1/TXN. Kính chào quý vị thính giả. Chào NK. Đầu năm mới bính thân, tin tức Hoa kỳ không có gì phấn khởi. Bà Yellen thống đốc ngân hàng dự trữ liên bang Hoa kỳ trong cuộc điều trần mỗi bán niên trước Ủy ban tài chính quốc hội ngày 10 tháng 2/2016 nói rằng tình hình tài chính thế giới và sự giảm giá chứng khoán mới đây có thể làm rung rinh nền kinh tế Hoa Kỳ, gây trở ngại cho sự gia tăng kinh tế chưa lấy gì làm vững lắm. Tình hình tranh cử tổng thống Hoa kỳ đã diễn ra một cách không ai đoán trước tại tiểu bang New Hampshire trong cuộc bầu cử sơ bộ đầu tiên của cả hai đang Dân chủ và Cộng hòa. Bởi vì đã xẩy ra hiện tượng mà dân đánh cá ngựa ở Sàigòn ngày xưa gọi là ngựa về ngược: Donald Trump đã thắng và Bernie Sanders cũng vậy. NK có thấy gì lạ để thảo luận trong chương trình bàn chuyện thời sự hôm nay không?
2/NK. Trước hết, NK xin kính gửi lời chào đến thính giả đang theo dõi chương trình BCTS hằng tuần với Bs TXN và NK ngày hôm nay. Xin kính chào Bs N. Cái lạ thứ nhất là cả ba vị nữ lưu TV, ĐT, KV của chương trình bàn chuyện đều vắng mặt hôm nay, đầu năm. Một vị bị khé cổ, khản tiếng, nghe đâu như uống trà cúc hơi nhiều vì nghe người ta nói trà cúc làm thông đàm. Một người thì có người thân trong gia đình từ xa lâu ngày không gặp, phải đón tiếp. Một người thì chạy vắt giò lên cổ vì chuyện công việc đòi hỏi. Điều này có vẻ như ngược lại với tuyên bố của bà Yellen thống đốc ngân hàng dự trữ liên bang Hoa kỳ e ngại sự rung rinh của nền kinh tế Mỹ do tác dụng của tình trạng tài chính thế giới và giảm giá chứng khóan. Điều lạ thứ hai là cứ theo như bác sĩ N khẳng định thì Nga và Mỹ đã đồng ý giải quyết chiến tranh Syria và hội nghị hòa bình đã mở ra. Nhưng cuộc họp của Liên hiệp quốc chủ trì ở Geneva thì đã phải ngưng. Cuộc họp kế tiếp 17 nước ở Munich bắt đầu ngày 11 tháng 2/2016 thì có vẻ như khó thành công. Vì cả hai phía Nga cũng như Mỹ đều đã tuyên bố cứng rắn, và ngay cả tổng thống Pháp cũng lớn tiếng đưa ra lập trường diều hâu, đòi hỏi tổng thống Assad ra đi, trong khi ngay chính Mỹ cũng tạm để chuyện đó sang bên, không nói tới.
3/TXN. Ăn đồ bổ và uống đồ khỏe là chuyện dài trong cộng đồng hải ngoại, mà nói ra thì nghe kỳ. Nào là trà này tiêu mỡ, hoa kia tiêu đờm, củ nọ thông mũi, trái kia hạ đường, dầu kia giảm đau xương, nhức khớp. Tất cả đều là thần dược. Nhưng mà phòng mạch bác sĩ thì vẫn đầy những bệnh nhân đái đường cao mỡ, đi khập khiễng vì tai biến mạch máu não. Nói về cảnh báo của thống đốc ngân hàng dự trữ liên bang Hoa kỳ rằng tình hình tài chính và chứng khóan thế giới ảnh hưởng đến kinh tế Hoa kỳ là nghiêm chỉnh cần quan tâm. Bởi vì đây là tiếng nói hé ra cho thấy chiến lược kinh tế Hoa kỳ, qua những biện pháp tài chính và tiền tệ (cụ thể là tỉ số lãi xuất) để mà điều chỉnh sự giao hoán tiền tệ và hàng hóa giữa những trung tâm thương mại, sản xuất cũng như tiêu thụ thế giới (Mỹ Âu châu Nhật TQ Nga, Ấn độ vân vân). Nó không phải là loại bài viết của những người gọi là kinh tế gia, hay bình luận gia, tiên đoán về sự sụp đổ kinh tế của Nga hay Tầu mà nói chung là nghe qua cho khoái tai rồi bỏ. Bà Yellen đã nêu mối tương quan của kinh tế Mỹ với diễn biến của kinh tế với phát triển TQ. Sự suy trầm kinh tế của TQ không phải là chỉ làm cho TQ sụp đổ như các nhà bình luận thời sự hàng ngày và các nhà kinh tế sách vở, mà cũng tạo ra những hiểm nghèo cho kinh tế Mỹ. Bây giờ thì NK nói thêm về sự nghi ngờ của NK về sự thành công của hội nghị hòa bình Syria ở Munich đi.
