Trong buổi dạ tiệc lần chót với các đại diện dân cử da đen ở tư thế tổng thống ngày thứ bẩy 17 tháng 9/2016, tổng thống Obama đã tha thiết kêu gọi người Mỹ da đen đi bỏ phiếu cho Hillary Clinton trong cuộc bầu cử tống thống tháng 11 này. Ông nói “Nếu quý vị nghe ai nói lá phiếu của họ không đáng kể, và bầu cho ai cũng thế thôi, thì hãy đọc lại lịch sử quý vị. Lá phiếu của mỗi người là đáng kể. Chúng ta phải kêu gọi mọi người đi bỏ phiếu”. Và “Tôi sẽ coi là một sỉ nhục cho chính cá nhân tôi, sỉ nhục cho cái di sản tôi để lại, nếu mà cộng đồng này bỏ rơi kẻ bảo vệ cho nó và không vận động được chính nó vào trong cuộc bầu cử này. Nếu quý vị muốn cho tôi một cuộc tiễn đưa tốt đẹp, thì xin hãy đi bầu”.
Điều gì đã làm cho ông Obama đưa ra lời kêu gọi thống thiết, đặt cá nhân mình vào đó như vậy? Để mà vận động cho bà Hillary Clinton, là người khi làm ngoại trưởng của ông thì đã vận động hết mình cho hiệp ước đối tác xuyên Thái bình Dương TPP, nhưng khi ra ứng cử tổng thống thì đã thay đổi lập trường, nói rằng hiệp ước cần xét lại? Khiến cho hiệp ước TPP không biết có được thông qua với một quốc hội đa số là Cộng hòa, và một ứng cử viên tổng thống Dân chủ cũng tỏ dấu nghi ngờ cần xét lại. Điều gì đã làm ông Obama bỏ lập trường đứng ngoài cuộc bầu cử, và bắt đầu là dùng máy bay Air Force 1 của tổng thống cho bà Hillary đi vận động? Tại sao phải như thế, khi chính ông Obama đã tuyên bố rằng đối thủ của bà Hillary là Donald Trump không đủ tư cách và khả năng làm tổng thống –nghĩa là một người không đáng kể ? Chẳng cần suy nghĩ sâu xa gì thì người ta cũng biết rằng là theo kết quả cuộc thăm dò công bố cùng ngày của báo Los Angeles Times và University of Southern California theo dõi những cử trị Mỹ gốc Phi châu, số phiếu bỏ cho Trump nhẩy từ 3.1% lên 19.6%, nghĩa là tăng 16.5%. Còn số phiếu ủng hộ Hillary thì tụt từ 90.4% xuống 70.4%, nghĩa là giảm 20%. Thay đổi này trùng với tin loan báo Hillary dấu diếm mình có vấn đề sức khỏe đến nỗi gần ngất sỉu khi dự lễ kỷ niệm vụ khủng bố 11 tháng 9. Vụ này đã làm gia tăng ấn tượng Hillary Clinton là người dối trá lươn lẹo. Kết quả là Trump được 47.2% còn Hillary chỉ có 41.2%. Thay đổi như thế thì phía Hillary không thể không hốt hoảng. Cho nên ngoài ông Obama nhẩy vào cứu bồ, cựu Tổng thống Bill Clinton trong cuộc phỏng vấn với đài NPR phát đi hôm thứ hai đã nói về cái Clinton Foundation tai tiếng mà vơ chồng ông và cô con gái Chelsea đứng tên đã kiếm được mấy trăm triêu đô la, do sự đóng góp của đủ loại nhân vật trên thế giới, trong đó có nhiều nước Ả rập giầu có. Tổ chức này là một tố chức bác ái bất vụ lợi, mà mục đích chính thức là cung cấp thuốc men, thực phẩm và công việc cho nhiều triệu người trên toàn thế giới. Vấn đề là theo như những điều tra của FBI về vụ bà Hillary đã xử dụng email tư trong thời gian làm ngoại trưởng thì hộp thư này đã được dùng cho những công việc của Clinton foundation. Từ đó nẩy ra câu hỏi là bà Hillary Clinton khi làm ngoại trưởng đã rất có thể ban phát ân huệ cho những người này mà không ai biết vì không qua đường liên lạc của chính phủ. DonaldTrump đã gọi nghi ngờ này “pay for play” tạm dịch là “trả tiền để chơi”. Trong cuộc phỏng vấn với NPR ông Bill Clinton đã giải thích chuyện này rằng “Một cách tự nhiên là những đồng minh chính trị và những bạn bè cá nhân của chúng tôi điện thoại và hỏi xin điều này điều nọ. Nhưng tôi tin rằng bộ ngoại giao đã không làm những điều gì không được phép”. Và ông nói rằng nếu bà Hillary trúng cử tổng thống thì cái tổ chức Clinton foundation này sẽ rút nhỏ hẳn lại, ông sẽ rút hẳn ra ngoài dầu rằng ông rất thích công việc này, và các bộ phận trong tổ chức sẽ tách ra để giảm tầm hoạt động xuống. Lời phân trần của ông Bill Clinton dĩ nhiên là chỉ lọt tai cho những người theo nhà Hillary. Về phía bà Clinton thì cũng đã tố lại rằng Donald Trump là tổ sư về trò Pay for play. Paul Manafort, người trách nhiệm tranh cử cho Trump, vừa bị cho nghỉ việc đã bị báo New York Times loan tin rằng đã nhận 12,7 triệu đô la để làm tham vấn cho cựu tổng thống Ukraine thân Nga Yanukovich, từ 2007 đến 2012, nhưng luật sư của Paul đã bác bỏ tin này.
Nói thêm nữa về những chuyện này thì chỉ là nhắc lại những lời qua tiếng lại bôi bác lẫn nhau, mà người nghe không mấy ai có khả năng kiểm nghiệm sai đúng. Nó không giải thích gì thêm chuyện Hillary bị xuống điểm nhanh chóng. Vắn tắt thì cho tới nay, không đầy hai tháng là tới ngày bầu cử, ấn tượng chung của đa số cử tri là cả hai ứng viên tổng thống đều có những tì vết không ra gì. Có lẽ đấy là lý do tổng thống Obama phải đem cái tư thế tổng thống ra để kêu gọi người Mỹ da đen bỏ phiếu cho bà ngoại trưởng cũ không mấy gì tử tế với mình.
Quanh đi quẩn lại thì chỉ béo bở giới truyền thông: Hoặc là được trả tiền để cho đăng những quảng cáo hay để viết bài ca tụng bên này, chê bai bên kia. Người ta biết rằng tiền chi ra từ phía Hillary Clinton cho truyền thông gấp 10 lần tiền Trump bỏ ra. Nếu bà Clinton tiếp tục có khả năng chi địa nặng đánh vào Trump để chỉ ra cho người Mỹ vốn mau quên rằng Trump có nhiều cái xấu hơn mình, thì chưa chắc đã thua. Và sẽ là người phụ nữ đầu tiên làm tổng thống Mỹ, cũng như Obama đã một thời nổi tiếng là người da đen đầu tiên làm tống thống Mỹ. Tất cả những cái đầu tiên này chỉ là do truyền thông chế ra, để có thể khai thác kiếm tiền bằng cách lôi kéo cái đám đông thích được hư danh là cùng giới tính hay cùng mầu da với một người làm lớn.
Lâm Phong
(Ngày 22 tháng 9/2016)