Ngày mùng 5 tháng 4, trong khi Tổng Thống Donald Trump tiếp đãi Chủ Tịch Trung Quốc Tập cận Bình tại khu câu lạc bộ Mar-a-Lago, thì 2 chiến hạm Hoa Kỳ USS Ross và USS Porter đã khai hỏa, bắn 59 hỏa tiễn Tomahawk vào sân bay quân sự Al-Shayrat của Syria ở tỉnh Homs, nơi đã xuất phát những chuyến bay chở võ khí hóa học Sarin tới tỉnh Khan Sheikhoun giết chết 70 người , và làm bị thương 100 người ngày 4 tháng 4.
Đây là lần đầu tiên Hoa Kỳ chính thức tấn công Syria trong 6 năm dài nội chiến của quốc gia này. Cuộc oanh kích bằng 59 hỏa tiễn Tomahawk , trị giá mỗi chiếc là 1.2 triệu đô la, là do sự quyết định của Tổng thống Trump, không hề thông qua Quốc hội Hoa Kỳ.
Sau cuộc oanh kích, hình chụp từ vệ tinh cho thấy, các cột khói đen bốc cao mù trời trong khu vực căn cứ không quân Syria, và báo cáo cho biết, toàn thể những thiết trí quân sự, và những máy bay trong phi trườngđã bị phá hủy tan tànhthành những mảnh vụn bay tứ tung.
Trước khi khai hỏa khoảng 1 tiếng đồng hồ, Bộ Quốc Phòng Mỹ đã thông báo cho Bộ Quốc Phòng các nước đồng minh như Anh, Canada, và Thổ nhĩ Kỳ...Đồng thời, một đường dây nóng, cũng được thông báo trước cho bộ quốc phòng Nga, để họ kịp thời sửa soạn, tránh những tổn thất. Số người chết trong cuộc tấn công này là 9 người Syria, không có người Nga nào bị thương vong.
Sau cuộc tấn công, ông Trump đã có buổi họp báo ngắn gọn tại Florida. Ông phát biếu: " Cuộc tấn công này là cần thiết, vì liên quan tới lợi ích an ninh của Hoa Kỳ, và đồng minh."
Nhiều người đã thắc mắc; tại sao những hệ thống phòng không tinh vi của Nganhư Pantsir, S-300, S-400, Buk-M2 và Tor, không bảo vệ được Syria trước sự tấn công của Tomahawk? Theo truyền thông Pravda.ru của Nga, thì đã có sự thỏa thuận giữa Nga với chính quyền Syria, là những thiết trí phòng không do Nga cung cấp cho Syria, sẽ do quân đội Syria tự điều hành. Ông Vladislav Shurygin, một chuyên gia quân sự Nganói: các hệ thống phòng không của Nga tại Syria chỉ có nhiệm vụ bảo vệ cơ sở quân sự của Nga tại đây mà thôi. Về phía Syria, có lẽ sự tấn công của Tomahawk quá bất ngờ, nên họ đã trở tay không kịp.
Thiếu Tướng Igor Konashencov, Đại diện Bộ Quốc Phòng Nga cho biết, chỉ có 23 trong số 59 Tomahawk đánh trúng mục tiêu là phi trườngAl-Shayrat. Nga nhẫn nhịn không trả đũa vì không muốn khơi mào một cuộc chiến tranh hạt nhân. Tuy nhiên, theo truyền thông Sypressa.ru, một ủy viên hội đồng chuyên gia lại nói hệ thống phòng không S-400 của Nga tại Syria không thể phát hiện tên lửa Tomahawk , vì lý do tên lửa hành trình ở độ cao 30-50m nên nằm ngoài đường chân trời vô tuyến của S-400.
Cuộc oanh kích này đã gây nhiều phản ứng khác nhau tại Hoa Kỳ và trên thế giới: Bà Hillary Clinton lên tiếng bày tỏ sự ủng hộ cuộc oanh kích của ông Trump, và còn nói thêm: " cần phải loại trừ Tổng Thống Bashar al Assad, để tránh cảnh giết hại những thường dân vô tội", còn ông Tim Kane, ứng cử viên phó Tổng Thống cho bà năm 2016, thì mạnh mẽ kết án ông Trump là vi phạm hiến pháp, vì đã tự ý quyết định mà không thông qua Quốc hội Hoa Kỳ.
