Do Thái- Hamas:
Thỏa thuận ngừng bắn kéo dài bảy ngày giữa Hamas và Israel đột ngột kết thúc. Israel cho biết họ đã nối lại chiến sự ở Gaza sau khi bắn hạ một tên lửa được phóng từ vùng đất này. Các lực lượng vũ trang Israel cũng thả truyền đơn xuống Khan Younis, thành phố lớn ở cực bắc ở miền nam Gaza, cảnh báo người dân di chuyển xa hơn về phía nam. Binyamin Netanyahu, thủ tướng Israel, tuyên bố rằng Hamas đã từ bỏ các điều khoản của lịnh ngừng bắn khi không thả một số con tin đã được thỏa thuận. Hamas cáo buộc Israel vi phạm cam kết cho phép xe tải chở nhiên liệu vào Gaza.
Hoa Kỳ:
Hạ viện Hoa Kỳ đã bỏ phiếu trục xuất George Santos, một nghị sĩ Đảng Cộng hòa đầy tai tiếng khỏi New York. Ông Santos - người đã không nhận tội tham nhũng liên bang - là thành viên thứ sáu từng bị trục xuất và thành viên thứ ba kể từ sau Nội chiến. Hạ viện trước đó đã bỏ phiếu cứu ông, nhưng một báo cáo gần đây của Ủy ban Đạo đức Hạ viện đã khiến các đồng nghiệp của ông Santos thay đổi ý.
Tuyên bố của Donald Trump rằng các tổng thống có quyền miễn trừ đối với các hành động được thực hiện khi còn đương chức đã bị giáng một đòn kép. Đầu tiên, tòa phúc thẩm liên bang bác bỏ lập luận này, phán quyết rằng cựu tổng thống có thể bị kiện vì bị cáo buộc vai trò của ông trong cuộc bạo loạn ở Điện Capitol ngày 6 tháng 1. Sau đó, một thẩm phán tòa án quận giám sát một vụ án liên quan đến cáo buộc ông cố gắng lật ngược cuộc bầu cử vào năm 2020 cũng đưa ra kết luận tương tự.
Sự hỗn loạn ngày càng tăng tại X của Elon Musk. X, trước đây là Twitter, có thể không tồn tại được, Elon Musk, chủ sở hữu của nó, cho biết. Các công ty trả tiền để quảng cáo trên nền tảng truyền thông xã hội đã rời đi khi ông Musk bảo họ “đi chết tiệt [chính họ]” trong tuần này. Ông ấy đã phản hồi các công ty như Disney, đã ngừng trả tiền cho hoạt động tiếp thị trên trang X, sau khi ông Musk rõ ràng tán thành về một thuyết âm mưu chống Do Thái trong một bài đăng trên X (điều mà sau đó ông ấy đã xin lỗi).
Theo tài liệu nội bộ mà New York Times nhìn thấy, X có thể mất tới 75 triệu USD doanh thu quảng cáo vào cuối năm nay. Đó là một phần doanh thu hàng năm của công ty, nhưng có thể cản trở khả năng thanh toán các khoản nợ khổng lồ tích lũy để tài trợ cho việc tiếp quản của ông Musk. Công ty lo ngại rằng nhiều nhà quảng cáo hơn có thể tham gia cùng Apple, IBM, Disney và hàng chục công ty khác để rút sự hiện diện trả phí của họ khỏi nền tảng trong mùa nghỉ lễ, điển hình là quý mạnh nhất của nó. Những người dùng X có thể làm điều tương tự.
Một cuộc tụ họp AUKUS ở California. Các bộ trưởng quốc phòng từ Mỹ, Úc và Anh sẽ gặp nhau tại California vào thứ Sáu để thúc đẩy quan hệ đối tác AUKUS đầy tham vọng của các nước họ. Theo “trụ cột” đầu tiên của thỏa thuận, Úc sẽ nhận được các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân do Anh thiết kế với động cơ đẩy của Mỹ. Nhưng những chiếc thuyền đầu tiên sẽ không được giao cho đến những năm 2040. Bên cạnh, Quốc hội Mỹ đang lo lắng về việc bán các tàu lớp Virginia cho Australia vì lo sợ lực lượng hải quân của mình sẽ bị thiếu hụt. Trong khi đó, sự chú ý đang chuyển sang việc đẩy nhanh sự phát triển công nghệ theo trụ cột thứ hai, từ tên lửa siêu thanh đến trí tuệ nhân tạo, máy bay không người lái, v.v.
AUKUS nhằm mục đích củng cố ba đồng minh chống lại Trung Quốc và Nga. Nhưng kẻ thù trước mắt của họ là sự tê liệt. Quốc hội vẫn chưa thông qua ngân sách bổ sung không chỉ cung cấp viện trợ cho Ukraine và Israel mà còn đầu tư 3,4 tỷ USD vào cơ sở công nghiệp tàu ngầm của Mỹ. Ngoài ra, Quốc hội còn phải gạt bỏ các quy tắc, chẳng hạn như Quy định về buôn bán vũ khí quốc tế, là điều vốn cản trở sự hợp tác giữa các đồng minh.
