Vào trưa ngày 6 tháng 1/ 2021 tại Washington D.C., trước những người biểu tình ủng hộ, Tổng thống Trump đã dành phần lớn bài phát biểu cuối cùng của mình để tấn công vào một số những đảng viên Cộng Hòa đã không làm theo ý của ông. Phát biểu của Trump diễn ra trong một giờ, trước khi Quốc hội bắt đầu để chứng nhận kết quả bầu cử, và chính thức xác nhận Joe Biden là vị tổng thống kế tiếp.
“Tất cả chúng ta ở đây hôm nay không muốn thấy chiến thắng bầu cử của chúng ta bị đánh cắp bởi các đảng viên Đảng Dân chủ cực đoan cánh tả, đó là những gì họ đang làm. Và bị đánh cắp bởi các phương tiện truyền thông tin tức giả. Đó là những gì họ đã và đang làm. Chúng ta sẽ không bao giờ bỏ cuộc, chúng ta sẽ không bao giờ nhượng bộ,” Trump giận dữ nói trước đám đông. “Ta không bao giờ nhân nhượng với hành vi trộm cắp”. “Hoàn toàn không nhầm lẫn - cuộc bầu cử này đã bị đánh cắp khỏi bạn, khỏi tôi, và khỏi đất nước.” Trump khẳng định.
"Các bạn sẽ không bao giờ lấy lại đất nước của chúng ta bằng sự yếu kém," "Bạn phải thể hiện sức mạnh và bạn phải mạnh mẽ. Chúng ta phải đến để đòi hỏi Quốc hội làm điều đúng và chỉ đếm những phiếu cử tri đoàn đã được kể là hợp pháp." "Tôi biết rằng mọi người ở đây sẽ sớm diễu hành đến tòa nhà Quốc hội để một cách hòa bình và yêu nước, làm cho tiếng nói của các bạn được lắng nghe hôm nay." Ông nói thêm:
“Chúng ta sẽ xem liệu chúng ta có những nhà lãnh đạo vĩ đại và can đảm hay không, và liệu chúng ta có những nhà lãnh đạo đáng xấu hổ về bản thân hay không.” "Và bạn biết không, nếu họ làm điều sai trái, chúng ta sẽ không bao giờ quên điều họ đã làm." Trump nhấn mạnh.
Những nhà lãnh đạo đáng xấu hổ về bản thân mà Tổng thống Trump đề cập đến ở trên, là ám chỉ đến Phó Tổng thống Mike Pence, một trong những đồng minh trung thành nhất của ông và là người mà ông đã dành thời gian 24 tiếng trước đó để thuyết phục Pence từ chối xác nhận các phiếu cử tri đoàn đã bầu cho Biden; cũng như Thống đốc Georgia, Brian Kemp (R), người mà Trump gọi là “một trong những thống đốc ngu ngốc nhất ở Hoa Kỳ,” hay cựu Bộ trưởng Tư pháp William Barr, khi phàn nàn rằng Barr đã “thay đổi” và không muốn xuất hiện như là luật sư cá nhân của Trump.
Trong một lá thư gửi đến các thành viên của Quốc hội vào ngày thứ Tư 6 tháng 1/ 2021 Phó tổng thống Mike Pence đã nói rằng bác bỏ các phiếu cử tri đoàn là điều "trái ngược" với Hiến pháp, và ông sẽ không thực hiện những gì mà Trump đang yêu cầu ông làm.
“Tôi không tin rằng những người sáng lập đất nước chúng ta có ý định cho Phó Tổng thống quyền đơn phương quyết định số phiếu cử tri đoàn khi được kiểm đếm trong Phiên họp chung của Quốc hội, và chưa có Phó Tổng thống nào trong lịch sử Hoa Kỳ từng khẳng định quyền hạn như vậy,” Pence viết.