Thủ Tướng Anh, ngay lập tức , đã lên tiếng nhiệt liệt ủng hộ cuộc tấn công của Hoa Kỳ, và kết án việc xử dụng vũ khí hóa học của chính quyền Bashar al Assad giết cả đàn bà và trẻ con vô tội là không thể nào dung thứ được." Bộ trưởng ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ lên tiếng: " có thể đây là bước đầu để chấm dứt cuộc nội chiến ở Syria, đã kéo dài 6 năm, làm 400,000 thường dân thương vong, và một nửa dân số mất nơi ăn chỗ ở. Tuy nhiên, nếu Mỹ dừng ở đây, thì cuộc oanh kích này chỉ là để... "làm cảnh" mà thôi. Syria cần phải đi tới một cuộc bầu cử tự do, do chính những người dân Syria ở trong và ngoài nước lựa chọn người đại diện. Muốn được như vậy, thì phải "bứng" ông Assad đi chỗ khác trước" Thủ Tướng các nước Canada, Do Thái, và Ba Lan đều ủng hộ ông Trump vì " việc xử dụng và bành chướng võ khí hóa học là không thể nào chấp nhận và tha thứ được."
Theo lời ông Rex Tillerson thì Chủ Tịch Tập Cân Bình của Trung Quốc, đã phát biểu tại Mar-a-Lago, là ông thông cảm với cách sử sự của Hoa Kỳ, khi thấy võ khí hóa học đã gây thương vong cho những trẻ em vô tội."
Tổng Thống Bashar al Assad ngay lập tức đã lên án Hoa Kỳ về hành động gây hấn này. Reuters cũng đưa tin Tổng Thống Nga Vladimir Putin đã kết tôi "Mỹ vi phạm vào chủ quyền Syria, cũng như vi phạm luật lệ quốc tế…" ông còn đe dọa: "Hành động của Washington đã phá hủy sự giao hảo giữa hai quốc gia Nga và Hoa Kỳ." Bà Thủ Tướng Đức thì bày tỏ sự không hài lòng: " Hành động của Mỹ thực khó hiếu ! Chỉ gây đau khổ thêm cho dân chúng Syria mà thôi!". Phát ngôn viên của bộ ngoại giao Trung Quốc đã lên tiếng kêu gọi các bên hãy tự kiềm chế, và nên dùng giải pháp chính trị để giải quyếtnhững vấn đề khúc mắc ."
Ngày Thứ Sáu, chiến hạm mạnh nhất của Nga là Blacksea Drigate đã tiến ra biển với lý do "để bảo vệ cho căn cứ quân sự Syria". Có nhiều người thắc mắc là Tổng Thống Assad sẽ không dám dùng vũ khí hóa học, nếu không có sự đồng ý của Nga. Có nhiều nguồn tin còn nghi là chính các máy bay Nga đã rải vũ khí hóa học xuống Khan Sheikoun. Kết quả, còn chờ vào cuộc điều tra của Liên Hiệp quốc.
Cuộc chiến tranh tại Syria là một cuộc chiến tranh rất phức tạp, khó giải quyết, vì không phải chỉ có phe chính quyền của Tổng Thống Bashar- al- Assad và phe chống đối ông ta. Đứng sau lưng Tổng Thống Assad là Nga và Iran đã không ngừnggiúp đỡ vũ khí, đạn dược và ngay cả nhân lực. Phe chống đối thì có sự chống lưng của Hoa Kỳ, Thổ nhĩ Kỳ, và Saudi Arabia. Ngoài ra lại còn nhóm ISIS hay là "nhóm Hồi Giáo tự xưng", đã lợi dụng sự xung đột giữa 2 phe, mà lớn mạnh dần. Nhóm ISiS là kể thù chung của cả 2 phe. Nhiều khi phe này mượn cớ bỏ bom ISIS, để bỏ bom...lộn vào phe kia.
Bấy lâu nay, Hoa Kỳ bị nhiều nước coi là "con cọp giấy", vì cách sử sự "dĩ hòa vi quý" của nhiều vị nguyên thủ quốc gia, nhất là TT Barrack Obama. Trong quá khứ, năm 2009, TT Bashar Ai Assad đã từng sử dụng võ khí hóa học Sarin, gây thương vong cho nhiều người. Mấy năm gần đây, Bắc Hàn đã leo thang không ngừng trong việc thử nghiệm võ khí hạt nhân, Nga công khai đem quân vào Ukraine và sát nhập bán đảo Cremia vào Nga, nhưng phản ứng của Tổng Thống Barrack Obama quá yếu ớt, chỉ dám trừng phạt bằng kinh tế, không đi tới đâu . Cách sử sự này đã làm nhiều người Mỹ bất mãn, và làm mất uy tín "cường quốc" của Hoa Kỳ. Ngày 5 tháng 4, 59 tên lửa Tomahawk xuất phát từ 2 chiến hạm, phá hủy hoàn toàn phi trường Al- Shayrat, đã làm toàn thế giới phải giật mình. Hành động này, không những cảnh cáo Syria, mà còn dằn mặt được những chính quyềngai góc, ù lì như Bắc Hàn, Nga, và ngay cả Trung Quốc nữa. Một mũi tên bắn được 3 con chim. Con cọp giấy Hoa Kỳ đã vươn mình đứng dậy!
Hoàng Thế Hiển
4/17