Với cuộc bỏ phiếu mang tính lịch sử 232-197 vào ngày thứ Tư 13 tháng 1/ 2021, Tổng thống Donald Trump vừa trở thành tổng thống đầu tiên trong lịch sử của đất nước Hoa Kỳ, hai lần bị Hạ Viện thông qua sự luận tội truất phế khỏi vai trò lãnh đạo quốc gia.
Lần thứ nhất xẩy ra vào ngày 24 tháng 9 năm 2019, do vai trò của ông và luật sư riêng của ông, Rudy Giuliani, từ tháng 5 năm 2019, đã liên tục áp lực lên chính phủ Ukraine để điều tra Hunter Biden, con trai của ứng cử viên tổng thống thuộc đảng Dân Chủ, Joe Biden. Trong lần đầu tiên Trump bị luận tội này, các đảng viên Cộng hòa ở Thượng viện đều đã phản đối ngoại trừ thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa, Mitt Romney, của tiểu bang Utah đã bỏ phiếu ủng hộ cuộc luận tội.
Cuộc luận tội lần thứ hai xẩy ra vào thứ Tư 13 tháng 1/ 2021. Cuộc luận tội này, tuy nhiên, đã không giống như cuộc luận tội đầu tiên. Lần này mười Dân Biểu Cộng hòa đã tham gia bỏ phiếu cùng các Dân Biểu Dân chủ để thông qua việc luận tội, với cáo buộc duy nhất: tổng thống Trump đã kích động bạo lực chống lại chính phủ liên bang mà ông lãnh đạo, đưa tới chết người.
Năm người đã chết trong cuộc bạo động của những người ủng hộ Trump vào Quốc Hội vào thứ Tư 6 tháng 1/ 2021 tuần trước. Bao gồm Cảnh sát Quốc Hội Brian Sicknick, người bị người bạo loạn đập bình chữa lửa vào đầu, và một phụ nữ California bị một sĩ quan khác bắn tử vong khi cố gắng xông vào sảnh nói chuyện, nơi các thành viên Quốc hội tụ họp, bên ngoài phòng Hạ viện.
“Tổng thống Hoa Kỳ đã kích động cuộc nổi dậy này, cuộc nổi dậy vũ trang này, chống lại đất nước chung của chúng ta.” "Ông ấy phải đi," "Ông ta rõ ràng là một mối nguy hiểm cho quốc gia mà tất cả chúng ta yêu mến." Chủ tịch Hạ Viện Pelosi nói trong bài phát biểu trước khi các Dân Biểu bỏ phiếu.
Trong cuộc bỏ phiếu luận tội này, người lãnh đạo quan trọng thứ ba tại Hạ Viện của đảng Cộng Hòa đã tách rời khỏi Trump là Liz Cheney của tiểu bang Wyoming. Cheney đã phát biểu rằng Trump “đã triệu tập đám đông,” “châm mồi ngọn lửa” cho cuộc tấn công và bất chấp những lời cầu xin dừng lại, từ một số đồng minh của ông ta.
Dân biểu Liz Cheney là con gái của Dick Cheney, phó tổng thống dưới thời của tổng thống George W. Bush.
Ngoài Cheney, chín đảng viên Cộng hòa khác đã bỏ phiếu để luận tội Trump, bao gồm: Dân biểu John Katko (New York), đảng viên Cộng hòa hàng đầu trong Ủy ban An ninh Nội địa; Dân biểu Fred Upton (Michigan) và Jamie Herrera Beutler (Washington), đồng chủ tịch của Nhóm trung tâm vào ngày thứ Ba với Katko; Dân biểu Adam Kinzinger (Illinois) và Peter Meijer (Michigan), cả hai đều là cựu chiến binh; và các Dân biểu Anthony Gonzalez (Ohio), David Valadao (California), Tom Rice (South Carolina), và Dan Newhouse (Washington.)
