in VN”, hai là nắm tay các nguyên thủ theo kiểu định hướng xã hội chủ nghĩa (không giống ai) ở hội nghị Asean, và ba là đọc bài diễn văn “cờ lờ mờ vờ” này. Chưa kể rằng người chuyển đoạn âm thanh này đi trên mạng điện tử còn tinh ý nhận ra rằng cái trán cao của ông có điều đặc biệt cũng làm bật cười. Vì nó đã làm nhớ lại bài thơ của Hồ Xuân Hương mô tả đầu một ông sư bị ong châm lên trán sưng vù:
“Nào nón tu lờ nào mũ thâm
Đi đâu chẳng đội để ong châm
Đầu sư há phải gì bà vãi
Bá ngọ con ong bé cái nhầm”
3/ĐT. ĐT xin kính chào tái ngộ quý vị thính giả. Xin kính chào BS Ninh và anh Nguyên Kim. Thân ái chào TV. Thưa các ban, mũ thâm là mũ mầu đen, còn nón tu lờ thì ĐT từ hồi đi học có hỏi nghĩa là gì thỉ chỉ được nói là nón nhà sư đội. Hỏi hình thù ra sao có gì đặc biệt thì không có ai biết. Các bạn có biết không?
ĐT đã bỏ phiếu cho bà Hillary, nhưng thấy khi ông Trump thắng rồi, thì mình nên ủng hộ, và để cho ông ấy làm việc, tuy rằng ĐT không thích thái độ của ông, và ĐT cũng nghĩ rằng nhiều người cũng vậy. Đó là luật chơi dân chủ Hoa kỳ mà mình phải tôn trọng. ĐT thấy những tiếp tục tấn công ông Trump quá đáng của phe tả và truyền thông là không đúng. Họ chê ông Trump độc tài vì ông Trump không mời những thành phần thiên lệch chống ông đến tham dự các buổi sinh hoạt của ông, để vặn vẹo làm khó hay bóp méo. Nhưng đó là quyền của ông. Ông đã không nói chuyện với Megan Kelly của CNN vì cô này tính dồn ông vào chỗ bí, nhân danh một người phóng viên bề thế. Không ai có quyền bắt ai trả lời để bắt bí được hết. Chỉ một trường hợp có thể bắt người khác nói nếu mà đương sự là một nghi can và có án lệnh của toà án. Nhưng ngay cả trường hợp đó thì cũng phải tôn trọng luật, là cho người ta có luật sư giúp đỡ. ĐT biết cái trò ma quỷ của truyền thông Mỹ. Họ nhân danh tự do và trung thực để xuyên tạc hướng dẫn dư luận theo chủ trương của họ. ĐT còn nhớ rất rõ hình ảnh cô gái nhỏ VN, tên Phúc trần truồng bị phỏng ở trận đánh Long Khánh, được phóng đi rộng rãi để xây dựng phong trào phản chiến. Dĩ nhiên cô gái bị phỏng này là một sự thực, nhưng chỉ là một nửa. Hay là hình ảnh tướng Nguyễn Ngọc Loan bắn tên tù binh VC vừa tàn sát dân chúng. Đó cũng là sự thực, nhưng cũng chỉ một nửa sự thực. Mãi về sau này, khi miền Nam đã mất, khi VC thi hành chính sách bành trướng sang Cam bốt, và sau khi các cộng đồng tị nạn ở hải ngoại đã hình thành, thì các nửa kia của sự thực, mới được tiết lộ bởi chính các đương sự trong cuộc. Tức là sự thực không đúng như truyền thông loan đi. Cho nên truyền thông Mỹ nhân danh đệ tứ quyền, nhân danh tự do ngôn luận để phát biểu đã là một thứ độc tài, như người mình nói “miệng nhà quan có gang có thép”. Chuyện ông Trump tuyên bố rằng sẽ hủy giao kèo mua máy bay Air Force 1 quá tốn kém theo ĐT nghĩ là một hành động ngoạn mục nữa.
4/TV. TV kính chào BS N, chị ĐT, anh NK, và thân ái kính chào quý vị thính giả cùng các bạn toàn cầu. Ý nghĩa của nón tu lờ ra sao thì chắc lại phải nhờ đến bác sĩ Ninh rồi. TV thì chưa bao giờ nghe đến chữ tu lờ. Trở lại với chuyện ông Trump, ở Mỹ người ta nói là mọi người có cái quyền được biết tin tức. Quyền này phải được tôn trọng. Vì thế, mới có luật freedom of information act, mà người ta có thể viện ra để đòi xem các hồ sơ, tài liệu vân vân. Dĩ nhiên là trong trường hợp này thì phải có quyết định của toà. Cho nên ông Trump không thể cấm phóng viên đến dự các sinh hoạt của ông ấy được, nhất là ông Trump lại là một nhân vật quần chúng (public figure), tức là một tổng thống.