4/NK. Nói là chiến tranh Syria nhưng thực ra là chiến tranh toàn vùng, dính líu đến nhiều nước, theo như những diễn biến từ mấy tháng cuối năm cho thấy, đặc biệt là từ khi Nga quyết định công khai ủng hộ chế độ Assad, cụ thể cho không lực tấn công cái gọi là lực lượng Hồi giáo ISIS hồi cuối tháng 9/2015, theo lời yêu cầu của chính phủ Syria. Sau sự can thiệp này, thì người ta được biết rõ rằng ISIS là một tên để gọi chung các nhóm khác nhau chống chính phủ Assad. Trong đó nổi bật trên truyền thông thế giới là những hành động tạo ấn tượng bạo ác gây xúc động như cắt cổ, xử tử hình hàng loạt các tù binh được truyền đi bằng các video. Ngoài ra là những tin tức hãm hiếp phụ nữ và trẻ gái vị thành niên kèm theo những tài liệu hướng dẫn rõ ràng. Người ta cũng được biết rằng những biện pháp cực đoan quá khích này là rập theo chủ trương của nhánh Hồi giáo Wahabbism là giáo phái chính thức của Saudi Arabia. Người ta cũng biết rằng ISIS cũng bao gồm các nhóm khởi lọan chống Assad do những nước chư hầu của Mỹ là Saudi Arabia, Qatar, United Arab Emirates vân vân xây dựng và hỗ trợ. Khi mà không quân Nga tấn công ISIS thì đã bị Âu Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ tố cáo là trên 90% đánh vào các nhóm chống Assad chứ không đánh vào ISIS khủng bố. Thực hư ra sao thì không rõ, vì cái khó là không ai biết đâu là ISIS khủng bố. Và tiêu chuẩn gọi là khủng bố của Nga với tiêu chuẩn khủng bố của Âu Mỹ và các nước Ả Rập có khác nhau. Thực tế là như thế,bởi vì thủ lãnh nhóm chống đối chính phủ Syria mạnh nhất và được coi là ôn hòa đủ để tham dự hội nghị hòa bình Syria, do Saudi Arabia hỗ trợ đã bị giết chết bởi không kích Nga, và Saudi đã trả thù bằng cách xử tử giáo sĩ Baqr al Nimr là một giáo sĩ Shiite ở Saudi. Mỹ đã không lên tiếng về vụ này. Những cụộc không kích của Nga đã khiến cho quân chính phủ Syria có thể tiến lên chiếm lại các vùng đã mất về tay quân chống đối. Sau cùng là thành phố Aleppo ở miền Bắc Syria, gần biên giới Thổ nhĩ Kỳ đang trong tình trạng sẽ mất về tay chính phủ. Mỹ đã kêu gọi ngưng chiến ngay. Nga đã nói không có lý do gì ngưng đánh quân khủng bố. Ngọai trưởng Mỹ Kerry nói là không có điều đình mà chỉ có thỏa thuận hay không (all or nothing). Saudi tuyên bố sẳn sàng gửi quân sang giúp đánh ISIS (nghĩa là giúp quân chống đối Syria). Thủ tướng Nga Medvedev nói Mỹ và các nước Ả Rập phải nghĩ kỹ về chuyện gửi quân vào Syria để mở ra một cuộc chiến lâu dài như tại Afghanistan, Iraq và Lybia. Cho nên căn cứ vào những điểm này, NK thấy nghi ngờ về triển vọng chấm dứt chiến tranh Syria.
