Báo The Guardian Anh quốc ngày thứ bẩy 23 tháng 1/2021 phổ biến một video dài 39 giây thu hình tổng thống Donald Trump và vợ là Melania lúc xuống phi trường Palm Beach Florida, sống đời dân thường. Trump bước ra cửa chiếc phi cơ Air Force One trước đứng chờ, Melania từ từ ra sau, rồi hai người bước xuống thang máy bay, mỗi người vịn một bên thang. Melania đeo kính đen, mặc váy dài in màu kiểu cọ sặc sỡ. Mặt tỉnh bơ xuống thang máy bay. Tới đất, nhanh bước đi trước để Trump đứng lại một mình vẫy tay chào và cám ơn những phóng viên thu hình. Tờ The Guardian cũng cho biết rằng một người từng là bạn tâm sự của Melania nói hôn nhân Melania với Donald mang “tính dịch vụ” (transactional). Nghĩa là có thể chẳng bao lâu sẽ chấm dứt, và Melania sẽ có từ 20 đến 50 triệu đô la tiền mặt. Điều này không khác bao nhiêu với những tin tức của tờ New York Times và trên các cơ quan truyền thông Mỹ khác, lúc Trump mới trúng cử tổng thống. Người ta còn nhớ trong chuyến công du đầu tiên sang Do Thái Saudi Arabia và Vatican, Trump đã bị quê khi dơ tay nắm tay Melania mà đã bị hẩy ra. Lúc đó điều đình chưa xong vấn đề tiền bạc và tài sản nên Melania còn ở New York và có thái độ khủng khỉnh với Trump. Khi xong suôi mọi chuyện, Melania mới về ở White House. Mấy nhà tử vi nói Trump có mệnh đế vương cho nên hầu thiếp thì nhiều nhưng cũng lao đao vì đó. Cũng vì cái số đế vương mà Trump có nhiều kẻ, đàn ông cũng như đàn bà, cuồng mê tôn thờ dù không được gần gạnh phục vụ điếu đóm.
Có người khi bị gọi là cuồng mê thì khó chịu vì nghĩ rằng bị chê bai thiếu suy nghĩ. Nhưng cũng có người lấy cuồng mê làm điều hãnh diện. Như trường hợp các fan (người hâm mộ) một ca sĩ, một lực sĩ, một đội tuyển đá bóng, một chính trị gia, một nhà tiên tri, một giáo chủ…tóm lại một người nổi tiếng, một người xuất chúng. Bởi thường thì những kẻ cuồng mê coi người không cuồng mê là không biết gì, hay nói theo ngôn từ thời đại thì là vô cảm. Sự phân biệt, tự đánh giá cao thấp này có thể dẫn đến sự chém giết thù hận nhau nếu mà đi kèm với tinh thần độc tôn, độc quyền lẽ phải và tự cho mình cái nhiệm vụ rao truyền phổ biến lẽ phải của mình. Thí dụ về sự chém giết cuồng nộ này trong lãnh vực chính trị trong lịch sử thế giới là chủ nghĩa Cộng sản Mác với Lênin và Staline ở Nga, Mao Trạch Đông ở Tầu, và Hồ chí Minh ở Việt Nam thế kỷ thứ 20. Những người Cộng sản tự cho nhiệm vụ thiêng liêng tiến lên treo cổ chủ nghĩa và những người tư bản. Trong lãnh vực tôn giáo thì chiến tranh vì cuồng mê kéo dài ở Âu châu suốt 3 thế kỷ 16,17, và đầu thế kỷ 18 giữa các phe phái Thiên chúa giáo Tin lành và Công giáo La mã. Ngoài ra thì còn chiến tranh bành trướng Hồi giáo ở Âu châu và Nam Á châu giết chết người nhiều không kém.
Trở lại sự cuồng mê ở nước Mỹ hiện đại, người ta còn nhớ tổng thống Reagan là một người nổi tiếng, được dân hâm mộ, thán phục. Bà Nancy vợ ông là một bà già không đẹp tuy là con của một bác sĩ giải phẫu thần kinh. Nhưng có một anh chàng Mỹ loại cuồng mê đã nói với báo chí rằng anh chỉ ước ao muốn được ngủ với bà một đêm!