5/TXN. Những điều các bạn nêu ra đều đúng. Quyền được biết tin ở Mỹ là đúng. Quyền tự do giữ kín không nói cũng đúng. Tuy nhiên sự áp dụng thì tuỳ diễn giải và góc nhìn. Ông Trump có cái quyền không cho người này hay người kia vào dự một số sinh hoạt của ông. Nhưng ngược lại thì chuyện này không thể là tuyệt đối và mình không đi vào chi tiết thảo luận phức tạp ở đây vì mình cũng không biết rõ hết ngọn ngành luật lệ. Và sự diễn giải thì đủ cách. Cho nên Mỹ là nước luật lệ rất nhiều, đủ loại, và cũng đủ lỗ hổng pháp lý để chui qua. Chúng ta biết rằng các paparazzi bên Âu châu và ngay cả ở Mỹ luôn luôn rình mò theo rõi các nhân vật có danh như tài tử, ca sĩ, vân vân để viết báo lá cải. Sai đúng không ai nói được, và cũng không mấy khi có kiện tụng vì tốn kém, và nhiều khi vô ích. Và đây là điều mà các đại công ty truyền thông giải trí thực hành thường ngày để kiếm tiền. Trong trường hợp sinh hoạt chính trị với ông Trump thì ông này đã là một người đơn thân chống lại hệ thống truyền thông này, và ông đã thắng. Lý do đơn giản là ông có tiền, có phương tiện trả lời và đối đáp. Tuy nhiên, ông cũng biết rằng không thể nào đơn thân độc mã bỏ sức chống trả hoài mất sức và vô ích. Cho nên ông đã gặp lá cờ đầu của truyền thông Mỹ là báo New York Times, sau khi thắng cử và sau những trao đổi về điều kiện nói chuyện. Sau cuộc nói chuyện này, New York Times đã loan đi rằng cuộc trao đổi là “thẳng thắn và rốt ráo” (cordial and critical). Nghĩa là nói thẳng ra với nhau. Nhưng mà không có thoả thuận nào cả. Mình phải chờ tương lai xem ông Trump đối phó ra sao với truyền thông. Nhưng mà cho tới nay thì cái tình hình vẫn là đang có những bố trí thoả hiệp, từ mọi phiá, trên tinh thần “business”, tức là giao dịch thương mại.
6/NK. Nói đế chuyện thương mại thì NK thấy là mình sang vấn đề viên thuốc Daraprim bán ra ở Mỹ giá 750 đô la một liều đi. NK thấy đây là một chuyện quá đáng, không thể tưởng tượng được. Thủ phạm là Martin Shkreli, là một doanh nhân được gọi là “người bị ghét nhất Mỹ châu”. Năm nay 33 tuổi. Chàng này sinh ở New York, bố mẹ là di dân từ Albania và Croatia, kiếm sống bằng nghề lau nhà. Martin bỏ học trung học, nhưng sau cũng được cấp bằng vì tập việc cho một công ty đầu tư ở Wall Street Nữu Ước. Sau đó thì Martin đầu tư riêng rồi dần dần trở thành tổng giám đốc công ty dược phẩm Turing. Tháng 9 2015, công ty này được phép sản xuất Daraprim là thuốc mà cơ quan y tế quốc tế WHO công nhận rằng là dược phẩm chính để trị bệnh ký sinh trùng toxoplasmosis và bệnh sốt rét. Sau đó thì Turing tăng giá thuốc daraprim từ 13.50 đô la một viên lên 750 đô la. Tháng 12, Martin Shkreli bị FBI bắt vì tội gian lận trái khoản. Sau đó đóng tiền tại ngoại và được thả, chờ ngày ra toà. Nghe bác sĩ Ninh nói một nhóm học sinh lớp 11 ở Úc tổng hợp được thuốc Daraprim với giá có mấy đô la thì NK không khỏi choáng váng về sự tham lam của các thương nhân ở Mỹ.
7/ĐT. ĐT ĐT nghĩ, không phải chỉ riêng thương gia Mỹ tham lam mà thương gia nào cũng tham lam, chỉ có cái là nhiều hay ít thôi. Mỹ là đất của cơ hội, nên người ta len lách, tận dụng tối đa mọi phương tiện để làm giàu. Ngay trên truyền thông Việt nam hải ngoại, đủ loại quảng cáo đại ngôn về thuốc men và mỹ phẩm để làm giàu. Những quảng cáo này ra rả suốt ngày từ nhiều năm nay, chứng tỏ rằng những cơ hội làm tiền là vô hạn, chỉ có điều quan trọng, là len lách để làm sao đừng bị bắt. Hay nếu có bị bắt, thì có đủ tiền để chạy luật sư thượng hạng, ngoại hạng là xong. Như Martin Shkreli hiện giờ đang khơi khơi ở ngoài, và lên blog đối đáp với tin nhóm học sinh The Sydney Grammar Boys tổng hợp được Daraprim. Nói rằng tổng hợp thuốc là chuyện dễ ợt, nhưng ĐT không muốn nhắc lại ở đây những chuyện qua lại tầm xàm đó tốn thì giờ.