5/TXN. Nếu căn cứ vào những bình luận trên truyền thông và những tuyên bố nói qua nói lại của các nhà chính trị thì nghĩ như NK là đúng. Riêng trong trường hợp này, tôi nghĩ rằng mình nên nhìn rộng toàn cảnh. Cuộc chiến Syria do Âu Mỹ Do Thái và các chư hầu Ả Rập mở ra tính rập khuôn thi hành tiếp theo sự tiêu diệt chế độ Khaddafi năm 2011 đã kéo dài 5 năm và không tiến thêm được nữa, vì sự kiên trì chống đối của Nga. Mà cái lý do căn bản là khẳng định sự có mặt tại Trung đông, cũng tương tự như vụ kiên quyết chống lại sự lấn lướt của Âu Mỹ ở Ukraine. Âu Mỹ, Do Thái và các chư hầu Ả Rập đã thấy sự giới hạn của sức mạnh vật chất của mình, và trên nền móng suy nghĩ này, đã quyết định chấm dứt chiến tranh Syria. Những tuyên bố ngược chiều quyết liệt này nọ của các chính khách chỉ là để chờ cho các diễn biến tại chỗ thành hình trong khuôn khổ chấp nhận được cho mỗi bên. Kỳ trước, mình đã nhìn thấy chỗ rút của ISIS qua lời tuyên bố lo ngại về sự tăng trưởng của ISIS tại Lybia. Và Lybia sẽ tiếp tục là một nồi cám heo với các lực lượng chống đối nhau nhưng đều ngoan ngoãn buôn bán dầu giá thuận lợi theo hướng chiến lược Âu Mỹ. Các nước Ả Rập chư hầu Âu Mỹ sẽ tiếp tục là như thế nhưng sẽ có những trao đổi buôn bán với Nga, cũng như Tầu trong một số lãnh vực. Thổ nhĩ kỳ tiếp tục thân Âu Mỹ, nhưng không phải vì thế mà dứt hẳn mối giao thương với Nga, sau khi chiến tranh Syria chấm dứt, dù rằng đã tạm thời ngưng trệ vì vụ bắn hạ chiến đấu cơ Nga ở vùng biên giới Syria Thổ nhĩ Kỳ. Ai Cập với tổng thống Al Sisi không ra ngoài ảnh hưởng Mỹ Do Thái nhưng không phải là không có những thỏa thuận giao thương với Nga, qua các thảo luận với Putin. Tóm lại theo tôi, thì trật tự thế giới mới đang được thật sự định hình, với vai trò dần dần rõ nét của Nga với Putin và Tầu với Tập Cận Bình. Cái thế tam phân vạch ra thời thập niên 70 bởi Kissinger Nixon với sự đồng ý của Mao Trạch Đông, nay lại được hình thành lại với TQ Tập Cận Bình, Nga Putin và Mỹ với Âu châu.
6/NK. Tình hình tranh cử tổng thống Hoa kỳ có những bất ngờ lý thú là ngựa về ngược. Trong kỳ bầu sơ bộ ở New Hampshire Donald Trump thắng vượt xa các đối thủ và Bernie Sanders thắng đối thủ bề thế nhiều tiền và được các thế lực tài phiệt mạnh mẽ hỗ trợ là Hillary Clinton. Bernie đang đẩy mạnh sự tham dự quần chúng và đẩy mạnh lập trường dân chủ xã hội của mình. Liệu Bernie có thể đánh bại Hillary Clinton để trở thành đại diện cho đảng Dân chủ tranh cử tổng thống tháng 11/ 2016 được hay không? Còn Trump thì có thể trở thành đại diện cho đảng Cộng hòa hay không?