Đến thời Donald Trump thì sự cuồng mê mang một sắc thái đặc biệt. Trump từng là một thương lái tỷ phú và từng giữ trách nhiệm điều hành một chương trình truyền hình có khá khách xem. Trump ăn nói bỗ bã để lôi cuốn, theo kiểu lái trâu, chốc lát cho đã rồi thôi. Vì biết rằng những người mà dán mắt vào truyền hình thường là chỉ nghe và nhìn nhưng không nghĩ, không nhớ. Nói năng cẩn trọng để tạo suy nghĩ không mấy ai chú ý. Cho nên kỹ thuật gây ấn tượng truyền hình là nhấn mạnh vào sound bites. Tức phải biết dùng số âm thanh tối hảo cần có. Ít quá thì không đủ gây ấn tượng. Mà nhiều quá thì tạo nhàm chán. Trong một cuộc phỏng vấn với Larry King đài CNN thập niên 1980, khi bị King nhổm người về phía Trump hỏi dồn dập, Trump bị bí đã đáp lại rằng “Ông lùi lại đi, miệng ông thối lắm”. Với câu này không ai nhớ Trump là người bất lịch sự hay là bị dồn bí lối. Nhưng nhớ Trump là người trên cơ Larry King, làm cho Larry King bị quê. Ít nhất thì dưới mắt đám cuồng Trump ấn tượng để lại là ông ta là một người dám nói dám làm. Bằng cớ khác về Trump sẵn sàng lấn lướt mọi người Trump là những tường thuật chuyện không ngại sỗ sàng tấn công phụ nữ gần mình nếu muốn, và sẵn sàng đối phó đủ cách với các tố giác. Và đã thành công, vì có nhiều người vẫn lại gần Trump để bị khống chế nhiều lần. Khi chưa làm tổng thống Trump đã nói thẳng với truyền thông rằng ông thích người đẹp, và không thể nhịn được khi thấy một người đẹp. Cho nên cứ xông tới, ôm hôn mút lưỡi vân vân, tới đâu thì tới và chẳng sao cả. Và Trump tin rằng làm gì cũng được miễn là nổi tiếng. Điều này được chứng minh bởi bài phỏng vấn Amy Dorris của báo the Guardian nhân kỳ tranh cử tổng thống 2020. Amy là người mẫu nổi danh trong số 20 người được biết là bị Trump hiếp hay lạm dụng tình dục, năm 1997 lúc 24 tuổi, khi ở phòng rửa mặt ra. Và tiếp theo đó nhiều lần nữa. Ở tư thế tổng thống, Trump đã chối không có chuyện này. Rồi mọi tố giác cũng qua vì nhiều người nghe chẳng lấy đó làm phiền hà, và từ trong tiềm thức muốn được như thế.
Thường thì fan là những kẻ sâu trong tâm can không thấy mình có bao nhiêu giá trị, là những kẻ có mặc cảm thua sút. Một số nhà tâm lý học cho rằng công khai ngưỡng phục những người tài giỏi có danh là một cách cho người khác thấy mình không tệ. Lại cũng có những kẻ lưu manh dựa vào một thế lực tưởng tượng, khai thác sự mê muội tham lam yếu đuối của quần chúng để sống, để hưởng lợi lạc. Như những tên đồng cốt, những giáo chủ, những tên hành nghề giáo sĩ sống bằng gian dối. Lấy chuyện huyền thoại ngày xưa đâu đó ra để làm lời đấng tối cao, nồ nạt những kẻ óc đặc mà làm ăn kiếm sống.
Tiếc rằng không có một Tây Môn Báo thời Chiến Quốc để mà khống chế bọn đồng cốt sống bằng huyền thoại bịp ngu dân này. Tuy nhiên ở nước Mỹ hiện nay thì dù có một hay nhiều Tây Môn Báo cũng không làm gì được, vì bị cản trở bởi quyền hiến định không thể vượt qua là tự do ngôn luận tuyệt đối, nói gì cũng được, mà Donald Trump khai dụng rất hay để múa lưỡi ngược suôi, chẳng khác gì Aesop, tên nô lệ Hi lạp thời xưa nhờ cái lưỡi mà được thoát kiếp nô lệ và được vua trọng dụng.
Bác sĩ Trần Xuân Ninh
Ngày 30 tháng 1/2021