Cách đây hơn một tháng, vào ngày 3 tháng 11/2020, các cử tri Hoa kỳ đã bỏ phiếu bầu tổng thống của họ.
Khi một ứng viên tổng thống thắng số phiếu bầu phổ thông, người đó sẽ được tiểu bang nơi họ thắng, trao cho số phiếu đại cử tri đoàn của tiểu bang đó. Từ đại cử tri nghe có vẻ bí ẩn, nhưng họ hầu hết là những người trung thành với đảng được các nhà lãnh đạo đảng chọn cho công việc này. Năm nay có các thống đốc đóng vai trò là đại cử tri, Hillary và Bill Clinton cũng là đại cử tri ở New York. Hay một sinh viên đại học ở Texas và một nhân viên xã hội đã nghỉ hưu ở Wisconsin cũng là đại cử tri, báo Wall Street Journal cho biết như vậy.
Theo luật định, tại hầu hết các tiểu bang, các đại cử tri được yêu cầu bỏ phiếu cho ứng cử viên đã giành được phiếu phổ thông của tiểu bang đó. Năm nay, Tòa án Tối cao đã ra phán quyết rằng các tiểu bang có thể trừng phạt “những đại cử tri vô tín” đã đổi phiếu bầu của họ vào phút chót, nhưng có một số ít tiểu bang đã không ấn định hình phạt này.
Ngày 8 tháng 12 là ngày mọi tranh tụng sau ngày bầu cử sẽ phải được chấm dứt. Đó cũng là ngày thứ Ba 8 tháng 12/2020, ngày mà Tối cao Pháp viện Hoa kỳ đã bác đơn của tổng thống Trump và tiểu bang Texas kiện đòi hủy bỏ hàng triệu phiếu bầu khiếm diện tại bốn tiểu bang Pennsylvania, Georgia, Michigan và Wisconsin và yêu cầu tòa chỉ định các đại cử tri đoàn mới thuộc đảng Cộng Hòa để bầu cho tổng thống Trump thắng cử thay vì Biden. Sự bác bỏ đơn kiện này của tòa Tối cao đã đóng lại cánh cửa pháp lý của Trump, cho dù sau đó các luật sư đồng minh của tổng thống Trump vẫn tuyên bố tiếp tục đi thưa kiện. Giải thích điều này, các chuyên gia chính trị cho rằng có tuyên bố việc tiếp tục tranh kiện thì Trump và các đồng minh của ông mới có thể tiếp tục kêu gọi sự quyên góp tiền bạc từ những người ủng hộ cũng như thỏa mãn tính tự tôn của Trump.
Ngày 14 tháng 12/2020 hôm nay, theo quy định bởi Hiến Pháp, là ngày mà các đại cử tri của 50 tiểu bang và Đặc khu Columbia nhóm họp trên khắp toàn nước Hoa Kỳ để chính thức bỏ phiếu xác định ứng viên đắc cử của đảng Dân Chủ, Joe Biden, là vị tổng thống tiếp theo của Hoa kỳ. Kết quả sự bỏ phiếu chứng nhận Biden thắng cử của các đại cử tri đoàn sẽ được gửi tới Washington và được thông báo trong một phiên họp chung vào ngày 6 tháng 1/2021 của Quốc Hội mà Phó Tổng thống Mike Pence là người chủ trì.
Thông thường, tiến trình bỏ phiếu của Cử tri đoàn Hoa Kỳ trong những năm bầu cử, đều xẩy ra xuông sẻ, ngoại trừ năm nay đã gặp phải trở ngại, do sự liên tục từ chối nhượng bộ của Tổng thống Donald Trump vớ những khẳng định gian lận không bằng chứng. Sự không trưng dẫn được bằng chứng gian lận trước tòa này đã khiến tất cả trên 50 vụ kiện của tổng thống Trump đều bị bác bỏ tại các tòa án tiểu bang và liên bang, từ sơ thẩm, phúc thẩm đến Tối cao pháp viện như đã thấy.
Sự bực tức của tổng thống Trump và đồng minh sau thất bại tuần trước tại Tối Cao pháp viện lại được thể hiện qua việc có một số nhà lập pháp của Đảng Cộng hòa tuyên bố đang có kế hoạch thách thức kết quả đắc cử của tổng thống đắc cử Biden vào ngày Quốc Hội nhóm họp 6 tháng 1/2021 sắp tới. Nhưng các nhà phân tích luật bầu cử cho biết sự thách thức của phe Cộng Hòa sẽ chỉ chuốc lấy thất bại bởi vì khi Đại cử tri đoàn đã xác nhận chiến thắng của Biden thì Quốc Hội theo nguyên tắc sẽ phải tuân theo Hiến Pháp để công bố sự đắc cử của tân tổng thống Joe Biden và chuẩn bị cho ngày nhậm chức 20 tháng 1/2021 của tân tổng thống.
Người lãnh đạo số hai của khối đa số Cộng Hòa tại Thượng viện, Thượng nghị sĩ John Thune (R-South Dakota) khi được hỏi về viễn cảnh các thành viên Đảng Cộng hòa phản đối việc đếm số phiếu Đại cử tri đoàn vào ngày 6 tháng 1/2021 sắp tới đã cho biết, "Nó sẽ không đi đến đâu." Vì ngày “đó là cơ hội để mọi người trút giận và phản đối, nhưng sau đó thì chúng tôi có một con đường rõ ràng để xác định tổng thống của chúng tôi. Từ trước đến nay các bước đó đều được tuân thủ đi theo.” Thune nói thêm: “Một khi Cử tri đoàn đã giải quyết vấn đề ngày hôm nay, thì là đến lúc mọi người phải đi tới”.
Tin tức vừa cho biết Joe Biden đã vượt qua số phiếu Đại cử tri đoàn theo luật định là 270 phiếu để trở thành tân tổng thống Hoa Kỳ. Các lãnh đạo của đảng Cộng Hòa đã bầy tỏ sự công nhận vai trò mới của Joe Biden đối với đất nước và cho biết sẽ hợp tác với tân tổng thống trong vấn đề điều hành đất nước và ổn định xã hội để đưa đất nước đi lên. Thượng nghị sĩ Rob Portman (R-Ohio), một thành viên trong nhóm lãnh đạo của McConnell, nói rằng “Cuộc bỏ phiếu của Đại cử tri đoàn ngày hôm nay cho thấy rõ rằng Joe Biden hiện là Tổng thống đắc cử.” Thượng nghị sĩ Lindsey Graham (R-South Carolina) người rất thân gần với Donald Trump cho biết hiện ông đã chấp nhận Biden là tổng thống đắc cử và vào thứ Hai 14 tháng 12/2020 ông và Biden đã nói chuyện với nhau. "Có những điều chúng tôi có thể làm cùng nhau. Có một số điều mà chúng tôi không thể làm cùng nhau, nhưng đó là một cuộc trò chuyện rất vui vẻ," Graham chia xẻ.
Tuệ Vân
Ngày 14 tháng 12 năm 2020.