Lãnh đạo Đa số Cộng Hòa tại Thượng viện Mitch McConnell (Kentucky) sau cuộc bỏ phiếu luận tội tổng thống Trump của Hạ Viện vào hôm thứ Tư 13 tháng 1/ 2021 đã chính thức bác bỏ lời kêu gọi đưa Thượng viện trở lại Washington sớm. Ông cho biết phiên tòa luận tội thứ hai của Tổng thống Trump sẽ không bắt đầu cho đến ít nhất là vào tuần tới.
"Hạ viện đã bỏ phiếu để luận tội Tổng thống. Quy trình tại Thượng viện sẽ bắt đầu tại cuộc họp thường kỳ đầu tiên của chúng tôi sau khi nhận được biên bản báo cáo từ Hạ viện.", "đơn giản là không có cơ hội cho một phiên tòa công bằng hoặc nghiêm túc" có thể được kết thúc trước khi Tổng thống đắc cử Joe Biden tuyên thệ vào ngày 20 tháng 1, ngay cả khi ông đồng ý với yêu cầu từ Lãnh đạo đảng Dân chủ Thượng viện Charles Schumer (NY ) để đưa Thượng viện trở lại Washington D.C. sớm để bắt đầu phiên tòa. McConnell cho biết trong một tuyên bố.
Cũng trong tuyên bố của mình, McConnell đã lập luận rằng chính phủ liên bang thay vào đó nên tập trung vào lễ nhậm chức của Biden, trong bối cảnh lo ngại về an ninh ngày càng tăng.
McConnell nói: “Tôi tin rằng nó sẽ phục vụ tốt nhất cho quốc gia của chúng ta nếu Quốc hội và cơ quan hành pháp dành bảy ngày tới để hoàn toàn tập trung vào việc tạo điều kiện cho lễ nhậm chức an toàn và chuyển giao quyền lực có trật tự cho Chính quyền Biden sắp tới.
Thượng viện được biết sẽ không họp cho đến ngày 19 tháng 1, một ngày trước khi Biden tuyên thệ nhậm chức.
Phiên tòa tại Thượng Viện, để kết tội Trump, sẽ đòi hỏi có 2/3 Thượng nghị sĩ bỏ phiếu thông qua dự luật truất phế. Hiện nay chưa có thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa nào nói rằng họ sẽ ủng hộ việc đó, nhưng Thượng nghị sĩ Ben Sasse (R-Nebraska) đã cho biết ông sẵn sàng xem xét các bài luận tội được Hạ viện đưa ra. Hai Thượng nghị sĩ Pat Toomey (R- Pennsylvania) và Lisa Murkowski (R-Alaska) thì kêu gọi Trump từ chức, điều mà tổng thống Trump chắc chắn không đồng ý.
Lãnh tụ khối đa số của đảng Cộng Hòa, Mitch McConnell, trong một lá thư gửi cho các đảng viên Cộng hòa vào hôm thứ Tư 13 tháng 1/ 2021 nói rằng ông đang chờ nghe bằng chứng, nhưng không loại bỏ yếu tố ông có thể bỏ phiếu kết tội Trump. Tờ New York Times đưa tin hôm thứ Ba 12 tháng 1/ 2021 cho biết McConnell đã nói là Tổng thống Trump đã phạm phải những hành vi có thể bị truất phế sau vụ tấn công bạo lực vào Quốc Hội vào tuần trước.
Cả hai lãnh đạo khối đa số Mitch McConnell và lãnh đạo khối thiểu số tại Hạ viện Kevin McCarthy (R-California) được biết đã không ngăn cản nỗ lực của Đảng Dân chủ buộc Trump phải chịu trách nhiệm về các cuộc tấn công vào ngày 6 tháng 1. McCarthy tuy nhiên đã bỏ phiếu chống lại việc luận tội Trump tại Hạ Viện vào hôm thứ Tư 13 tháng 1 năm 2021.
Bên cạnh cuộc bỏ phiếu luận tội tổng thống Trump đang được tiến hành bởi Quốc Hội Hoa Kỳ, vấn đề bảo vệ an toàn cho cuộc nhậm chức vào ngày 20 tháng 1/ 2021 của tổng thống đắc cử Joe Biden cũng đang được chuẩn bị chặt chẽ.