Liên hiệp quốc
Tòa án Công lý Quốc tế, tòa án hàng đầu của Liên hiệp quốc, phần nào đã đứng về phía Guyana trong cuộc tranh chấp với Venezuela về khu vực Essequibo giàu dầu mỏ mà Guyana kiểm soát. Venezuela có kế hoạch tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý vào Chủ nhật để khẳng định yêu sách của mình đối với vùng đất này. Tòa án tuy không cấm bỏ phiếu nhưng ra lệnh cho Venezuela không được thay đổi hiện trạng.
Nam Hàn:
Hàn Quốc phóng vệ tinh do thám bằng tên lửa SpaceX Falcon 9. Đây là vệ tinh đầu tiên trong số 5 vệ tinh sản xuất trong nước sẽ đi vào hoạt động vào năm 2025. Hàn Quốc hy vọng họ sẽ tăng cường giám sát trên không gian; điều này hiện tại đang dựa vào tình báo Mỹ. Tuần trước, Triều Tiên (Bắc Hàn) tuyên bố đã phóng thành công một vệ tinh do thám sau những lần phóng thất bại trước đó.
Nga:
Điện Kremlin bổ nhiệm Valery Gergiev, một nhạc trưởng nổi tiếng nhưng gây nhiều tranh cãi và là người ủng hộ Vladimir Putin, làm người đứng đầu Nhà hát Bolshoi ở Moscow. Ông Gergiev hiện là người đứng đầu Nhà hát Mariinsky, một tổ chức nghệ thuật nổi tiếng khác ở St Petersburg. Người tiền nhiệm của ông Gergiev, Vladimir Urin, đã từ chức hôm thứ Năm. Ông đã nói chuyện một cách cởi mở về những thách thức mà chính trị đặt ra cho nhà hát.
El Salvador:
Tổng thống El Salvador tranh cử nhiệm kỳ thứ hai. Vào thứ Sáu, Nayib Bukele sẽ từ chức tổng thống El Salvador để có thể tái đắc cử. Kế hoạch của ông gây tranh cãi: vào năm 2021, ông yêu cầu Tòa án Tối cao giải thích lại lệnh cấm hiến pháp trong hai nhiệm kỳ liên tiếp. Các thẩm phán, được bổ nhiệm dưới thời ông Bukele, đã ra phán quyết rằng ông có thể tái tranh cử nếu không nắm quyền trong sáu tháng trước cuộc bầu cử vào tháng Hai. Ông sẽ bổ nhiệm người thay thế tạm thời để điều hành đất nước khi ông vắng mặt.
Bất chấp những tranh cãi, vị tổng thống theo chủ nghĩa dân túy có khả năng giành chiến thắng với đa số phiếu lớn. Một cuộc thăm dò vào tháng 8 cho thấy gần 70% người dân Salvador dự định bỏ phiếu cho ông Bukele. Sự nổi tiếng của ông được thúc đẩy bởi việc trấn áp tội phạm. Tỷ lệ giết người đã giảm mạnh và các khu dân cư đã được giải phóng khỏi vòng vây của các băng đảng. Tuy nhiên, cuộc đàn áp cũng đã vi phạm nhân quyền và luật pháp – một dấu hiệu của một tổng thống ngày càng muốn nắm quyền càng lâu càng tốt.
Panama:
Hạn hán làm nghẹt kênh đào Panama. Việc đi lại giữa Đại Tây Dương và Thái Bình Dương đang trở nên khó khăn hơn. Cơ quan Quản lý Kênh đào Panama (ACP), cơ quan điều hành tuyến đường thủy, gần đây đã cắt giảm số lượng chuyến qua kênh hàng ngày. Vào thứ Sáu, con số này sẽ giảm từ 24 xuống 22. Tức là chưa đến 60% công suất. Việc cắt giảm được thực hiện do nhu cầu tiết kiệm nước, nguồn cung cấp năng lượng cho 12 âu thuyền của kênh. Trận hạn hán tồi tệ nhất ở Panama trong 70 năm qua đồng nghĩa với việc các hồ chứa cấp nước cho kênh đào đang cạn kiệt.
Các tàu có chỗ đặt trước phải đối mặt với thời gian chờ đợi kéo dài; ACP cảnh báo những người không đặt chỗ có nguy cơ bị “trì hoãn vô thời hạn”. Các tuyến đường thay thế dài và tốn kém nên nhiều tàu thuyền chọn cách chờ đợi. Một số đang trả số tiền lớn để bỏ qua hàng đợi. (Một công ty đã trả gần 4 triệu đô la cùng với phí vận chuyển tiêu chuẩn khoảng 400.000 đô la.) Có rất ít triển vọng để kênh đào hoạt động hết công suất trở lại: Mùa khô của Panama đang đến gần và ACP đã lên kế hoạch cắt giảm vận chuyển nhiều hơn.
Dữ kiện trong ngày:
1.4 triệu là số lượng nhân sự chuyên trách trong lực lượng vũ trang Ấn Độ.