7/TXN Đây là hai câu hỏi khó trả lời. Bernie Sanders là người Do Thái. Lập trường luôn luôn tả khuynh từ đầu. Vốn là người bỏ phiếu độc lập, và chỉ trở thành đảng viên Dân chủ từ năm 2015. Do Thái là một lợi điểm của Bernie vì đó là một điểm dễ tranh thủ truyền thông. Cái viễn tượng có một tổng thống Do Thái đầu tiên cũng là một yếu tố lôi kéo sự ủng hộ của những nhóm vận động chính trị Do Thái mạnh mẽ có khả năng chính trị bao trùm tại Mỹ. Tương tự như Al Gore nhờ lôi thượng nghị sĩ Do Thái Joe Lieberman vào làm ứng viên phó tổng thống trong liên danh mà đã được đánh bóng nổi bật trong vài tháng ngắn ngủi bởi truyền thông và suýt nữa thì trúng cử tổng thống năm 2000. Về phía Hillary Clinton thì đã có sẳn một sự ủng hộ chính trị và tài chính mạnh mẽ từ lâu. Bernie Sanders liệu có thắng nổi không thì chưa biết. Tuy nhiên, Hillary có nhiều nhược điểm: như sự dối trá, lươn lẹo trong nhiều chuyện tai tiếng, sự thay đổi lập trường. Sự giả dối này lại nổi bật qua những tuyên bố sau kết quả ở Iowa và New Hampshire, thí dụ như là tuy thua ở New Hampshire nhưng tôi vẫn yêu New Hampshire. Trong cuộc đấu Bernie Sanders Hillary Clinton rút lại thì chỉ là cuộc đấu giữa những thế lực Do Thái và sự khai thác những yếu tố tiêu cực của mỗi ứng viên. Nếu bên nào có nhiều tiêu cực bị khai thác hơn, bên đó sẽ thua. Còn Trump, thì cho tới nay vẫn chỉ là người được coi là nói tiếng nói bình dân giận dữ. Có được làm ứng viên đại diện Cộng hòa để tranh cử thì cũng sẽ thua ứng viên Dân chủ.
8/NK. Như mình đã nói kỳ trước, rằng bất chấp mọi phản đối, Bắc Hàn sẽ phóng hỏa tiễn tầm xa theo như thông báo. Và đúng thế, Bắc Hàn đã phóng thành công một hỏa tiễn tầm xa mang một vệ tinh vào quỹ đạo ngày chủ nhật, một ngày trước khung thời gian loan báo chính thức bắt đầu từ mồng một tết bính thân, vì thời tiết thuận lợi.
Ngoại trưởng Mỹ Kerry nói: “Đây là lần thứ hai chỉ trong vòng chỉ hơn một tháng mà Bắc Hàn đã chọn lấy thái độ gây sự, đe dọa không những an ninh của bán đảo Triều Tiên mà còn của cả vùng và hợp chủng quốc Hoa kỳ nữa qua hỏa tiễn liên lục địa.” Cố vấn hội đồng an ninh quốc gia Susan Rice nói “Cuộc phóng vệ tinh của Bắc Hàn, xử dụng kỹ thuật hỏa tiễn liên lục địa, tiếp theo vụ thử vũ khí hạt nhân n tuyên gày 6 tháng giêng, là một hành động gây hấn mất ổn định và là một vi phạm rành rành nhiều quyết nghị của hội đồng bảo an Liên hiệp quốc”. Thượng viện Mỹ đã nhanh chóng thống nhất thông qua đạo luật ra những biện pháp chế tài nghiêm ngặt đối với Bắc Hàn.
Phát ngôn viên bô ngoại giao TQ Hoa Xuân Oánh nói “TQ lấy làm tiếc rằng Cộng hòa dân chủ nhân dân Triều Tiên mặc dầu sự chống đối rộng rãi của cộng đồng quốc tế, đã nhất định dùng kỹ thuật hỏa tiễn liên lục địa trong cuộc phóng.” Trong một thông báo của bộ ngoại gia Nga có câu viết: Chúng tôi mạnh mẽ khuyến cáo giới chức lãnh đạo Công hoà dân chủ nhân dân Triều Tiên hãy nghĩ xem một chính sách đối đầu với toàn thể cộng đồng thế giới có đáp ứng lợi ích của đất nước hay không”. Tổng thống Nam Hàn nói: đây là một thách đố cho hòa bình thế giới Và Nam Hàn đã ra lệnh ngưng hoạt động của trung tâm kỹ nghệ mà Nam Hàn đầu tư trên lãnh thổ Bắc Hàn. Tóm tắt lại thì cuộc phóng hỏa tiễn mang vệ tinh vào quỹ đạo này đã tạo những phản ứng bất thuận lợi từ các nước quan trọng, nếu không muốn nói là của tất cả các nước trên thế giới. Bác sĩ N nghĩ sao về quyết định này của Bắc Hàn? Có phải là một hành động gây hấn, làm mất ổn định tình hình trong vùng và thế giới? Thủ lãnh Bắc Hàn, Kim Jong Un, có phải là một thanh niên trẻ mang tính ngựa non háu đá hay không?