Trong một tuyên bố vào hôm thứ Tư 13/1/2021, nhóm chuyển tiếp của tổng thống đắc cử Biden cho biết Biden đã được các giới chức cấp cao từ Cục Điều tra Liên bang, Cơ quan Mật vụ và các thành viên trong đội an ninh quốc gia Hoa Kỳ báo cáo về tình hình bảo vệ an ninh trước ngày lễ nhậm chức vào tuần tới.
Cuộc họp giao ban đã diễn ra trong bối cảnh các mối đe dọa về "các cuộc biểu tình có vũ trang" ở nhiều thành phố, bao gồm cả Quận Columbia chung quanh thời gian lễ nhậm chức của Biden và để tránh sự lập lại những gì đã xẩy ra vào tuần trước tại Quốc Hội Hoa Kỳ.
Nhóm chuyển tiếp cũng cho biết họ “tập trung vào việc đặt nền tảng cho việc trao quyền suôn sẻ để đảm bảo quyền chỉ huy và kiểm soát liên tục trên các bộ phận thực thi pháp luật và an ninh nội địa của chính phủ Hoa Kỳ.”
Hôm thứ Hai 11 tháng 1/ 2021, FBI đã cảnh báo rằng các nhóm cực đoan vũ trang cực hữu ủng hộ Tổng thống Trump đang có kế hoạch tuần hành ở các thủ phủ của tiểu bang vào cuối tuần này, đưa các giới chức trách nhiệm đến sự vội vàng gia tăng sự bảo vệ các tòa nhà chính phủ. Tại Washington, D.C., Cơ quan Mật vụ hôm thứ Tư 13/1/2021 đã chỉ huy công tác chuẩn bị an ninh tại Quốc Hội và các tòa nhà liên bang khác, với sự hỗ trợ của 20.000 binh sĩ Vệ binh Quốc gia, hàng nghìn cảnh sát và sĩ quan chiến thuật, cùng các lớp hàng rào thép cao 8 feet. Tất cả để chuẩn bị cho một cuộc tấn công bạo lực có thể xảy ra trong lễ nhậm chức ngày 20 tháng 1/ 2021. Cuộc phát động bảo vệ an ninh này sẽ không giống bất kỳ sự bảo vệ an ninh nào trong những buổi lễ nhậm chức tổng thống trước đây trong lịch sử hiện đại của Hoa Kỳ.
Qua những tin đồn Trump sẽ được sự ủng hộ của quân đội để lấy lại quyền lực tổng thống, Bộ Tham mưu liên quân, cơ quan Ngũ Giác Đài bao gồm tám tướng lĩnh hàng đầu của quân đội vào ngày thứ Ba 12 tháng 1/ 2021 đã gửi ra một thông điệp bất thường đến toàn bộ lực lượng quân đội Hoa Kỳ. Qua đó cảnh báo quân đội phải tuân theo luật pháp, cũng như lên án cuộc bạo động ở Quốc Hội, và xác nhận Biden sẽ trở thành vị tổng tư lệnh thứ 46 của các lực lượng vũ trang Hoa Kỳ vào ngày 20 tháng 1/ 2021.
Trong bản ghi nhớ này, Chủ tịch liên quân, Tướng Mark Milley đã mô tả bạo loạn là "một cuộc tấn công trực tiếp vào Quốc hội Hoa Kỳ, tòa nhà Quốc hội và quy trình lập hiến", đồng thời cho biết quân đội vẫn hoàn toàn cam kết bảo vệ Hiến pháp "chống lại mọi kẻ thù nước ngoài và trong nước.” "Là thành viên bảo vệ quốc gia, chúng ta phải thể hiện các giá trị và lý tưởng của quốc gia", ông nói. “Chúng tôi ủng hộ và bảo vệ Hiến pháp. Bất kỳ hành động nào nhằm phá vỡ quy trình lập Hiến pháp không chỉ chống lại truyền thống, giá trị và lời thề của chúng ta, nó là trái pháp luật."
