Chung quanh vụ bầu cử Tổng Thống Hoa Kỳ năm 2020, người ta đã thấy ra những hành động và thái độ cảm tính cao độ được thể hiện ở một số thành phần, trong đó những người ủng hộ Trump chiếm một số lượng cao. Những người ủng hộ Trump đã thường xuyên chuyển đi những tin tức giật gân trên các trang mạng điện tử Facebook, Twitter. Thí dụ như tin Rudy Giuliani luật sư thân tín của Trump đã tóm được những bằng chứng quan trọng từ trong laptop của Hunter (con trai Biden) bỏ lại tại một tiệm sửa máy vi tính. Qua đó Biden sắp bị đưa vào tù do nhận hối lộ từ Trung Quốc. Cũng qua laptop này, sự xấu xa của hai gia đình Biden và Obama đã bị vạch trần qua những hình ảnh làm tình, hút sách ma túy của con gái Obama và Hunter. Tin Scytl, công ty lưu trữ dữ liệu bầu cử Mỹ 2020 đã bị một lực lượng lớn quân đội Mỹ đột kích và máy chủ của họ đã bị chiếm giữ ở Frankfurt, Đức Quốc. Tin kết quả bầu cử tổng thống Hoa Kỳ vừa qua là "không hợp pháp”, theo tuyên bố của Chủ tịch Ủy ban Bầu cử Liên bang (FEC) Trey Trainor, vân vân. Những tin tức kiểu này tạo hào hứng cho những người chuyển đi nhưng lại đặt ra những dấu hỏi lớn cho những người nhận được có suy luận.
Có người giải thích cho hành động nhắm mắt ủng hộ Trump này của một số người Việt Nam là vì Trump đã giải tỏa được ẩn ức của họ: Chỉ có Trump mới đánh sập được Trung Quốc. Chỉ có Trump mới gián tiếp tạo điều kiện để thay đổi chế độ CSVN thành một chế độ dân chủ.
Những người này tuy nhiên không hiểu hay không muốn tìm hiểu là chính sách của các đời tổng thống Hoa Kỳ là không phục vụ cho bất cứ đất nước nào mà chỉ phục vụ cho đảng của họ và làm hài lòng một số đủ đông đảo quần chúng tiếp tục bầu cho họ và cho đảng của họ nắm quyền.
Những điều Trump đang làm tuy nhiên là phần lớn theo ý riêng chuệch choạc của ông, nhân danh khẩu hiệu Làm cho nước Mỹ (MAGA) vĩ đại trở lại, bất kể thế giới. Và đã tạo ra những phân hóa quần chúng chưa từng thấy tại Hoa kỳ. Còn Biden thì đề ra chủ trương rất chính trị là đoàn kết tất cả để cùng làm việc đem Hoa Kỳ trở lại vị trí siêu cường thế giới qua hợp tác với các đồng minh cũ mới. Trước mắt ông Biden đã gặp vô số trở ngại vì ông Trump không công nhận là đã thất cử và ra lệnh cho các cơ sở liên bang bất hợp tác. Sau khi nhậm chức, ông Biden sẽ còn gặp nhiều khó khăn khi mà cuộc bầu cử đã không làm gia tăng con số thượng nghị sĩ Dân chủ để giảm bớt sức nặng của đa số Cộng hòa hiện nay đè lên các chính sách đối ngoại cũng như đối nội mà ông Biden muốn thay đổi.
Nhìn sang một góc khác, trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vừa qua, mọi người đều thấy là cộng đồng người Việt quốc gia hải ngoại có vẻ như đã bị chia phe đấu đá loạn xạ, ít nhất là trên mạng điện tử. Vì là trên mạng, nghĩa là ảo, cho nên trừ một số trường hợp đặc biệt, người ta không còn biết ai là người trong nước chống cộng, ai là người hải ngoại. Chưa kể rằng ngay trong số những người thực ở hải ngoại cũng không thiếu những cán bộ tuyên vận nằm vùng nhưng chuyển tải một cách tinh tế những quan điểm tuyên truyền nhằm bình thường hóa những hoạt động xã hội và đời sống của các cơ sở VC. Hay là đóng vai “quốc gia”, “chống Cộng” một cách cực đoan, vô lối, gây ấn tượng xấu nơi những giới trẻ trưởng thành ở hải ngoại. Nói khác đi là làm thui chột nhu cầu chấm dứt chế độ VC để gỡ Việt Nam ra khỏi vòng khống chế của đảng Cộng sản Việt Nam, tay sai Trung quốc.