Những lời kích động của Trump tuy nhiên đã có kết quả. Vào ngày 6 tháng 1/ 2021 là ngày mà Quốc Hội Hoa Kỳ họp để đếm phiếu cử tri đoàn xác nhận Biden thắng cử, đã có những cuộc biểu tình chống đối tại thủ phủ của một số tiểu bang trên nước Mỹ, như Utah, Georgia, Oregon, Kansa, Austin-Texas, và Arkansas. Tuy nhiên, các cuộc biểu tình này đã diễn ra tương đối yên bình, trật tự.
Tại Washington D.C., nơi Quốc Hội Hoa Kỳ nhóm họp để xác định kết quả bầu cử, sự xuất hiện của tổng thống Trump với những tuyên bố không có căn cứ về hành vi gian lận cử tri, đã kích động người biểu tình và biến cuộc biểu tình trở thành một cuộc tấn công bạo loạn. Điều này cũng trùng hợp với quan điểm bạo động của các nhóm cựu hữu da trắng ủng hộ Trump. Những người biểu tình, một số mang vũ khí, đã phá các cửa vào và cửa sổ của tòa Quốc Hội. Họ tràn vào phòng họp của các nhà Lập pháp đang họp khiến những nhà Lập pháp này phải chạy tìm nơi trú ẩn. Trong khi đó Pence trong vai trò phó tổng thống và đang bị Trump chỉ trích đã phải được đưa đi lánh nạn một nơi đặc biệt. Số lượng người nổi loạn đã đông hơn lực lượng Cảnh sát tại Washington DC và tại Quốc hội cho nên đã chiếm đóng được Quốc Hội trong vòng vài tiếng đồng hồ, cho đến khi lực lượng cảnh sát có thêm viện binh từ các tiểu bang lân cận như Virginia, Maryland, New York, New Jersey và Vệ Binh Quốc Gia Washington D.C.
Bất chấp tình trạng bạo lực và hỗn loạn xảy ra ở Quốc Hội Hoa Kỳ hôm thứ Tư, các nhà lập pháp cả hai đảng và cả hai viện cho biết họ mong đợi Quốc hội sẽ tiếp tục công việc chứng nhận chiến thắng tổng thống của Joe Biden vào ngay buổi tối Thứ Tư hôm đó.
"Tôi đã phải đối mặt với sự thù hận bạo lực trước đây," Lãnh tụ số 2 của khối đa số Dân Chủ tại Hạ Viện, James Clyburn (D-South Dakota) nói trong một tweet của ông. "Khi đó tôi không bị nản lòng, và bây giờ tôi cũng sẽ không bị nhụt chí. Tối nay, Quốc hội sẽ tiếp tục công việc xác nhận phiếu bầu cử tri đoàn."
"Chúng tôi sẽ hoàn thành tối nay. Mọi người cam kết ở lại bất kể điều gì xẩy ra để hoàn tất công việc của chúng tôi", Thượng nghị sĩ Joe Manchin (D- West Virginia) nói.
Dân biểu Steve Scalise (R- Louisiana,) lãnh tụ số hai của khối thiểu số Cộng Hòa tại Hạ Viện, khi nói với Fox News đã đưa ra một thông điệp tương tự, rằng quá trình này "cần phải tiếp tục" ngay lập tức. “Tôi tự tin là chúng tôi sẽ làm được,” ông nói.
Một số nhà lập pháp Dân chủ, bao gồm các Dân Biểu Ayanna Pressley (Massachusetts,) David Cicilline (Rhode Island,) và Ilhan Omar (Minnesota) đã kêu gọi luận tội Trump sau khi những kẻ ủng hộ Trump đã đột kích vào Quốc hội vào chiều hôm thứ Tư. Những người khác, bao gồm Dân biểu Ted Lieu (D-California,) thì yêu cầu Phó Tổng thống Pence viện dẫn Tu chính án thứ 25 để loại Trump khỏi chức vụ Tổng thống.