Tổng thống Trump vào ngày thứ Tư 13/1/2021 trong một tuyên bố được Fox News đưa tin cũng đã kêu gọi không có bạo lực tại bất kỳ cuộc biểu tình nào dự kiến diễn ra trong tuần lễ nhậm chức của Biden.
“Trước các báo cáo về nhiều cuộc biểu tình hơn, tôi kêu gọi KHÔNG có bạo lực, KHÔNG phá luật và KHÔNG phá hoại dưới bất kỳ hình thức nào,” Trump nói. “Đó không phải là điều tôi đại diện, và cũng không phải là điều mà nước Mỹ đại diện. Tôi kêu gọi TẤT CẢ người Mỹ giúp xoa dịu căng thẳng và bình tĩnh hơn. Cảm ơn bạn."
Với những chi tiết chính thức vừa đưa ra ở trên, hy vọng sẽ giúp được cho một số người không nắm được tình hình tại Hoa Kỳ, đã bị những tin đồn thất thiệt trên các mạng xã hội làm cho hoang mang, hiểu rõ vấn đề.
Cuộc bầu cử tổng thống tại Hoa Kỳ đã chấm dứt. Tổng thống mới của Hoa Kỳ sẽ là Joe Biden. Trả lời của câu hỏi liệu lần này Tổng thống Trump có bị Thượng Viện bỏ phiếu truất phế, và tương lai có còn quyền tranh cử vào các chức vụ của chính quyền Hoa Kỳ hay không, sẽ tùy thuộc vào quyết định của các Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ trong buổi xét xử truất phế tại Thượng Viện vào tháng 1/ 2021 sắp tới, sau ngày lễ nhậm chức của Joe Biden. Nhưng tổng thống Trump trước mắt uy tín đã bị tổn hại qua việc bị Hạ Viện thông qua sự luận tội lần hai vào ngày 13 tháng 1/ 2021.
Tối cao pháp viện và các tòa án từ thấp lên cao, từ tiểu bang đến liên bang Hoa Kỳ đã đều loại bỏ tất cả các khiếu kiện gian lận bầu cử trong cuộc bầu cử ngày 3 tháng 11/ 2020 tại Mỹ của tổng thống Trump và các đồng minh của ông. Những cáo buộc gian lận phiếu của tổng thống Trump và các đồng minh của ông chỉ có lời nói tố cáo xuông, nhưng riêng tại tòa lại không có những bằng chứng trưng dẫn xác thật. Thuyết âm mưu và tin đồn giả của những người ủng hộ tổng thống Trump đã khiến cho một số người trong cộng đồng người Việt bị mất tiền vì ủng hộ, và làm cho cộng đồng Việt Nam bị phân hóa nặng nề, ngay cả trong hàng ngũ người Việt chống cộng. Nhưng với cuộc bầu cử tại Hoa Kỳ nay đã rõ ràng, với sự bình tâm và liên kết các sự kiện lại với nhau, với kiến thức, sự khách quan và tôn trọng sự thật, chúng ta sẽ thấy được ra vấn đề. Bên cạnh đó, ai là người có lợi nhất qua sự phân hóa của cộng đồng chống cộng người Việt. Không nói ra nhưng chắc chúng ta đều hiểu. Mong rằng mọi người sẽ quan tâm.
Kết luận. Vấn đề bầu cử Mỹ đã xong. Ai là tổng thống kế tiếp của Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ đã rõ. Cộng đồng Việt Nam hãy xóa bỏ những mâu thuẫn, ngộ nhận. Chúng ta hãy quay trở về với sự bình dị, yêu công bình và dân chủ thường nhật. Hãy hướng về những việc làm có ý nghĩa, những việc làm mà giúp ta thăng hoa trong đời sống, trong công việc và tư duy. Hãy hướng về những người cần đến sự quan tâm của chúng ta, trong đó có những người Việt Nam tranh đấu vẫn đang hiên ngang trong lao tù Việt Cộng.
Tuệ Vân
Ngày 13 tháng 1 năm 2021.