Tóm tắt thì trong hiện tượng đấu đá này, chúng ta có thể thấy thấp thoáng đâu đó có bàn tay của đảng cộng sản VN biến thái, khai thác cảm tính của những người nhiệt tình – nghĩa là có lòng – nhưng lười suy nghĩ cho nên không phân tích kỹ lưỡng tin tức, mà chỉ thích và tin những gì đơn giản thuận tai. Thí dụ ông Trump là người chống Cộng, chống Tầu, vì ông là đại tư bản. Cho nên đã tạo ra những thành phần người Việt cuồng Trump, bảo hoàng hơn vua (nghĩa là Mỹ hơn Mỹ), bỏ qua hết những quan điểm sai trái kỳ thị, da trắng siêu việt, chống di dân, ghét da mầu vân vân… của Trump. Thậm chí có người còn coi Trump như thiên sứ xuất hiện để cứu nước Mỹ, quên mất rằng Trump nhiều lắm là làm tổng thống 8 năm. Nói khác đi, không nhìn Trump một cách bình thường, như một người bình thường với cả hay lẫn dở. Mà chỉ coi mọi nhận định khách quan như là chống Trump và chống cá nhân mình. Từ đó tạo ra những bản tin cực đoan quá khích trên mạng, gây phản luận gay gắt trong các cộng đồng người Việt. Nói khác đi là đầy cảm tính. Vì như ta đã biết “hòn đất ném đi, hòn chì ném lại”.
Ngoài hiện tượng can thiệp từ ngoài, tại sao những người ủng hộ Trump lại nồng nhiệt chuyển đi những bản tin có câu hỏi hay có nguồn gốc không được xác định?
Như đã nói ở trên, một phần của câu trả lời đến từ sự suy nghĩ của những người ủng hộ Trump, đó là, Trump là người duy nhất có thể đánh sập Trung Quốc, thay đổi thể chế VC và dân chủ Việt Nam. Do đó bất cứ bản tin nào binh vực hay nói có lợi cho Trump là họ ủng hộ không cần lý luận đúng sai.
Một mặt khác qua những việc mà những người ủng hộ Trump đã làm, có thể nói là những người này có “vấn đề” trong cảm tính.
Có người giải thích rằng người phản ứng cảm tính do trời sinh ra như vậy. Nhưng cảm tính cũng có thể đến từ ảnh hưởng của hoàn cảnh và môi trường sống, từ bạn bè, do sự trung thành phe phái. Hay quan trọng hơn, cảm tính đến từ những căng thẳng do hội chứng hậu chấn thương (post traumatic stress syndrome PTSD)
Tất cả những biểu hiện trên của người cảm tính có thể được thay đổi nếu họ có thời gian và chấp nhận sự thay đổi vì quyền lợi bản thân và tha nhân.
Với những người bị hội chứng hậu chấn thương não bộ vì chịu những áp lực quá mức trong cuộc sống quá khứ nếu được nghỉ ngơi tốt, sống trong những môi trường yên tĩnh, thanh bình, tránh những nhân tố nhắc lại hoàn cảnh chấn thương thì có thể giảm dần những triệu chứng cảm tính. Với những người không bị chấn thương não bộ mà cảm tính do trời sinh hay do bị ảnh hưởng, thì cảm tính có thể giảm dần đi khi hiểu ra rằng cảm tính không thực sự làm họ vui sướng hay hạnh phúc như khi họ thưởng thức mùi hương của nụ hoa trong tay.
Với cái tâm hướng về tha nhân, trân trọng những cái đẹp hiền hòa tinh khiết, sự nóng nẩy bực dọc của con người rồi sẽ dần tan biến. Cuộc đời con người sẽ trở nên ý nghĩa và sinh động hơn, trong những bước đi tương lai.
Tuệ Vân
Ngày 18 tháng 11 năm 2020