8/TV. Việc ông Trump tuyên bố sẽ bỏ giao kèo đặt máy bay Air Force 1 đắt một cách khủng khiếp của hãng Boeing đã tạo chú ý và thiện cảm nơi một số quần chúng. Nhưng mà cũng có những bàn tán giảm ý nghĩa của tuyên bố này. Thí dụ như những chỉ trích bảo rằng ông Trump làm thế là vì đến 2024 thì máy bay mới giao. Có nghĩa rằng ngay trong trường hợp ông có làm tổng thống hai nhiệm kỳ thì ông cũng sẽ không đi máy bay đó. Cho nên ông không cần đặt máy bay mới chứ không phải là vì ông tiết kiệm công quỹ. Lại cũng có những ý kiến cho rằng ông Trump nói không chính xác về giá cả chiếc máy bay Air Force 1. Ngoài ra thì có người còn nói sau khi ông nhậm chức tổng thống, vợ con ông tiếp tục ở Trump Tower mà không chịu ở Bạch cung thì cũng tạo tốn kém thêm cho công quỹ vậy. Vân vân… Nhưng mà dù sao thì ông Trump cho tới nay vẫn là người đưa ra những ý kiến tạo chú ý. Và rõ ràng là nếu ông Trump không thay đổi cái lối truyền đạt ý kiến thẳng tới quần chúng như hiện nay mà không qua truyền thông, thì truyền thông không thể một mình một chợ nói ngược nói suôi sao cũng được, như từ trước đến nay nữa. Có thể vì thế mà truyền thông đã có nổi lên ý kiến cho rằng ông Trump độc tài bóp nghẹt dư luận.
Về bệnh Toxoplasmosis thì TV chưa nghe biết bao giờ. Bệnh này nguy hiểm như thế nào, TV không rõ, và có lẽ nhiều người cũng không rõ. Vậy thì nhờ bác sĩ N có thể giải thích qua về ký sinh trùng này cho mọi người cùng biết nhe?
9/TXN. Toxoplasmosis là một bệnh do ký sinh trùng đơn bào Toxoplasma gondii sinh ra. Nếu là người khoẻ mạnh bị nhiễm Toxoplama gondii thì có thể không có triệu chứng gì. Còn triệu chứng thì tương tự như bị cúm: mỏi mệt, đau mình, nhức đầu, uể oải, chẩy nước mắt, nổi hạch. Những người mà cơ thể suy nhược vì khả năng miễn nhiễm bị mất hay giảm như trong trường hợp bệnh HIV/AIDS hay hoá trị ung thư thì dễ bị toxoplasmosis.Người ta bị nhiễm bệnh vì ăn thịt sống có vi trùng toxoplasma gondii, ăn rau hay trái cây không rửa, không bóc vỏ có toxoplasma gondii hay là làm vườn xong rửa tay không sạch. Toxoplasmosis không truyền thẳng từ người bệnh sang người thường, nhưng có thể truyền thẳng từ mẹ sang con, qua nhau. Toxoplasmosis chỉ nguy hiểm chết người trong trường hợp các bệnh nhân mà tính miễn nhiễm của cơ thể bị giảm. Mèo cũng hay bị toxoplasmosis mà không có triệu chứng, và vi trùng loại ra ngoài trong phân. Đại khái là như vậy.
Đến đây thì chương trình bcts hôm nay phải tạm ngưng. Xin kính chào tạm biệt quý vị thính giả. Chào TV, Chào ĐT, chào NK và xin cám ơn các bạn. Xin hẹn gặp lại quý vị và các bạn trong một kỳ tới
10/ĐT. Đến đây, ĐT xin kính chào tạm biệt quý vị thính giả. Xin kính chào BS Ninh và anh Nguyên Kim. Thân ái chào TV. Xin hẹn gặp lại quý vị trong kỳ bcts tuần tới.
11/NK. Nguyên Kim xin kính lời chào tạm biệt quý vị thính giả đang theo dõi chương trình BCTS hàng tuần với BS TXN, ĐT, TV và NK ngày hôm nay. Xin kính chào tạm biệt BS N và xin thân kính chào tạm biệt các chị ĐT và TV. Xin hẹn gặp lại t ất cả quý vị và các anh chị trong một chương trình BCTS lần tới.
12/TV. TV kính chào BS N, chị ĐT, anh NK, và thân ái kính chào tạm biệt quý vị thính giả cùng các bạn toàn cầu đang theo rõi chương trình bàn chuyện thời sự.