Vào hôm thứ Năm 16 tháng 4/2020 tại tòa Bạch Ốc, tổng thống Trump đã công bố một kế hoạch mở rộng thử nghiệm coronavirus, chuẩn bị việc mở cửa nền kinh tế Hoa Kỳ qua 3 giai đoạn.
Nhưng bản hướng dẫn đã không đưa ra một chương trình nào để gia tăng khả năng thử nghiệm của quốc gia, mà các chuyên gia cho rằng phải tăng vọt thật nhanh trước khi có thể qua bất cứ giai đoạn nào. Cũng không có tiêu chuẩn rõ ràng là cần con số thử nghiệm đặc thù là bao nhiêu cho mỗi tiểu bang trước khi mở cửa. Như bà Jennifer Nuzzo, một học giả kỳ cựu tại Trung Tâm Bảo Vệ Sức Khỏe của Johns Hopkins, phát biểu “Cần có một chiến lược để làm thế nào để đạt đến mức độ thử nghiệm chúng ta cần, và định mức thử nghiệm chúng ta cần”
Các chuyên gia cho rằng chính quyền liên bang cần phải thực hiện nhiều triệu cuộc thử nghiệm mỗi tuần để có thể nhận diện được những ai dương tính với Covid-19, cách ly họ, và theo dấu những người mà họ đã tiếp xúc. Đây là những bước cần thiết để kiềm chế con vi khuẩn Covid 19 trước khi cởi bỏ các biện pháp cách ly.
Với bản kế hoạch mở cửa kinh tế của tổng thống Trump, các thống đốc đã kỳ vọng nơi chính phủ giữ một vai trò lớn trong việc sản xuất và cung cấp các dụng cụ thử nghiệm mà hiện nay đang rất thiếu tại các tiểu bang, đơn giản như miếng gạc chẳng hạn, để thực hiện những thử nghiệm với lý do chính quyền liên bang có khả năng mà các tiểu bang không có. Trước mong đợi này Tổng thống Trump vào ngày thứ Sáu đã tweet nói các thống đốc cần tự tiến hành những sự thử nghiệm trong tiểu bang của họ, và đồng thời tấn công trên twitter Thống Đốc New York Andrew Cuomo về những lời kêu gọi giúp đỡ. “Thống đốc Cuomo hãy dành nhiều thời gian hơn để làm việc thay vì khiếu nại. Hãy bước ra và hoàn tất công việc. Hãy ngưng những than phiền”
Một số các thống đốc khác đề nghị tổng thống Trump xử dụng Sắc Luật Sản Xuất Quốc phòng Thời Chiến Hàn quốc để thúc đẩy các công ty gia tăng sản xuất các bộ phận thử nghiệm. Đây là điều mà chỉ có chính quyền liên bang mới có thẩm quyền, họ nói. Tuy nhiên cho đến nay tổng thống Trump vẫn từ chối thực hiện điều này.
Nhiều Thượng nghị sĩ của cả hai đảng đều đã lên tiếng kêu gọi tổng thống áp dụng luật Sản Xuất Quốc Phòng và cũng lên tiếng ủng hộ gia tăng sản xuất các thiết bị y tế đang thiếu hụt trên toàn quốc
Thượng nghĩ sĩ Ted Cruz (R-Texas) vào hôm thứ Sáu 17 tháng 4/ 2020 đã nói với Yahoo Finance rằng “Tôi đã kêu gọi chính phủ khẩn cấp tiến hành một cách hiệu quả việc xử dụng luật Sản Xuất Quốc Phòng”. Bên phía Dân chủ thì kêu gọi đến một ngân quỹ $30 tỉ cho nhu cầu gia tăng các cuộc thử nghiệm.
Trong buổi họp báo vào ngày thứ Năm 16 tháng 4/ 2020, Tổng thống Trump đã từ chối lời thống đốc Washington Jay Inslee (D) yêu cầu chính quyền liên bang giúp sản xuất những dụng cụ thử nghiệm và những miếng gạc mà tiểu bang ông đang thiếu hụt. Ông nói: “chính quyền liên bang không thể bị thúc đẩy để làm và thực hiện mọi điều.”
Trả lời các phóng viên vào ngày thứ Năm, thống đốc Inslee nói rằng chỉ có chính quyền liên bang mới có thể đi vào hệ thống cung cấp của quân đội, vốn là một nguồn cung cấp đồi dào về thiết bị, hơn là những nguồn cung cấp mà tiểu bang có thể đến gần. “Vấn đề ở đây,” ông nói, “là chúng tôi rất là thiếu hụt” “Chúng tôi ở 1000 dặm cách xa nơi có đủ thiết bị thử nghiệm trong nước Mỹ và tại tiểu bang Washington.”
Những từ khước cung cấp của chính quyền trước sự thiếu hụt của những bộ phận thiết yếu, nhưng đơn giản như những miếng gạc, đã khiến các chuyên gia bất bình. Họ cho rằng chính quyền liên bang cần có những hành động thiết thực như gia tăng việc sản xuất các sản phẩm y tế cần thiết trong cuộc khủng hoảng này, thay vì để các tiểu bang tranh giành lẫn nhau các dụng cụ thử nghiệm và chạy tới các nhà sản xuất Trung Quốc.
Khi được hỏi về việc gia tăng thử nghiệm trong cuộc họp báo ngày thứ Năm, bà Deborah Birx người phối hợp toán trách nhiệm coronavirus của Bạch Cung đã trả lời, “Có thêm cả triệu thử nghiệm mỗi tuần không được dùng đến vì tất cả các thiết bị thử nghiệm đã để nằm đó không dùng, chỗ này cũng có chỗ kia cũng có.”
Nhưng David Skorton, giám đốc của Hiệp Hội Đại Học Y Khoa Hoa Kỳ (Association of American Medical Colleges) trong một bức thư trả lời cho bà Birx đã cho biết rằng lý do mà một số thiết bị đã không đưa vào xử dụng là vì sự thiếu hụt của nguồn hàng cần thiết cho việc xử dụng máy như miếng gạc, thuốc thử, và những dụng cụ bảo hộ cho nhân viên phòng thí nghiệm.
Rõ ràng là có sự đùn đẩy quyền hành và trách nhiệm giữa ông Trump và các thống đốc tiểu bang cũng như sự ăn miếng trả miếng. Có người lại đưa ra thắc mắc đây có phải là phương thức mà tổng thống Trump xử dụng để trả đũa những chống đối của các tiểu bang khiến ông phải lùi lại trong tuyên bố vài ngày trước đây rằng ông có trọn vẹn quyền điều hành trên các tiểu bang? Hỏi tức là trả lời, đối với Donald Trump, một trọc phú điều hành việc nước như một công ty với những nhân viên nhân tiền của ông, cho nên muốn đuổi muốn mướn lúc nào tùy ý.