Gọi bạo lực của những người ủng hộ Trump tại điện Capitol là “trách nhiệm trực tiếp của Donald Trump,” những người chủ xướng Lincoln Project thuộc đảng Cộng hòa, vào thứ Tư cũng đã đưa ra lời luận tội Donald Trump như sau: “Đây không còn đơn giản là về cá tính của Donald Trump,” “Đây là một cuộc nổi dậy có vũ trang, bạo lực và có kế hoạch chống lại Hợp chủng quốc Hoa Kỳ. Đây là lúc mà các nguyên lý của chủ nghĩa Trump đã thay thế các nguyên lý của nền dân chủ Mỹ với những kết quả bạo lực không thể tránh khỏi. Do đó, "Hạ viện nên lập tức luận tội Donald Trump vì đã chỉ đạo và kích động cuộc tấn công này", và Thượng viện "nên lập tức bỏ phiếu để kết tội và loại bỏ ông ta khỏi chức vụ."
Từ Wilmington, Delaware, tổng thống đắc cử Biden đã nhận định về sự chiếm đóng quốc hội trong ngày thứ Tư 6/1/2021 rằng:
“Những gì chúng ta đang thấy là một số lượng nhỏ những kẻ cực đoan chuyên coi thường pháp luật. Đây không phải là bất đồng quan điểm. Đây là sự vô trật tự. Đây là sự hỗn loạn. Nó gần kề với sự nổi loạn,” “Xông vào Điện Capitol, đập vỡ cửa sổ, chiếm giữ văn phòng, và đe dọa sự an toàn của các quan chức được bầu hợp lệ không phải là phản kháng, mà là nổi loạn.”
Qua cuộc bầu cử vào ngày 3 tháng 11 năm 2029 vừa qua tại Hoa Kỳ, Trump đã thất cử trong cuộc bầu tổng thống với con số khác biệt được chính thức xác nhận bởi các quy luật rõ ràng ở các tiểu bang là trên dưới 8 triệu phiếu. Trump tuy nhiên đã không chấp nhận thua và đưa ra những tố cáo gian lận vô bằng cớ mà tất cả đã bị bác bỏ trước các tòa án từ thấp đến cao, nhất là tại Tối cao pháp viện.
Vẫn tức tối cho nên vào ngày 6 tháng 1/2021 Trump đã khích động xử dụng bạo lực chiếm đóng Quốc Hội để chặn việc chính thức công bố Biden là tổng thống đắc cử. Nói cho rõ, nhân danh người đứng đầu hành pháp, Trump đã bất chấp cơ chế hiến định cao cấp nhất là Tối Cao pháp viện, và sau chót Trump đã khích động tấn công cơ chế quyền lực hiến định thứ ba của đất nước Hoa kỳ là Quốc Hội.
Trong những ngày sắp tới, tùy theo việc Trump sẽ còn tiếp tục tại vị cho tới ngày chính thức mãn nhiệm 20 tháng 1/2021, hay là sẽ bị hót ra khỏi phòng bầu dục Bạch cung vì đã phá hủy toàn bộ cơ chế quyền lực Hợp Chủng Quốc Hoa kỳ như đã thấy, người ta sẽ biết tương lai nước Mỹ ra sao.
Tin giờ chót. Ngay trước 4 giờ sáng ngày 7 tháng 1/ 2021, sau khi các nhà lập pháp chính thức lập bảng số phiếu bầu cử của mỗi tiểu bang, qua đó Jose Biden và Kamala Harris đã giành được 306 phiếu so với 232 phiếu bầu của Trump, Phó Tổng thống Pence trước Quốc hội Hoa Kỳ đã tuyên bố, Biden và Harris đã chiến thắng trong cuộc chạy đua vào tòa Bạch Ốc và chính thức trở thành tân Tổng Tống và tân Phó Tổng thống thứ 46 của Hợp Chủng quốc Hoa Kỳ.
Tuệ Vân
Ngày 7 tháng 1 năm 2021.