9/TXN. Có nhiều nhận định khác nhau về trường hợp này, tùy theo góc nhìn. Thứ nhất, Bắc Hàn là một nước CS cực đoan tàn bạo với những biện pháp trấn áp man rợ như xử tử bằng súng đại bác, bằng chó cắn cho chết, theo như tin tức của Nam Hàn loan đi vân vân.. Vậy thì không thể nào thương được, và như thế thì bất cứ một việc gì của nước này cũng đều đáng kết án, nhất là trong chuyện chế hóa các lọai võ khí sát hại tập thể. Thứ hai, đứng về phương diện lý luận thông thường bình dân, thì một nước lạc hậu dân chết đói mà bỏ công sức tiền của ra làm võ khí sát hại tập thể thì khó thể chấp nhận đuợc. Thứ ba, về mặt lý luậnthuần túy, thì một nước nhỏ, nghèo, lạc hậu mà có làm bom nguyên tử thì cũng chẳng có tầm ảnh hưởng quan trọng gì bao nhiêu tới Mỹ. Phóng được một quả hai quả sang đến Mỹ thì cũng sẽ bị chặn bởi hệ thống phòng thủ cực kỳ tối tân của Mỹ, và cả đất Bắc Hàn sẽ bị xóa trên thế giới bởi kho võ khí nguyên tử khổng lồ của Mỹ. Việc này sẽ không xẩy ra.
10/ NK. Lợi ích thực tế không là bao nhiêu. Phản ứng tiêu cực thì nhiều. Vậy Lý do nào thúc đẩy Kim Jong Un làm lọai võ khí này? Có phải vì muốn chơi trội?
11/TXN. Nói Kim Jong Un muốn chơi trội có thể có phần đúng. Một người trẻ tuổi, chúa tể độc tài của một nước tuy nhỏ nhưng sống trong tuyên truyền oai hùng không thể không có sự tự mãn mạnh mẽ hơn người thường. Ngoài ra thì cũng rất có thể rằng Kim Jong Un ý thức được cái chân lý Tây phương khi còn du học ngoại quốc, là lẽ phải nằm trong tay kẻ mạnh. Và hiểu rõ tính chất ngăn ngừa chiến tranh, ngăn ngừa sự bắt nạt của thế giới mà nỗ lực làm võ khí hạt nhân. Thứ ba là Bắc Hàn nằm trong vòng ảnh hưởng của TC, nếu cần thì có thẻ gọi là chư hầu của TC, cho nên cũng nhân cái thế này mà đóng vai trò một tay chân hung hăng cho TC. Kỹ thuật làm bom hạt nhân và kỹ thuật chế hỏa tiễn tầm xa phần chính là từ TC, cho nên nếu không có sự đồng ý ngầm của TC thì Bắc hàn không thể làm. Vì thế phản ứng của TC chỉ là lấy lệ. Trong vụ này, cũng như trong vụ Iran, sự việc diễn tiến là biểu hiện của chuyện ứng xử qua lại giữa hai phe có lịch sử đối đầu từ thời chiến tranh lạnh.
Đến đây thì chương trình bcts phải tạm ngưng. Xin kính chào tạm biệt quý vị thính giả. Cám ơn NK. Và cin hẹn gặp lại NK và quý vị thính giả trong một kỳ tới.
12/NK xin kính chào tạm biệt quý vị thính giả đang theo dõi chương trình BCTS hằng tuần với Bs TXN, NK ngày hôm nay. Xin kính chào tạm biệt Bs N.